Grondwetgeving in behandeling
Bij de Staten-Generaal i zijn op dit moment acht wetsvoorstellen voor wijziging van de Grondwet in behandeling. Vijf daarvan zijn een initiatief van Tweede Kamerleden, drie zijn door de regering ingediend. Daarnaast is er een internetconsultatie gaande voor één wijzigingsvoorstel.
Via het dossiernummer is in onderstaande tabel de voortgang van een wetsvoorstel te volgen.
Inhoudsopgave van deze pagina:
dossier |
initiatief/ regering |
beginjaar |
|
|---|---|---|---|
Tweede lezing EK |
|||
initiatief |
2023 |
||
Eerste lezing EK |
|||
regering |
2020 |
||
Tweede lezing Grondwetsherziening in Verenigde Vergadering i |
regering |
2020 |
|
Eerste lezing TK |
|||
initiatief |
2023 |
||
regering |
2023 |
||
Toevoeging van bepalingen ten behoeve van gelijke kansen onderwijs i |
initiatief |
2021 |
De Tweede Kamer is in 2025 begonnen met het behandelen van de opheffing van het toetsingsverbod (artikel 120 i) en de oprichting van een grondwettelijk hof.
In mei 2025 zijn er drie voorstellen tot grondwetswijziging vervallen. Er hebben zich geen nieuwe initiatiefnemers gemeld om de wijziging omtrent de rol van de koning door te zetten.
In het regeerprogramma van het kabinet-Schoof wordt opheffing van het verbod om wetten aan de Grondwet te toetsen (artikel 120 i) aangekondigd en mogelijke instelling van een grondwettelijk hof.
De commissie-Engels i, die adviseerde over artikel 57 i (incomptabiliteiten), beveelt wijziging van dat artikel aan en mogelijke uitbreiding van artikel 57a i (tijdelijke vervanging).
In oktober 2023 aanvaardde de Eerste Kamer een initiatiefwetsvoorstel over de mogelijkheid van een correctief referendum (36.160 i).
In januari 2023 rondde de Eerste Kamer het tweede lezingsvoorstel af over het toevoegen van 'handicap' en 'seksuele gerichtheid' aan de discrimnatieverboden van artikel 1 i.
Het voorstel tot wijziging van de voordracht van benoeming van leden van de Hoge Raad i werd na een kritisch advies van de Raad van State in februari 2023 ingetrokken door de regering.
In november 2023 dienden vier Tweede Kamerleden een initiatiefwetsvoorstel in om een bepaling over het gezins- en familieleven in de Grondwet op te nemen.
Het gesplitste initiatiefvoorstel-Leijten over het correctief referendum i is op 5 juli 2022 door de Tweede Kamer in tweede lezing verworpen.
In het Staatsblad zijn verschenen de wetten over:
Kiescollege Eerste Kamerverkiezingen voor kiezers buiten Nederland i (18 augustus 2022)
Toevoeging van een bepaling over het recht op een eerlijk proces i (30 augustus 2022)
Toevoeging van een bepaling dat de Grondwet de grondrechten en democratische rechtsstaat beschermt i (30 augustus 2022)
Modernisering brief-, telefoon- en telegraafgeheim i (30 augustus 2022)
Herijking tweede lezing grondwetswijziging i (30 augustus 2022)
Vervallen van additionele artikelen die zijn uitgewerkt (30 augustus 2022)
Inhoudelijk ligt de basis van de huidige Nederlandse Grondwet in de Grondwet van de Bataafse Republiek van 1798. Sindsdien hebben er een groot aantal grote en kleine herzieningen plaatsgevonden. De laatste grote wijziging dateert van 1983. Men spreekt nu dan ook van de 'Grondwet van 1983'.
Op deze website wordt een overzicht bijgehouden van alle versies van de Grondwet sinds 1798.
De procedure om de Grondwet te wijzigen is een zware procedure i. Voorstellen moeten twee keer aangenomen worden door beide Kamers van de Staten-Generaal i, en in tweede lezing zelfs met tweederdemeerderheid. Het gebeurt dan ook dikwijls dat een voorstel tot wijziging van de Grondwet strandt.
Op deze website wordt een overzicht bijgehouden van alle voorstellen die sinds 1983 zijn ingediend, maar niet de eindstreep hebben gehaald.