Mr. P. (Paul) Scholten

foto Mr. P. (Paul) Scholten
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: Fotoarchief UvA
Met dank overgenomen van Parlement.com.

Amsterdamse hoogleraar Romeins recht, burgerlijk recht en wijsbegeerte van het recht, die zich in de oorlog inzette voor geestelijke weerbaarheid van de Nederlanders. Protesteerde tegen de jodenvervolging en schendingen van het recht. Autoriteit op het gebied van privaatrecht. Was betrokken bij de oprichting van de Rechtshogeschool in Batavia. Zeer actief op onderwijskundig, godsdienstig en juridisch gebied, met grote culturele en sociale belangstelling. Leidde de Nationale Adviescommissie, die onder meer de leden van het nood-parlement benoemde en maakte zelf deel uit van dat parlement.

CHU, PvdA
functie(s) in de periode 1945-1946: lid Eerste Kamer

Inhoudsopgave van deze pagina:

1.

Personalia

voornamen (roepnaam)
Paulus (Paul)

geboorteplaats en -datum
Amsterdam, 26 augustus 1875

overlijdensplaats en -datum
aan boord van m.s. Delftdijk, op weg naar Canada, 1 mei 1946

2.

Partij/stroming

partij(en)
  • CHU (Christelijk-Historische Unie), tot 1945
  • PvdA (Partij van de Arbeid), vanaf 9 februari 1946

3.

Hoofdfuncties/beroepen (10/12)

  • tijdelijk lector burgerlijk recht en rechtsvordering, Gemeentelijke Universiteit te Amsterdam, van 1 oktober 1906 tot 16 september 1907
  • hoogleraar Romeins recht, Gemeentelijke Universiteit te Amsterdam, van 16 september 1907 tot 7 september 1910 (benoemd 26 juni 1907)
  • hoogleraar Romeins recht, burgerlijk recht en burgerlijke rechtsvordering, Gemeentelijke Universiteit te Amsterdam, van 7 september 1910 tot 26 januari 1921 (vanaf 1914 tevens oud-vaderlands recht en encyclopaedie der rechtsgeleerdheid)
  • raadsheer-plaatsvervanger Gerechtshof te Amsterdam, van 1 augustus 1915 tot 1 juli 1935
  • hoogleraar burgerlijk recht en burgerlijke rechtsvordering, Gemeentelijke Universiteit te Amsterdam, van 26 januari 1921 tot 1 september 1927
  • hoogleraar burgerlijk recht en wijsbegeerte van het recht, Gemeentelijke Universiteit te Amsterdam, van 1 september 1927 tot 1 april 1942 (ontslagen door de Duitsers)
  • rector magnificus Gemeentelijke Universiteit te Amsterdam, van september 1932 tot september 1933
  • hoogleraar burgerlijk recht en wijsbegeerte van het recht, Gemeentelijke Universiteit te Amsterdam, van 7 mei 1945 tot 12 september 1945
  • voorzitter Nationale Advies Commissie (adviescollege voor de samenstelling van de Voorlopige Staten-Generaal), van 20 juli 1945 tot 16 november 1945
  • lid Eerste Kamer der Staten-Generaal, van 18 december 1945 tot 1 mei 1946

gevangenschap/internering
  • gedwongen verblijf te Valkenburg (Lb.), vanaf 17 februari 1942
  • gedwongen verblijf te Hulshorst, van 1942 tot 1944

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

4.

Nevenfuncties (2/12)

  • voorzitter werkgroep 'Kerk en Overheid', Commissie Kerkelijk Overleg, vanaf augustus 1940 (uitvaardigen van richtlijnen over de houding van de Hervormde Kerk jegens maatregelen van de bezetter)
  • voorzitter Reorganisatie-Commissie Nederlandse Hervormde Kerk, vanaf 1940

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

5.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

6.

Activiteiten

als parlementariër
  • Heeft nooit het woord gevoerd in de Eerste Kamer

7.

Wetenswaardigheden

uit de privésfeer (3/4)
  • Vanaf 1941 leider van de Groep-Scholten ('Pauliden'), een groep jongeren uit politieke partijen, die onder zijn leiding spraken over de naoorlogse politiek. Deelnemers waren o.a. Schermerhorn, Wiardi Beckman en C. Patijn.
  • Was in oktober 1940 initiator van het zenden van een adres aan de rijkscommissaris waarin werd gevraagd af te zien van discriminerende maatregelen tegen Joodse ambtenaren
  • Initiatiefnemer voor een informeel overlegorgaan van universiteiten en hogescholen tijdens de Bezetting

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

8.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie
  • H. Oostenbrink Evers, "Scholten, Paulus", in: Biografisch lexicon voor de geschiedenis van het Nederlands protestantisme, deel 4, 387
  • W.M. Peletier, "Scholten, Paulus (1875-1946)", in: Biografisch Woordenboek van Nederland, deel II, 536
  • Timo Slootweg (samensteller), "Paul Scholten, Dorsten naar gerechtigheid" (heruitgave van belangrijkste delen van zijn geschriften, 2010)
  • R. Chorus, "Om recht en gerechtigheid. Paul Scholten (1875-1946): een biografie" (2022)
  • Ned. Patriciaat, 1962

Biografisch Woordenboek(en)
  • biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van Nederland
  • biografie opgenomen in Biografisch Lexicon voor de geschiedenis van het Nederlands Protestantisme

archivalia
archief-Scholten, archief Nederlandse Hervormde Kerk en bij familie

9.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

10.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.

Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.