Hoge Raad: harde kritiek op islam mag

dinsdag 10 maart 2009, NRC Handelsblad

'Stop het gezwel dat Islam heet' is juridisch niet op te vatten als groepsbelediging wegens godsdienst. De Hoge Raad heeft daarom vanochtend een actievoerder uit Valkenswaard vrijgesproken.

De man had in 2004 na de moord op Theo van Gogh een poster voor zijn raam gehangen waarop verder nog te lezen stond: "[...] Theo is voor ons gestorven. Wie wordt de volgende? Kom in verzet NU! Nationale Alliantie, wij buigen niet voor Allah. Word lid!" De Hoge Raad zegt vanochtend dat het niet strafbaar is om zich beledigend uit te laten over een godsdienst. "Ook niet als dat gebeurt op zo'n manier dat de aanhangers van die godsdienst daardoor in hun godsdienstige gevoelens worden gekrenkt".

De hoogste rechter leidt uit de parlementaire geschiedenis af dat de betreffende wetsbepaling 137c, wetboek van Strafrecht, beperkt moet worden uitgelegd. Alleen als de nodeloos krenkende uitlating 'onmiskenbaar' betrekking heeft op een bepaalde groep, die zich onderscheidt van anderen door hun godsdienst, is er sprake van groepsbelediging.

Om een groep strafbaar te kunnen beledigen wegens godsdienst moet de groep 'collectief' getroffen worden in dat wat voor die groep kenmerkend is, namelijk hun godsdienst. "Men beledigt hen juist omdat zij van dat geloof zijn". Felle kritiek op opvattingen die in die groep leven of op het gedrag van hen, die tot de groep behoren, is niet strafbaar, aldus de Hoge Raad.

Het hof en de rechtbank veroordeelden de actievoerder eerder nog tot een voorwaardelijke gevangenisstraf. Advocaat A. A. Franken, had aangevoerd dat zijn cliënt zich alleen richtte tot het radicale deel van de islam dat de westerse samenleving zou willen ontregelen. Daarmee gaf hij een politieke mening ten beste over een maatschappelijke misstand.

De Hoge Raad zegt dat dit criterium straks ook de maatstaf zal zijn bij de vervolging van het Kamerlid Wilders, waar het hof in Amsterdam vorige maand bevel toe gaf, voor zover het om groepsbelediging gaat. De rechter zal straks moeten onderzoeken of de uitspraken van Wilders "onmiskenbaar betrekking hebben op een bepaalde groep mensen die zich door hun godsdienst onderscheiden van anderen". In een reactie noemt Wilders, die overigens ook aangeklaagd wordt wegens haatzaaien, de uitspraak goed nieuws. "Dit kan gevolgen hebben voor mijn zaak."