Verklaring van de Commissie over de Europese dag voor de slachtoffers van terrorisme
Ter gelegenheid van de 16e Europese dag voor de slachtoffers van terrorisme heeft de Commissie de volgende verklaring uitgebracht:
“Vandaag herdenken en eren wij alle slachtoffers van terroristische wreedheden en staan wij stil bij iedereen die treurt of met fysiek en psychisch letsel kampt als gevolg van terreur.
Terroristische aanslagen als die welke de Unie de afgelopen jaren in het hart hebben getroffen, zijn aanslagen op onze waarden en onze levenswijze. Wij zullen ons met kracht teweer blijven stellen tegen iedereen die probeert onze samenlevingen leed te berokkenen en tweedracht te zaaien door middel van haat en geweld en wij zullen de EU steeds beter bestand blijven maken tegen aanvallen van welke aard dan ook. Iedereen in onze Unie heeft het recht zich veilig te voelen, thuis en op straat.
Het is ons aller verantwoordelijkheid ervoor te zorgen dat geen enkel slachtoffer aan zijn lot overgelaten of vergeten wordt en dat onze gemeenschappen de helpende hand blijven bieden. De EU zal onverminderd voortgaan slachtoffers en hun dierbaren te steunen, hun rechten te beschermen en ervoor te zorgen dat hun stem wordt gehoord.
Degenen die door terroristische daden voorgoed getekend zijn, hebben speciale steun en zorg nodig. Via het pas opgerichte EU-kenniscentrum voor slachtoffers van terrorisme bieden wij lidstaten deskundigheid en advies, zodat zij slachtoffers in geval van een terroristische aanslag kunnen bijstaan.
Op deze herdenkingsdag staan we schouder aan schouder en zijn we vastbesloten een Europa tot stand te brengen dat beschermt en zich ontfermt over slachtoffers van gruweldaden.”
Achtergrond
Terrorismebestrijding en de bescherming van de slachtoffers daarvan hebben voor de Commissie prioriteit.
De EU kent een stevig rechtskader ter ondersteuning van slachtoffers van terrorisme. De richtlijn slachtofferrechten bevat een reeks bindende rechten voor alle slachtoffers van misdrijven en daarmee samenhangende verplichtingen voor lidstaten. Daarnaast moeten lidstaten op grond van de richtlijn terrorismebestrijding slachtoffers direct na een aanslag en zolang dat nodig is, professionele gespecialiseerde hulp bieden. De EU-wetgeving inzake schadeloosstelling geeft slachtoffers van opzettelijke geweldsmisdrijven toegang tot nationale schadeloosstellingsregelingen in grensoverschrijdende situaties.
Sinds januari 2020 is het door de Commissie opgerichte EU-kenniscentrum voor slachtoffers van terrorisme actief. Het centrum verzamelt deskundigheid en biedt lidstaten en gespecialiseerde organisaties advies en hulp bij de steun aan slachtoffers na een terroristische aanslag.
Via zijn werkgroep voor de herdenking van slachtoffers van terrorisme brengt het netwerk voor voorlichting over radicalisering ervaringen van slachtoffers over het voetlicht, helpt het de herinnering aan slachtoffers van terrorisme levend houden en vraagt het aandacht voor de menselijke gevolgen van gewelddadig extremisme.
De rechten en de ondersteuning van slachtoffers staan ook centraal bij de werkzaamheden van het door de Commissie opgerichte Europees netwerk van verenigingen van slachtoffers van terrorisme.
Bovendien werkt de Commissie op dit moment aan een nieuwe strategie inzake de rechten van slachtoffers voor de periode 2020-2040, die dit jaar zal worden bekendgemaakt. De strategie zal zich richten op de versteviging van de positie van slachtoffers van misdrijven, de versterking van de samenwerking en coördinatie tussen nationale autoriteiten, de verbetering van bescherming en ondersteuning van slachtoffers en het bevorderen van de toegang tot schadeloosstelling. Daarbij zal speciale aandacht worden geschonken aan de meest kwetsbare slachtoffers, zoals slachtoffers van terrorisme.
Om eerst en vooral terroristische misdrijven te voorkomen, bestrijdt de EU terroristische propaganda - offline en online - door terroristen de middelen en de ruimte te ontnemen om aanvallen te beramen, te financieren en uit te voeren en door radicalisering tegen te gaan. De richtlijn terrorismebestrijding zorgt ervoor dat terroristische misdaden in heel Europa strafbaar zijn gesteld en zwaar worden bestraft. Dankzij nieuwe EU-regels inzake vuurwapens wordt het moeilijker om legaal aan zware wapens te komen en de onlangs aangenomen verordening over het op de markt brengen en het gebruik van precursoren voor explosieven beperkt de toegang tot chemische stoffen die gebruikt kunnen worden om zelf explosieven te maken.
De Commissie heeft de aanzet gegeven tot maatregelen tegen radicalisering, online en offline. Om gewelddadig extremisme aan te pakken, brengt het netwerk voor voorlichting over radicalisering specialisten uit alle lidstaten samen om beste praktijken te ontwikkelen en de vaardigheden te verwerven die zij nodig hebben voor de aanpak van gewelddadig extremisme. De Commissie heeft ook wetgeving voorgesteld die ervoor moet zorgen dat terroristische inhoud binnen een uur wordt verwijderd.
Terrorismebestrijding zal ook centraal staan bij de nieuwe strategie voor de veiligheidsunie die de Commissie in de eerste helft van dit jaar zal presenteren.
De Europese dag voor de slachtoffers van terrorisme werd ingevoerd na de aanslagen in Madrid van 11 maart 2004. Sinds 2005 herdenkt de Europese Unie ieder jaar op deze datum de slachtoffers van terroristische gruweldaden waar ook ter wereld.
Meer informatie
Slachtofffers van terrorisme - website
EU-kenniscentrum voor slachtoffers van terrorisme - website
Komend evenement - 16e Europese dag voor de slachtoffers van terrorisme, 11 maart 2020