Dr. F.M. (Floor) Wibaut

Vooraanstaand SDAP-bestuurder in het interbellum, vooral vanwege zijn activiteiten als wethouder van Amsterdam. Was in Middelburg een succesvol zakenman, die in de internationale houthandel een aanzienlijk vermogen verdiende. Vestigde zich in Amsterdam waar hij als krachtdadige wethouder van volkshuisvesting en financiën veel tot stand bracht, met name bij de woningbouw ('Wie bouwt? Wibaut!'). Had tijdens de Eerste Wereldoorlog tevens bemoeienis met de levensmiddelenvoorziening. Gezaghebbend lid van de Eerste Kamer, die zich mengde in debatten over financieel-economische politiek. Vurig verdediger van de financiële autonomie van gemeenten. Zeer actief in de internationale gemeentenbeweging. Pragmatisch socialist en nonconformist.

SDAP
functie(s) in de periode 1922-1935: lid Eerste Kamer, fractievoorzitter EK

Inhoudsopgave van deze pagina:

1. Personalia
2. Partij/stroming
3. Hoofdfuncties/beroepen (6/11)
4. Partijpolitieke functies
5. Nevenfuncties (4/20)
6. Opleiding
7. Activiteiten
8. Wetenswaardigheden
9. Publicaties van/over
10. Familie/gezin
11. Uitgebreide versie

voornamen (roepnaam)
Florentinus Marinus (Floor)

wijziging in naam en/of titulatuur

• - 

  F.M. Wibaut, van 23 juni 1859 tot 17 september 1928
• - 

  Dr. F.M. Wibaut, vanaf 17 september 1928 (nadat aan hem door de Gemeentelijke Universiteit te Amsterdam een eredoctoraat was verleend)

geboorteplaats en -datum
Vlissingen, 23 juni 1859

overlijdensplaats en -datum
Amsterdam, 29 april 1936

begraafplaats en -datum
Westerveld, 2 mei 1936 (gecremeerd)stroming(en)
vooruitstrevend liberaal, tot 1897

partij(en)
SDAP (Sociaal-Democratische Arbeiderspartij), vanaf oktober 1897

• - 

  wethouder (van levensmiddelenvoorziening, volkshuisvesting en arbeidszaken) van Amsterdam, van 25 maart 1914 tot 2 september 1919
• - 

  wethouder (van financiën en volkshuisvesting) van Amsterdam, van 2 september 1919 tot 17 juni 1921
• - 

  wethouder (van financiën en gemeentebedrijven; vanaf 1923 ook kunstzaken) van Amsterdam, van 17 juni 1921 tot 5 september 1927
• - 

  lid Eerste Kamer der Staten-Generaal, van 25 juli 1922 tot 17 september 1935 (in 1922-1923 voor Noord-Holland)
• - 

  fractievoorzitter SDAP Eerste Kamer der Staten-Generaal, van 18 september 1922 tot 17 september 1935
• - 

  wethouder (van financiën en gemeentebedrijven) van Amsterdam, van 18 september 1929 tot 1 september 1931

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

• - 

  voorzitter Union International des Villes te Brussel
• - 

  voorzitter Internationaler Verband für Wohnungswesen
• - 

  voorzitter Raad van Commissarissen drukkerij "Vooruitgang"
• - 

  lid commissie van beheer dagblad "Het Volk"

afgeleide functies, presidia etc. (4/5)

• - 

  lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van 16 september 1930 tot 16 december 1930
• - 

  lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van 15 december 1931 tot 15 maart 1932
• - 

  lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van 21 september 1932 tot 21 maart 1933
• - 

  lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van 19 maart 1935 tot 25 juni 1935

comités van aanbeveling, erefuncties etc.
erelid Genootschap "Architectura et Amicitia", vanaf juni 1932

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

als parlementariër

• - 

  Hield zich als Eerste Kamerlid onder meer bezig met financiën, binnenlandse zaken, buitenlandse zaken, volkshuisvesting en sociale zaken

opvallend stemgedrag

• - 

  Stemde in 1927 vóór het (verworpen) wetsvoorstel tot goedkeuring van het Verdrag met België
• - 

  Behoorde in 1929 tot de minderheid van zijn fractie die tegen de ontwerp-Financiële-Verhoudingswet stemde. Was in de Eerste Kamer de voornaamste opposant, omdat hij vreesde voor aantasting van de gemeentelijke autonomie.

algemeen (5/6)

• - 

  Was in 1913 tegenstander van regeringsdeelname door de SDAP
• - 

  Was als wethouder van Amsterdam verantwoordelijk voor de levensmiddelenvoorziening tijdens de Eerste Wereldoorlog
• - 

  Bevorderde als wethouder van volkshuisvesting de bouw van goede, betaalbare woningen
• - 

  Kreeg alom waardering voor zijn sobere financiële beleid als wethouder van financiën
• - 

  Werd enige malen (met name voor en tijdens de Eerste Wereldoorlog) genoemd als mogelijk socialistisch minister

uit de privésfeer (5/7)

• - 

  Was op den duur zeer welgesteld
• - 

  Zijn zoon Johan Pieter was hoogleraar scheikunde in Amsterdam
• - 

  Voorafgaande aan de crematie in Westerveld werd in Concertgebouw te Amsterdam een massaal bezochte herdenkingsbijeenkomst gehouden
• - 

  In Amsterdam staat een door Han Wezelaar vervaardigd standbeeld van hem. Dat stond van 1967 tot 2007 in het Wibauthuis en kwam daarna op de brug over de Singelgracht.
• - 

  Zijn vader was lid van de gemeenteraad van Vlissingen

anekdotes en citaten

• - 

  Zei in 1929 bij de behandeling van het wetsvoorstel Financiële-Verhoudingswet: "Gehuld in een mantel van de regeling der financieele verhouding, brengt het wetsontwerp een noodlottige omwenteling in het gemeentelijk belastingwezen". Slechts drie fractiegenoten deelden die mening.

verkiezingen

• - 

  Werd in 1905 bij de Tweede Kamerverkiezingen in het district Leeuwarden na herstemming verslagen door L.W.J.K. Thomson (lib.)
• - 

  Werd in 1913 in het district Almelo verslagen door P.J.M. Aalberse (r.k.)
• - 

  Werd in 1916 bij een tussentijdse verkiezing in het district Almelo verslagen door A.H.J. Engels (r.k.)
• - 

  Versloeg in 1922 bij de verkiezing van Eerste Kamerleden in Provinciale Staten van Noord-Holland in de derde stemmingsronde J. Douwes (arp) met 32 tegen 31 stemmen. Na de tweede stemmingsronde was D.J. van Houten (lib.) afgevallen.
• - 

  Werd in 1923, 1929 en 1935 tot Eerste Kamerlid gekozen door Groep III: Noord-Holland en Friesland

pseudoniemen, bij-, koos- en schuilnamen
Wibaut de Machtige (bijnaam die de Amsterdammers hem gaven)

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

literatuur/documentatie (6/10)

• - 

  D. Hillenius, "Internationalisme", in: VNG-Magazine, 23 februari 2001
• - 

  J.C. Dekker, "F.M. Wibaut en de houthandel Alberts, 1876-1914. Een socialist als ondernemer in Middelburg", in: "Archief. Mededelingen van het Koninklijk Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen", 2002, 5-68
• - 

  H. de Liagre Böhl, "Wibaut de Machtige. Een biografie" (2013)
• - 

  P. Hofland, "Leden van de raad. De Amsterdamse gemeenteraad 1814-1941"
• - 

  H. van Felius en H.J. Metselaars, "Noordhollandse Statenleden 1840-1919"
• - 

  Wie is dat? 1938

Biografisch Woordenboek(en)

• - 

  biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van Nederland
• - 

  biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van het Socialisme en de Arbeidersbeweging in Nederland

publicaties over en van letterkundigen
gegevens uit de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren

archivalia
archief-Wibaut, IISG

In de uitgebreide versie is een overzicht van publicaties opgenomen.

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.