Europees politiek akkoord nodig na verkiezingen
‘Europa moet met zijn tijd mee’. Dit zei minister Timmermans (Buitenlandse Zaken) vanavond in zijn Europa-speech in Rotterdam. De minister wil na de Europese verkiezingen in mei een politiek akkoord tussen de Europese Raad, het Europees Parlement en de Europese Commissie. Daarin moet worden vastgelegd wat Europa de komende vijf jaar doet en wat het overlaat aan de lidstaten. De EU moet zich wat de minister betreft concentreren op hoofdzaken, bijzaken afstoten en helpen met verteren van de grote veranderingen die de EU heeft ondergaan.
Timmermans ziet het debat dat is losgebarsten over de toekomst van de Europese Unie niet als bedreiging, maar als uitnodiging de verworvenheden uit het verleden aan te passen aan onze tijd. Hij vindt dat de EU doelgerichter en bescheidener moet werken, moet stoppen met redeneren vanuit de Brusselse virtuele werkelijkheid en concrete resultaten moet laten zien. Hij zegt optimistisch te zijn over het vermogen van Europa een nieuwe richting te vinden: ‘Ik ben optimistisch dat we de Unie kunnen hervormen, zodat die sober en efficiënt voor ons allemaal werkt. Alleen zo hebben we een kans onze soeverein, de Europese burger, te overtuigen dat investeren in onze lotsverbondenheid de moeite waard blijft.’
Lotsverbondenheid is volgens hem de grondslag van de Europese samenwerking. In een geglobaliseerde wereld staan Europeanen samen sterker. Maar de minister toont ook begrip voor de kritiek op de Europese Unie, en op de gevoelens van vervreemding. Toch is het belangrijk, stelde hij, verschil te blijven zien tussen de critici van de EU aan de ene kant, en nationalistische politici aan de andere: ‘Kritiek van eurosceptici zet het debat op scherp. Dat verbetert de beslissingen die we nemen. Nationalisme stelt echter het fundament van de Europese Unie ter discussie.’
Wat de minister betreft is nationaal isolement niet het antwoord: ‘Nationalisme is een fata morgana: het wijst naar een verleden dat er nooit was, als recept voor een toekomst die er nooit komt. Globalisering en grote veranderingen in de mondiale verhoudingen geven ons behoefte aan medestanders en bondgenoten. Alleen als lid van de EU is het mogelijk echt mee te praten in de wereld. Dankzij de Europese Unie staan ook de Nederlandse waarden sterk.’