Memorie van toelichting - Wijziging van de begrotingsstaten van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (VII) en van de begrotingsstaten van Wonen en Rijksdienst (XVIII) voor het jaar 2013 (wijziging samenhangende met de Najaarsnota) - Hoofdinhoud

Deze memorie van toelichting i is onder nr. 2 toegevoegd aan wetsvoorstel 33805 VII - Wijziging begroting Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en Wonen en Rijksdienst 2013 (Najaarsnota).

Memorie van Toelichting

INHOUDSOPGAVE

A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

B. BEGROTINGSTOELICHTING

1. Leeswijzer

2. Het beleid

2.1 De beleidsartikelen behorende bij het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (VII)

Artikel 1. Openbaar bestuur en democratie

Artikel 2. Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst

Artikel 6. Dienstverlenende en innovatieve overheid

Artikel 7. Arbeidszaken overheid

2.2 De beleidsartikelen behorende bij Wonen en Rijksdienst (XVIII)

Artikel 1. Woningmarkt

Artikel 2. Woonomgeving en bouw

Artikel 3. Kwaliteit Rijksdienst

Artikel 4. Uitvoering Rijkshuisvesting

Artikel 5. Beheer materiële activa

2.3 De niet-beleidsartikelen behorende bij het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (VII)

Artikel 11. Centraal apparaat

Artikel 12. Algemeen

Artikel 13. Nominaal en onvoorzien

Artikel 14. VUT-fonds

3. Baten-lastenagentschappen behorende bij Wonen en Rijksdienst (XVIII)

3.1 Rijksgebouwendienst (RGD)

A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

Wetsartikelen 1 tot en met 4

De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 1, derde lid, van de Comptabiliteitswet 2001 elk afzonderlijk bij de wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2013 wijzigingen aan te brengen in:

• - 

de departementale begrotingsstaat van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties;

• - 

de begrotingsstaat van Wonen en Rijksdienst van dit ministerie;

• - 

de begrotingsstaten inzake de agentschappen van dit ministerie.

De in de begrotingsstaten opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht (de zgn. begrotingstoelichting).

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties a.i.,

De Minister voor Wonen en Rijksdienst,

S.A. Blok

B. Begrotingstoelichting

1. Leeswijzer

De tweede suppletoire begroting geeft een beeld van de uitvoering van de begroting 2013. De stand van de tweede suppletoire begroting wordt vanaf de stand van de ontwerp begroting 2013 opgebouwd.

2. Het beleid

2.1 De beleidsartikelen behorende bij het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (VII)

1.1 Bestuurlijke en financiële verhouding

Opdrachten

Communicatie, kennisdeling en onderzoek

Voor het programma Decentralisaties en het programma Noordvleugelprovincie is bij Voorjaarsnota 2013 € 4 mln. aan de begroting toegevoegd. Aangezien voor dit dossier in 2014 geen middelen beschikbaar zijn, acht BZK het wenselijk dat een deel van dit budget naar 2014 wordt doorgeschoven. Voorgesteld wordt € 1,1 mln. van 2013 door te schuiven naar 2014. Daarnaast zijn er volgend jaar middelen nodig voor de verkiezingen. Het gaat daarbij om extra kosten die moeten worden gemaakt voor de gemeenteraadsverkiezingen 2014 bij de Nederlandse Vertegenwoordigingen in Aruba, Curaçao en Sint Maarten (registratie van kiezers, verspreiding stembescheiden, bemensing stembureaus en voorlichting aan kiezers). Ook moeten er extra kosten worden gemaakt in verband met de Experimentenwet, de vereenvoudiging van procedures voor stemmers in het buitenland en het verkennen van opties voor elektronisch stemmen.

2.1 Apparaat

Ten behoeve van de voorziene kosten voor het sociaal flankerend beleid als gevolg van de komende reorganisatie wordt € 6 mln. beschikbaar gesteld in 2015. De reorganisatie is nodig om de taakstelling vanaf 2015 te kunnen invullen. Hierbij gelden de rijksbrede afspraken over de begeleiding van werk-naar-werk van ambtenaren, die gepaard gaan met frictiekosten.

Verder wordt voor de gezamenlijke eenheid Joint Sigint Cyber Unit (voorheen Symbolon) een deel van de voorziene uitgaven (€ 1,5 mln.) in 2014 in plaats van in 2013 gedaan. In deze unit wordt de samenwerking tussen AIVD en MIVD inzake cyber en sigint (signals intelligence) vormgegeven.

Als laatste wordt de dit jaar gevormde risicoreservering veiligheidsonderzoeken (€ 1 mln.) door geschoven naar 2014. In het kostprijsmodel voor de veiligheidsonderzoeken is een risicoreservering en opslag  afgesproken. Deze is bedoeld om de fluctuaties in de kostprijs op te vangen. Daarmee dient de risicoreserve beschikbaar te blijven voor volgende jaren en wordt voorgesteld om dit bedrag door te schuiven.

6.1 Verminderen regeldruk

Opdrachten

Vermindering regeldruk en administratieve lasten

Door beleidsmatige herprioritering wordt budget vrijgemaakt ten gunste van de verplichte compensatie voor loon- en prijsstijging aan ProDemos en om de kwaliteit van de Gemeentelijke Basisadministratie (GBA) te verhogen (fraudeaanpak).

6.2 Informatiebeleid en ontwikkeling e-overheidsvoorzieningen

Opdrachten

(door)ontwikkeling e-overheidvoorzieningen

Bij het project Registratie Niet-Ingezetenen (RNI) treedt vertraging op in zowel het regelgevingstraject als het realiseren en in gebruik nemen bij gemeenten van de RNI applicatie. De invoering van de RNI is nu voorzien op 1 december 2013. Als gevolg van de vertraging treden er extra kosten op voor ontwikkeling en beheer. Daarnaast wordt er financieringsproblematiek voorzien op het terrein van bestuur en iOverheid in 2014. Daartegenover staat dat er minder Jeugd-NIKs zijn aangevraagd dan was voorzien. Het resterende budget wordt ingezet teneinde de problematiek op het gebied van bestuur en iOverheid binnen de eigen begroting op te lossen.

Aanpak fraudebestrijding

Door het kabinet worden extra maatregelen genomen om misbruik/fraude bij toeslagen tegen te gaan. Deze maatregelen zijn eerder aangekondigd in de brief van 10 mei jl. (Kamerstukken II, vergaderjaar 2012/2013, 17 050, nr. 435) en worden door de Belastingdienst en Binnenlandse Zaken geïmplementeerd. Om de activiteiten uit te kunnen voeren wordt de begroting van Binnenlandse Zaken met 6 mln. opgehoogd.

Implementatie NUP (VNG)

Als gevolg van doorgeschoven budget uit 2012 (voorfinanciering) is er budgettaire ruimte ontstaan. Deze ruimte wordt aangewend om diverse voorziene (meer)kosten in verband met de doorontwikkeling van iOverheidsvoorzieningen te dekken.

Bijdragen aan baten-lastendiensten

Baten-lastendienst Logius

De kosten voor doorontwikkeling van iOverheidsvoorzieningen zijn hoger dan voorzien. Door beleidsmatige herprioritering kunnen de meest urgente zaken nu worden aangepakt.

6.3 Betrouwbare levering van e-overheidsvoorzieningen

Bijdragen aan baten-lastendiensten

Baten-lastendienst BPR

Bij het project Register niet-ingezetenen (RNI) treedt vertraging op in zowel het regelgevingstraject als het realiseren en in gebruik nemen bij gemeenten van de RNI applicatie. De invoering van de RNI is nu voorzien op 1 december 2013.

Baten-lastendienst Werkmaatschappij

Dit betreft een technische reallocatie van de middelen.

Beheer e-overheidsvoorzieningen (Logius)

Technische mutatie betreffende een herstructurering van regelingen.

6.4 Burgerschap

Subsidies

Huis voor Democratie en rechtstaat / ProDemos

De subsidie aan het Huis voor Democratie en Rechtsstaat wordt in de begroting vermeld onder `ProDemos', de naam die deze instelling voert.

6.5 Reisdocumenten en basisadministratie personen

Opdrachten

Beleid GBA en reisdocumenten

Het betreft een technische mutatie waarmee invulling wordt gegeven aan de vereiste scheiding van programma en apparaat. Dit is nodig omdat het beleidsdeel van het programma reisdocumenten door het kerndepartement wordt uitgevoerd, maar de kosten en dekking daarvoor (leges) via het Agentschap Basisadministratie Persoonsgegevens en Reisdocumenten (BPR) lopen.

Modernisering GBA

Het resultaat op de reisdocumenten 2012 heeft het agentschap Basisadministratie Persoonsgegevens en Reisdocumenten (BPR) conform de regels aan de eigenaar terugbetaald. Dat het resultaat zo groot is komt door de verhoogde afzet van reisdocumenten boven op de geraamde afzet. Dit kwam mede door het afschaffen van de kindbijschrijving in het paspoort. Het budget zal ingezet worden voor de uitloop in geld en tijd die zich voordoet bij de modernisering van de GBA en de in beheer name van de Basisregistratie Persoonsgegevens.

Bijdragen aan baten-lastendiensten

Baten-lastendienst BPR

Voor de reisdocumenten is rekening gehouden met een extra run op de identiteitskaart voor jeugdigen doordat de kinderbijschrijving is vervallen, welke mogelijk door zou lopen in 2013. Na de eerste 2 kwartalen in 2013 is gebleken dat deze uitloop van de run niet plaatsgevonden heeft. Deze middelen worden nu ingezet voor het beheer van e-overheidsvoorzieningen.

Diverse voor 2014 voorziene problematiek op de terreinen van bestuur en iOverheid wordt zoveel mogelijk binnen de begroting opgevangen. Om dat mogelijk te maken wordt een deel van het restant Jeugd-NIKs, dat overblijft als gevolg van mindere aanvragen in 2013, dit jaar ingezet voor bevoorschotting van het eerste kwartaal 2014.

Ontvangsten

Er zijn meer ontvangsten gerealiseerd dan was geraamd. Dat komt met name doordat het agentschap BPR het resultaat op de reisdocumenten dat over 2012 is behaald, conform de regels heeft terugbetaald. In 2012 zijn er meer reisdocumenten uitgegeven dan was voorzien, waardoor het terugvloeiende resultaat ook groter uitvalt. Daarnaast wordt ook het positieve resultaat van het agentschap Logius over 2012 terugbetaald.

7.1 Overheid als werkgever

Subsidies / Opdrachten

Programma Veilige Publieke Taak

Betreft een technische mutatie om de instrumenten binnen de begroting in lijn te brengen met de uitgangspunten van Verantwoord Begroten.

2.2 De beleidsartikelen behorende bij Wonen en Rijksdienst (XVIII)

1.1 Betaalbaarheid

Inkomensoverdracht

Huurtoeslag

De raming van de huurtoeslag wordt verlaagd op basis van de door de Belastingdienst geraamde opbrengsten van het bestrijden van fraude bij het toekennen van de toeslagen.

Bijdragen aan baten-lastendiensten

De uitgaven voor de uitvoering van de Wet bevordering eigen woningbezit (BEW) door Agentschap NL dienen te worden verantwoord onder artikel 2.2 Woonomgeving en bouw. Bij Voorjaarsnota zijn ten onrechte programmamiddelen van BEW in plaats van de daarvoor beschikbare budgetten overgeboekt naar artikel 2.2. Door middel van deze mutatie wordt dit gecorrigeerd.

2.1 Energie en bouwkwaliteit

Subsidies

Beleidsprogramma Energiebesparing

Na herijking van de te financieren projecten op het gebied van energiebesparing in de gebouwde omgeving heeft een budgettair neutrale herschikking plaatsgevonden binnen de hiervoor beschikbare budgetten.

Tijdelijke stimuleringsregeling energiebesparing

Na herijking van de te financieren projecten op het gebied van energiebesparing in de gebouwde omgeving heeft een budgettair neutrale herschikking plaatsgevonden binnen de hiervoor beschikbare budgetten. Hierdoor wordt in 2013 per saldo € 2 mln. meer uitgegeven binnen de stimuleringsregeling energiebesparing dan oorspronkelijk begroot.

Opdrachten

Beleidsprogramma Energiebesparing

Na herijking van de te financieren projecten op het gebied van energiebesparing in de gebouwde omgeving heeft een budgettair neutrale herschikking plaatsgevonden binnen de hiervoor beschikbare budgetten. Daarnaast is de meerjarenraming van het budget Energiebesparing Gebouwde Omgeving (EGO) geactualiseerd. Hierbij is een bedrag van € 3 mln. doorgeschoven naar 2015 en 2016.

2.2 Woningbouwproductie

Bijdragen aan baten-lastendiensten

Beleidsprogramma woningbouwproductie (AgentschapNL)

De op dit instrument opgenomen middelen zijn bestemd voor de uitvoeringsprogramma's die Agentschap NL uitvoert in opdracht van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Ter ondersteuning van nieuw beleid in het kader van het SER-Energieakkoord voor duurzame groei en de uitvoering van de investeringsaftrek van de verhuurderheffing worden hierop extra middelen ingezet. 

2.3 Kwaliteit woonomgeving

Subsidies

Beleidsprogramma woonomgeving e.a.

Er komt een extra bijdrage voor de uitvoering van de ontwikkelplannen op de BES-eilanden. Hiermee worden achterstanden op het gebied van huisvesting aangepakt. Voorts wordt de aflopende subsidie aan het Landelijk Samenwerkingsverband Aandachtswijken voor de jaren 2014 en 2015 gecontinueerd.

Opdrachten

Beleidsprogramma woonomgeving e.a.

Binnen het beleidsprogramma woonomgeving heeft een budgettair neutrale herschikking plaatsgevonden. Hierdoor sluit de uitfinanciering van de in 2013 toegekende subsidies en bijdragen aan op de hiervoor in 2013 beschikbare budgetten. Daarnaast is de meerjarenraming van het beleidsprogramma energiebesparing geactualiseerd. Hierbij is een deel van de in 2013 beschikbare budgetten doorgeschoven naar de jaren 2015 en 2016.

3.1 Kwaliteit Rijksdienst

Opdrachten

Bedrijfsvoering Rijk

In 2013 zal er naar verwachting minder uitgegeven worden aan opdrachten in het kader van de bedrijfsvoering Rijksdienst. Dit dient deels ter dekking van de eigenaarsbijdrage voor De Werkmaatschappij (zie toelichting hieronder). Verder vallen uitgaven voor het personeelssysteem van de Algemene Bestuursdienst lager uit, omdat de aanschaf hiervan wordt voorzien in 2014.

Bijdragen aan baten-lastendiensten

Bij De Werkmaatschappij ontstaat over 2013 een verwacht exploitatietekort welke te maken heeft met een teruglopende vraag van departementen. Conform de regeling agentschappen is het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties als eigenaar verplicht om een tekort aan te vullen. Met deze mutatie wordt daaraan invulling gegeven.

4.1 Een doelmatige uitvoeringspraktijk van de rijkshuisvesting

Bijdragen aan baten-lastendiensten en Ontvangsten

Bijdragen Rgd

De incidentele meerontvangsten zijn ingezet ter dekking van onvoorziene kosten als gevolg van onderhoud aan monumenten.

Ontvangsten

Er zijn meerontvangsten gerealiseerd door de verkoop van de Anna Paulownastraat en entreegelden voor slot Loevestein. Daartegenover staan echter extra, onvoorziene kosten die nodig waren voor paleizen en voor onderhoud aan monumenten, hier valt onder andere het Rijksmonument Soestdijk onder.

2.3 De niet-beleidsartikelen behorende bij het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (VII)

11.1 Apparaat

Personeel

Doc-Direkt werkt deels in opdracht van andere departementen en maakt daar personele kosten voor, ook voert DGOBR rijksbrede projecten uit op het terrein van de bedrijfsvoering. Andere departementen dragen hieraan bij. De uitgaven en ontvangsten ramingen zijn daarop aangepast.

Materieel

Betreft een additionele desaldering in verband met de dienstverleningsafspraken tussen de Rijksgebouwendienst en Binnenlandse Zaken voor 2013. Het betreft hier de facilitaire kosten en de huur van de Rijksgebouwendienst (nieuwe onderkomen van bij ministerie van Financiën incl. leegstandskosten) die door Binnenlandse Zaken in rekening gebracht wordt aan de Rijksgebouwendienst. 

ICT

Doc-Direkt werkt deels in opdracht van andere departementen en maakt daar ICT- kosten voor. Andere departementen dragen bij aan de personele inzet hiervan. De uitgaven en ontvangsten ramingen zijn daarop aangepast.

Ontvangsten

Zie voor de toelichting bij het materieel budget.

13.3 Onvoorzien

Bij OW 2014 is het resterende saldo op de budgetten voor loon- en prijsbijstelling structureel gerealloceerd naar  Nominaal en Onvoorzien (N&O), waarna het beschikbare budget op N&O voor 2013 is ingezet voor het oplossen van de problematiek ten behoeve van de Modernisering van de Gemeentelijke Basis Administratie (mGBA) in de jaren 2015 en 2016.

VUT-fonds

De meest recente VUT-fonds raming geeft aan dat er minder geld geleend hoeft te worden dit jaar dan geraamd.

3. Baten-lastenagentschappen behorende bij Wonen en Rijksdienst (XVIII)

Kasstroom

Toelichting

Er zijn in 2013 minder investeringsmiddelen nodig omdat er -mede als gevolg van de gedachtevorming en de besluitvorming over de diverse masterplannen voor huisvesting- vertraging optreedt in de start en uitvoering van projecten. Voorts speelt mee dat huisvestingsprojecten, in overleg met gebruikers een andere invulling (scopewijziging) krijgen of projecten vervallen.