Antwoorden op vragen PVV over het bericht dat de Haagse Hogeschool dit jaar geen kerstboom in de school plaatst en het bericht dat het Gemeentelijk Vervoerbedrijf (GVB) van Amsterdam een christelijke tramconducteur niet toestaat een christelijk kruisje zichtbaar te dragen

Tweede Kamer der Staten-Generaal

2

Vergaderjaar 2009–2010

Aanhangsel van de Handelingen

Vragen gesteld door de leden der Kamer, met de daarop door de regering gegeven antwoorden

1472

Vragen van de leden Wilders, Bosma en Fritsma (allen PVV) aan de ministers voor Wonen, Wijken en Integratie en van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap over het bericht dat de Haagse Hogeschool dit jaar geen kerstboom in de school plaatst en het bericht dat het Gemeentelijk Vervoerbedrijf (GVB) van Amsterdam een christelijke tramconducteur niet toestaat een christelijk kruisje zichtbaar te dragen. (Ingezonden 10 december 2009)

1

Bent u bekend met het bericht dat de directie van de Haagse Hogeschool heeft besloten dit jaar geen kerstboom te plaatsen, omdat de boom te veel verbonden is met het christelijke kerstfeest?¹

2

Bent u bekend met het bericht dat het Gemeentelijk Vervoerbedrijf (GVB) van Amsterdam islamitisch vrouwelijk personeel wel toestaat om hoofddoeken te dragen en dit zelfs stimuleert door «bedrijfshoofddoekjes» ter beschikking te stellen, maar tegelijkertijd een christelijke conducteur verbiedt een christelijk kruisje zichtbaar te dragen en hem voor dit feit tot tweemaal toe heeft geschorst?²

3

Deelt u de mening dat dit de zoveelste voorbeelden zijn van de voortschrijdende islamisering van de Nederlandse samenleving? Zo ja, wat is hierover uw oordeel? Zo nee, waarom niet?

4

Deelt u de mening dat voor de zoveelste keer Nederlandse instanties capituleren voor de islam ten nadele van Nederlandse traditionele waarden, normen en symbolen? Zo ja, vindt u dit een wenselijke ontwikkeling? Zo nee, waarom niet?

5

Deelt u de mening dat er in het geval van het GVB sprake is van schandelijke discriminatie van christenen t.o.v. islamieten? Zo ja, welke actie gaat u ondernemen richting het GVB om deze discriminatie recht te zetten? Zo nee, waarom niet?

6

Welke actie onderneemt u richting zowel de Haagse Hogeschool als het GVB om hen tot inkeer te doen komen en hen te laten inzien dat wij in Nederland wonen en niet in een islamitische heilstaat?

7

Welke acties onderneemt u om in de toekomst dergelijke uitwassen van falend multicultureel denken bij overheidsinstanties of aan de overheid gelieerde instanties te voorkomen, zodat de Nederlandse bevolking gevrijwaard blijft van dit soort idioterieën?

¹  De Telegraaf, 8 december 2009: «School «te divers» voor kerstboom» http://www.telegraaf.nl/binnenland/5518541/__School__te_divers__voor_kerstboom__.html

²  De Telegraaf, 9 december 2009: «GVB verbiedt dragen van christelijk kruisje»

Antwoord

Antwoord van minister Van der Laan (Wonen, Wijken en Integratie), mede namens de ministers van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en de staatsecretaris van Verkeer en Waterstaat (ontvangen 4 februari 2010)

1

Ja, ik ben bekend met het artikel in de Telegraaf van 8 december 2009.

2

Ja, ik ben bekend met het artikel in de Telegraaf van 9 december 2009.

3

Nee, de berichtgeving in de Telegraaf over de Haagse Hogeschool is onjuist. De voorzitter van het College van Bestuur van de Haagse Hogeschool heeft de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap ervan verzekerd dat er geen relatie is tussen culturele identiteit en de plaatsing van deze specifieke kerstboom. Er stonden 82 kerstbomen in de Haagse Hogeschool. Verder is de Haagse Hogeschool zelf verantwoordelijk voor haar beleid ten aanzien van feestversieringen.

Ook in het voorbeeld van het GVB is naar mijn oordeel geen sprake van islamisering van de Nederlandse samenleving. Onder islamisering wordt verstaan dat de maatschappij volgens de islamitische principes is georganiseerd. Hiervan is in Nederland geen sprake. In ons land gelden de basiswaarden en grondprincipes van democratie en rechtsstatelijkheid. Alle religies, ook de islam, zijn in Nederland gelijk voor de wet.

4

Nee, met betrekking tot de berichtgeving over de kerstbomen verwijs ik naar het antwoord op vraag 3.

Het GVB is bevoegd regels te stellen ten aanzien van zijn bedrijfskleding. In dit geval betreft het een algemeen voorschrift om kettingen onder de kleding te dragen dat andere vormen van geloofsuitingen – zoals een ring of een armbandje met een kruisje – niet in de weg staat. U kunt ervan op aan dat ik pal sta voor de kernwaarden en verworvenheden van onze democratische rechtsstaat, waaronder de gelijke behandeling van personen ongeacht godsdienst, geslacht en seksuele geaardheid.

5

Nee. De kledingvoorschriften van het GVB zijn algemeen en neutraal geformuleerd. Alle zichtbare kettingen zijn verboden. Daardoor maken zij geen direct onderscheid tussen uitingen van verschillende religies, zoals ook de kantonrechter uitsprak (zie hierna). De Algemene wet gelijke behandeling, een uitwerking van artikel 1 Grondwet, staat indirect onderscheid alleen toe als daar een objectieve rechtvaardiging voor is. Het is een werkgever toegestaan om neutrale eisen te stellen aan kleding, sieraden en andere uiterlijke kenmerken van werknemers, mits die functioneel zijn, bijvoorbeeld met het oog op de hygiëne, veiligheid of communicatie, en niet leiden tot discriminatie. De kantonrechter van de Rechtbank in Amsterdam heeft op 14 december 2009 in een kort geding voorlopig geoordeeld dat het GVB verbod om de ketting met kruis boven de kleding te dragen, geen direct of indirect onderscheid naar geloof oplevert en niet als schending van het verbod van discriminatie wegens godsdienst valt aan te merken.¹ De rechter acht dit kledingvoorschrift niet onredelijk met het oog op de vereiste veiligheidsmaatregelen en de wens van een uniforme en professionele uitstraling. Omdat het gaat om een algemeen verbod om kettingen over het uniform te dragen en medewerkers van het GVB op andere gepaste wijze uiting kunnen geven aan hun geloofsovertuiging, bijvoorbeeld door middel van een armband of ring met kruis, is er volgens de rechter geen sprake van discriminatie naar geloof. Dat het dragen van een hoofddoek wel is toegestaan levert volgens de rechter ook geen discriminatie op. Het veiligheidsaspect speelt geen rol bij de hoofddoek.

6

Er worden geen acties ondernomen tegen de Haagse Hogeschool noch tegen het GVB. Voor meer uitleg verwijs ik naar antwoorden op vraag 3 en 4.

7

De term falend multicultureel denken laat ik voor uw rekening. In het voorgaande heb ik u aangegeven dat in deze gevallen geen sprake is van een onjuist handelen van de genoemde actoren. Ik heb geen aanleiding om te veronderstellen dat dit in de toekomst wel het geval zal zijn.

¹ Rechtbank Amsterdam 14 december 2009, KK 09-165 (LJN-nummer BK6378).

Tweede Kamer, vergaderjaar 2009–2010, Aanhangsel

3142