Mr. H.K.J. (Henk) Beernink

CHU-voorman na het vertrek van Tilanus i in 1963. Combineerde lange tijd het Tweede Kamerlidmaatschap met de functie van gemeentesecretaris van Rijswijk (Z.H.). Zag in 1967 zijn loopbaan bekroond met het ministerschap van Binnenlandse Zaken in het kabinet-De Jong i. Was kort na zijn aantreden als minister verantwoordelijk voor de vervanging i van burgemeester Van Hall i van Amsterdam. Liet veel werkzaamheden over aan zijn staatssecretaris en partijgenoot Van Veen i. Stond bekend als conservatief 'law and order'-politicus en als schaker en sigarenroker. Maakte op het eerste gezicht een wat stugge, gesloten indruk. Betrouwbare, hardwerkende en relativerende politicus met zakelijke nuchterheid, die zijn achterban goed kende.

CHU
functie(s) in de periode 1946-1971: lid Tweede Kamer, fractievoorzitter TK, minister, partijvoorzitter

• - 

  ambtenaar ter secretarie, gemeente Papendrecht, van 1932 tot 1935
• - 

  ambtenaar (rang: commies-redacteur), secretarie gemeente Almelo, van 1935 tot 1939
• - 

  hoofdcommies-redacteur, secretarie gemeente Rijswijk (Z.H.), van 1939 tot 1945
• - 

  gemeentesecretaris van Rijswijk (Z.H.), van 1945 tot 5 april 1967
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 4 juni 1946 tot 5 april 1967
• - 

  fractievoorzitter CHU Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 16 mei 1963 tot 5 april 1967
• - 

  minister van Binnenlandse Zaken, van 5 april 1967 tot 6 juli 1971
• - 

  ambteloos, vanaf 7 juli 1971

• - 

  secretaris CHU kiesvereniging Papendrecht, 1935
• - 

  lid dagelijks bestuur Federatie van C.H.-jongerengroepen (voor 1940)
• - 

  voorzitter CHU Kamerkring Dordrecht, van 1945 tot 1958
• - 

  secretaris CHU, van januari 1946 tot 9 juli 1958
• - 

  voorzitter CHU kiesvereniging Rijswijk (Z.H.), omstreeks 1950 (nog in 1962)
• - 

  lid commissie van redactie "Gemeentebeleid. Maandblad van de Vereniging van CH-leden van Gemeentebesturen in Nederland", omstreeks 1955
• - 

  voorzitter CHU, van 9 juli 1958 tot 19 maart 1966
• - 

  vicefractievoorzitter CHU Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 20 maart 1959 tot 16 mei 1963
• - 

  politiek leider CHU, van 15 mei 1963 tot 5 april 1967
• - 

  erelid CHU, van 29 april 1972 tot 22 augustus 1979

• - 

  lijsttrekker CHU Tweede Kamerverkiezingen 1963, van 9 februari 1963 tot 15 mei 1963
• - 

  lijsttrekker CHU Tweede Kamerverkiezingen 1967, van 3 december 1966 tot 15 februari 1967

• - 

  plaatsvervangend voorzitter commissie van beroep Christelijk Nijverheidsonderwijs
• - 

  secretaris Havencommissie te Almelo
• - 

  secretaris Ambtenarenscheidsgerecht te Almelo
• - 

  lid Staatscommissie inzake het kiesstelsel en wettelijke regeling der politieke partijen (Staatscommissie-Teulings), van februari 1953 tot december 1954
• - 

  lid dagelijks bestuur industrieschap "Plaspoelpolder", van 26 oktober 1953 tot 1967
• - 

  lid schoolvereniging te Rijswijk (Z.H.)
• - 

  voorzitter Christelijke MULO-school te Rijswijk (Z.H.)
• - 

  lid Kiesraad, van 21 februari 1957 tot 5 april 1967
• - 

  lid bestuur Stichting TVN (Nationale Stichting Televisiereclame Nederland), van februari 1963 tot 1967
• - 

  lid Pacificatiecommissie voor de omroepkwestie, van 24 december 1963 tot 1965
• - 

  lid Kiesraad, van 11 februari 1972 tot 1 januari 1976
• - 

  voorzitter Kiesraad, van 1 januari 1976 tot 22 augustus 1979

• - 

  voorzitter vaste commissie voor Binnenlandse Zaken (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 16 november 1956 tot 5 april 1967
• - 

  voorzitter bijzondere commissie voor het wetsontwerp voorlopige regeling i.v.m. schadeloosstelling van huurders/ondernemers bij onteigening of vordering (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 26 mei 1959 tot juni 1961
• - 

  voorzitter bijzondere commissie voor de ontwerp-Financiële-Verhoudingswet (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 28 mei 1959 tot maart 1961
• - 

  lid Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van juni 1963 tot september 1966

• - 

  Prot.Chr. lagere school te Maarssen
• - 

  Prot.Chr. lagere school te Dordrecht

• - 

  Gemeentelijk Gymnasium te Dordrecht, van 1922 tot juni 1928

• - 

  Nederlands recht, Rijksuniversiteit Utrecht, van september 1928 tot 29 januari 1932

• - 

  In de Tweede Kamer trad hij vooral op als woordvoerder binnenlandse zaken en (in de jaren vijftig) volkshuisvesting. Verder hield hij zich onder meer bezig met PTT-aangelegenheden, pensioenen, persbeleid en cultuur.
• - 

  Was in 1950 woordvoerder van zijn fractie bij de behandeling van de ontwerp-Wet op de ondernemingsraden

• - 

  In 1957 stemden hij en Schmal als enigen van de CHU-fractie tegen de ontwerp-Politiewet, omdat zij vonden dat de verantwoordelijkheid voor de politie bij één ministerie diende te worden gelegd
• - 

  In 1960 stemden hij en Van Mastrigt als enigen van hun fractie tegen het wetsvoorstel Wijziging Loterijwet (voetbaltoto)

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.

• - 

  Was in 1969 en 1970 samen met minister-president De Jong en minister van Justitie Polak nauw betrokken bij het bestrijden van onlusten in Amsterdam, onder meer ten gevolge van het in augustus 1970 burgemeester Samkalden afgekondigde verbod om te slapen en bivakkeren bij het nationaal monument op de Dam.
• - 

  Hief in 1970 het ambtenarenverbod op, dat gold voor leden van de CPN, de ANJV, de Nederlandse Vrouwenbond en de EVC
• - 

  Diende in 1970 samen met minister Polak een wetsvoorstel in over opheffing van het uit 1903 daterende stakingsverbod voor ambtenaren. Het wetsvoorstel werd in 1979 door de ministers Wiegel en De Ruiter in het Staatsblad gebracht na in 1974 in de Tweede Kamer door De Gaay Fortman en Van Agt te zijn verdedigd. (11.001)
• - 

  Diende in 1970 en 1971 wetsvoorstellen in tot gemeentelijke herindeling van Noordwest-Overijssel, van de Zaanstreek en van het Land van Heusden en Altena, en tot uitbreiding van de gemeenten Alkmaar, Deventer, Amersfoort en Eindhoven. De voorstellen werden, met uitzondering van die over Deventer, door zijn opvolgers Geertsema en De Gaay Fortman in het Staatsblad gebracht.
• - 

  In totaal werden tijdens zijn ministerschap 102 gemeenten opgeheven en 25 nieuwe gemeenten gevormd
• - 

  Diende in 1971 samen met staatssecretaris Van Veen een wetsvoorstel voorschriften met betrekking tot de gewesten in. Dit voorstel werd in 1979 door minister Wiegel ingetrokken. (11.246)
• - 

  Op 2 maart 1971 verwierp de Eerste Kamer met 41 tegen 23 stemmen een door hem verdedigde wijziging van de Kieswet over vergroting van het effect van de voorkeurstem (10.399)
• - 

  Op 2 maart 1971 veriwerp de Eerste Kamer met 56 tegen 6 stemmen een voorstel tot grondwetsherziening (eerste lezing) over verlaging van de kiesgerechtigde leeftijd (10.805)
• - 

  Tijdens zijn ministerschap vond de eerste lezing van een partiële Grondwetsherziening plaats
• - 

  Belangrijke benoemingen tijdens zijn ministerschap: Verdam (ARP, Commissaris van de Koningin in Utrecht), Rijpstra (CHU, Commissaris van de Koningin in Friesland), Toxopeus (VVD, Commissaris van de Koningin in Groningen); Baeten (KVP, burgemeester van Maastricht), Samkalden (PvdA, burgemeester van Amsterdam), Marijnen (KVP, burgemeester van 's-Gravenhage), Buiter (PvdA, burgemeester van Groningen), De Gou (KVP, burgemeester van Haarlem) en Van Tuyll van Serooskerken (VVD, Utrecht)

• - 

  Bracht in 1970 een wet (Stb. 193) tot stand waardoor onder meer Oudewater overging van Zuid-Holland naar Utrecht en de gemeente Hoenkoop werd opgeheven. (9.852)
• - 

  Bracht in 1970 samen met minister Witteveen en staatssecretaris Grapperhaus een wet tot wijziging van bepalingen inzake gemeentelijke en provinciale belastingen (Stb. 608) tot stand. Die wet beoogt gemeenten en provincies meer mogelijkheden te geven een eigen financieel beleid te voeren. Er wordt onder andere een onroerend-goedbelasting ingevoerd ter vervanging van de grondbelasting en personele belasting. Ook de gemeentelijke vermakelijkheidsbelastingen worden afgeschaft, waar tegenover staat de mogelijkheid om retributies (zoals rioolrecht en parkeerheffingen) te verhogen. Provincies krijgen de bevoegdheid opcenten op de motorrijtuigenbelasting te heffen. (9.538)
• - 

  Bracht in 1970 samen met minister-president De Jong en staatssecretaris Grapperhaus de wet herziening van het financieel statuut voor het Koninklijk Huis (Stb. 573) tot stand, alsmede een wetsvoorstel tot grondwetsherziening in eerste lezing over het inkomen en de belastingvrijdom van de Koning en andere leden van het Koninklijk Huis. Hiermee werd een nieuwe wettelijke regeling voor de uitkering aan de Koning en leden van het Koninklijk Huis in het leven geroepen op basis van een advies van de Commissie-Simons. Er kwam een strikte scheiding tussen privéuitgaven en functionele uitgaven, automatische indexering en de belastingvrijdom voor zover het niet-private bestanddelen betrof, werd vastgelegd. (10.683 & 10.685)
• - 

  Bracht in 1970 een wijziging (Stb. 585) van de Erfgooierswet 1912 tot stand, waardoor de vereniging Stad en Lande van Gooiland werd ontbonden (10.493)
• - 

  Bracht in 1970 een wet (Stb. 592) tot gemeentelijke herindeling van het eiland Tholen tot stand. Hierdoor wordt het gehele eiland Tholen één gemeente. (9.407)
• - 

  Bracht in 1970 een wet (Stb. 594) tot uitbreiding van de gemeente 's-Hertogenbosch tot stand door samenvoeging van 's-Hertogenbosch met de gemeenten Empel en Meerwijk en Engelen (10.736)
• - 

  Bracht in 1970 wetten tot stand tot uitbreiding van het grondgebied van de gemeenten Hoogeveen, Harlingen en Sneek
• - 

  Bracht in 1971 een wet (Stb. 144) tot stand waardoor de gemeenten Vreeswijk en Jutphaas werden verenigd tot de nieuwe gemeente Nieuwegein (10.794)
• - 

  Bracht in 1971 een wet (Stb. 221) tot stand waardoor de gemeenten Lochem en Laren (Gld.) werden verenigd tot een nieuwe gemeente Lochem
• - 

  Bracht in 1971 de wet (Stb. 342) tot instelling van de gemeente Dronten tot stand. Anders dan aanvankelijk was voorgesteld, werd de gemeente niet bij Gelderland ingedeeld. (10.397)

U ziet een selectie van activiteiten. In de uitgebreide versie is het gehele overzicht van activiteiten in te zien.

• - 

  Met name de verhouding tussen Rijk en Gemeente had zijn bijzondere belangstelling
• - 

  De regering consulteerde hem als Kamerlid regelmatig bij burgemeestersbenoemingen. Als minister benoemde hij diverse partijgenoten. In 1968 werd in het AR-blad "Nederlandse Gedachten" kritiek geuit op de benoeming van CHU-burgemeesters in traditioneel als antirevolutionair bekendstaande gemeenten als Aalten en Elburg.
• - 

  Hij was een tegenstander van de fusie tussen ARP, CHU en KVP

• - 

  Stond bekend om zijn wat oubolige grapjes, zoals: "J + B + V = HP", ofwel "Jas + Broek + Vest = Heel Pak".
• - 

  Werd in 1969 betrapt op het 'smokkelen' van sigaretten vanuit Baarle-Nassau. Werd echter krachtens de douane-instructie ongemoeid gelaten, maar betaalde wel de belasting en de gebruikelijke boete. Naar eigen zeggen had hij de sigaretten gekocht om zijn laatste Belgische geld op te maken en had hij te goeder trouw gehandeld.

• - 

  "Minister mr. H.K.J. Beernink", in: "Fragmenten uit de geschiedenis van Binnenlandse Zaken" (1979)
• - 

  H. van Spanning, "De Christelijk-Historische Unie", deel II (1988)
• - 

  J. Bosmans, "Beernink, Hendrik Karel Jan (1910-1979)", in: Biografisch Woordenboek van Nederland, deel II, 40
• - 

  Rob Vermaas, "Beernink, tragisch en bescheiden", "De Tijd", 31 augustus 1979
• - 

  Joop van Tijn, "Het is nooit goed, hoe je het ook doet. Bij het overlijden van mr. H.K.J. Beernink", "Vrij Nederland", 1 september 1979

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.