Mr. R.J. graaf Schimmelpenninck van Nijenhuis

foto Mr. R.J. graaf Schimmelpenninck van Nijenhuis
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: Collectie-Van Eck (Nationaal Archief)
Met dank overgenomen van Parlement.com.

Conservatief negentiende-eeuws staatsman. Zoon van Gerrit Schimmelpenninck i en kleinzoon van Rutger Jan i. Was advocaat in Amsterdam en kreeg in 1857 voor de conservatieven zitting in de Tweede Kamer. Speelde een belangrijke rol bij de vorming van het koninklijke kabinet-Van Zuylen van Nijevelt/Heemskerk i, waarin hijzelf de post financiën had. Als minister niet erg populair in de Kamer en daarom in 1874 niet voor de tweede keer minister. Later weer Tweede Kamerlid, als één der laatste conservatieven. Vertrouweling van de koning, die hij ook diende als hofdignitaris; goed bekend in de hogere kringen van Den Haag. Verbleef vaak op zijn buiten in Diepenheim, maar was in de Kamer altijd op zijn post. Kleine, gezette man met een enigszins Amsterdams accent.

conservatief
in de periode 1857-1891: lid Tweede Kamer, minister

Inhoudsopgave van deze pagina:

1.

Personalia

geboorteplaats en -datum
Amsterdam, 9 mei 1821

overlijdensplaats en -datum
's-Gravenhage, 23 april 1893

2.

Partij/stroming

stroming(en)
conservatief

3.

Hoofdfuncties/beroepen

  • advocaat te Amsterdam, vanaf 1845
  • lid gemeenteraad van Amsterdam, van 2 augustus 1854 tot 7 september 1858
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 22 september 1857 tot 1 juni 1866 (voor het kiesdistrict Leiden)
  • minister van Financiën, van 1 juni 1866 tot 3 juni 1868
  • grootmeester des Konings, van 3 juni 1868 tot 23 april 1893
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 27 juni 1873 tot 11 oktober 1884 (voor het kiesdistrict 's-Gravenhage)
  • opperkamerheer des Konings, van 1 mei 1881 tot 23 april 1893
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 17 november 1884 tot 18 mei 1886 (voor het kiesdistrict 's-Gravenhage)
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 1 mei 1888 tot 15 september 1891 (voor het kiesdistrict 's-Gravenhage)

4.

Nevenfuncties (2/11)

  • voorzitter Hofcommissie, van 1 april 1884 tot 23 april 1893
  • voorzitter Raad van Commissarissen NRS (Nederlandsche Rhijnspoorweg Maatschappij), omstreeks 1888

afgeleide functies, presidia etc. (2/17)
  • voorzitter Commissie van Rapporteurs voor hoofdstuk III (Buitenlandse Zaken) 1891 (Tweede Kamer der Staten-Generaal)
  • lid Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van april 1891 tot september 1891

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

5.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

6.

Activiteiten

als parlementariër
  • Hield zich als Kamerlid vooral bezig met financiële onderwerpen en handelsaangelegenheden
  • Werkte in december 1861 als conservatief mee aan het ten val brengen van het kabinet-Van Heemstra

opvallend stemgedrag (0/3)

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.


als bewindspersoon (wetgeving)
  • Bracht in 1868 de Wet op de accijns op binnenlandse suiker tot stand

7.

Wetenswaardigheden

algemeen
  • Vormde in februari 1868 samen met minister Heemskerk de commissie die namens de Koning de buitengewone zitting van de Staten-Generaal opende. Heemskerk sprak de openingsrede uit.

uit de privésfeer
  • Zijn stiefmoeder was een dochter van jhr. F.P.G. van Schuylenburg, Tweede Kamerlid

verkiezingen (3/14)
  • Werd in 1887 in het district 's-Gravenhage in de eerste stemmingsronde verslagen. Werd in het district Deventer verslagen door H.J. Dijckmeester (lib.).
  • Versloeg in 1888 de liberalen H.M.A. baron van der Goes van Dirxland en P.C. Evers, de katholiek L.P.M.H. baron Michiels van Verduynen en de conservatief W.L.A. Gericke
  • Werd in 1891 verslagen door de liberalen J.F.W. Conrad, H.D. Guyot en J.M. Pijnacker Hordijk

pseudoniemen, bij-, koos- en schuilnamen
"de Jordaangraaf" (bijnaam ter onderscheiding van Graaf Van Heiden Reinestein, 'de Zandgraaf')

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

8.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie
  • Castoretpollux, "In de Tweede Kamer. Portretten" (1881)
  • F. Netscher, "De Schimmelpennincks", in: "In en om de Tweede Kamer. Parlementaire portretten en schetsen" (1889)
  • Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek, deel IV, 1229
  • P. Hofland, "Leden van de raad. De Amsterdamse gemeenteraad 1814-1941"

Biografisch Woordenboek(en)
biografie opgenomen in het Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek

9.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

10.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.

Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.