De Grondwet van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden van 1815

De doorwerking van de Grondwet 1815 in het huidige Belgische en Nederlandse staatsbestel

 
9789462901810 covr original

Van 1815 tot 1830 vormden België en Nederland samen het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden. Gedurende 15 jaar gold in dit Koninkrijk de Grondwet die in 1815 tot stand kwam. In 1830 scheidde België zich af en gingen beide landen elk hun eigen weg: België met een nieuwe Grondwet, Nederland met een wijziging van de Grondwet van 1815. Ook daarna stonden in beide landen de constitutionele ontwikkelingen niet stil.

Ter gelegenheid van het 200-jarig bestaan boog een keur aan Belgische en Nederlanders wetenschappers zich over de vraag op welke manier verschillende aspecten uit die Grondwet - bicamerisme, decentralisatie, de internationale aspecten en de procedure tot grondwetswijziging - nog doorwerken in het Belgische en Nederlandse staatsbestel. Ook de ontstaansgeschiedenis van de Grondwet van 1815 kwam aan bod. Dit resulteerde in een bundel met staatkundige en historische beschouwingen uit België en Nederland.

Het bijzondere aan het boek De Grondwet van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden van 1815 is dat elk aspect zowel vanuit België als vanuit Nederland wordt belicht. Zo is het opmerkelijk dat Nederland nu met de Eerste Kamer - die in 1815 onder invloed van de Belgen tot stand kwam - in haar maag zit, terwijl in België de Senaat op sterven na dood is. Toen België zich in 1830 van Nederland afscheidde moest er een nieuwe Grondwet komen. België nam grote delen van de Grondwet 1815 over, maar wist het ook veel beter dan Nederland. Zo werd, in reactie op Nederland, in België toen al de ministeriële verantwoordelijkheid ingevoerd.

Het boek dat onder redactie stond van Prof.em.dr. André Alen, Prof.dr. Dirk Heirbaut, Prof.mr. Aalt Willem Heringa en Mr. Careljan Rotteveel Mansveld is de weerslag van een colloquium dat op 13 november 2015 in Brussel plaatsvond. Colloquium en bundel zijn een samenwerkingsverband van de Algemene Afvaardiging van de Vlaamse regering in Den Haag, de Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten en het Montesquieu Instituut.

De bundel is een co-productie van Boom juridisch en Die Keure.

Bestel de bundel

1.

Hoofdstukindeling en auteurs

Inleiding

Mr. Careljan Rotteveel Mansveld

Prof.Dr. Karel Velle

De grondwet van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden (1815) en het ontstaan van de Belgische constitutie (1831)

Prof.em.Dr. Els Witte

Het ingesleten pad. Over de betekenis van de grondwet van 1815

Prof.Dr. Remieg Aerts

De Grondwetsherzieningsprocedure in 1815 en de latere ontwikkelingen in België en in Nederland

Jeroen Van Nieuwenhove

Prof.Dr. Wim Voermans

Het bicamerisme in België in de lange 19de eeuw

Prof.em.Dr. Fred Stevens

‘Een voor Dames toegankelijke Heerensociëteit’. Bicameralisme in Nederland 1798 – 2015

Prof.em.Dr. Joop Th. J. van den Berg

Drie tinten grondwettelijke nietszeggendheid. Over de zeggingskracht van hoofdstuk 7 van de Nederlandse Grondwet

Dr.Mr. Wytze van der Woude

De kracht van het negatieve voorbeeld. Twee Grondwetten over de provinciale realiteit

Mr. Frank Judo

Soevereiniteit zo moeizaam gewonnen, zo geleidelijk geronnen? Grondwet 1815: het bestuur van de internationale betrekkingen met een perspectief van 1615 tot 2015 - van bestand tot E(M)U

Prof.Mr. Aalt Willem Heringa

Bij uitsluiting aan den Souverein, zonder eenige de minste ruggenspraak? Het volkenrecht, verdragen en de Grondwet van 1815

Dr. Frederik Dhondt

200 jaar Grondwet 1815: de nationale staat ‘revisited’

Prof.Mr. Luc Verhey

Slotwoord

Prof.em.Dr. André Alen