Mr. A.A.M. (Teun) Struycken

foto Mr. A.A.M. (Teun) Struycken
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: privécollecte
Met dank overgenomen van Parlement.com.

Vooraanstaande KVP-minister en bestuurder. Was wethouder in Breda en werd in 1950 minister van Justitie in het eerste kabinet-Drees i. Verleende gratie aan de 'vier van Breda'. Keerde in 1951 niet terug en werd Gouverneur van de Nederlandse Antillen. Door Romme i in 1956 teruggehaald als minister van Binnenlandse Zaken, Bezitsvorming en PBO in het kabinet-Drees IV i. Bracht met Samkalden de Politiewet tot stand. Werd, hoewel hij vicepremier was, na het aftreden van Drees in 1958 geen premier vanwege verzet in de KVP-top en stapte na zijn aftreden over naar de Raad van State. In het kabinet-Zijlstra i nog even teruggekeerd als minister van Justitie. Kreeg wel eens het verwijt onvoldoende dossierkennis te hebben, maar had wel leidinggevende capaciteiten.

KVP
functie(s) in de periode 1950-1977: minister, viceminister-president, lid Raad van State, Gouverneur van Nederlandse Antillen

Inhoudsopgave van deze pagina:

1.

Personalia

voornamen (roepnaam)
Antoon Arnold Marie (Teun)

geboorteplaats en -datum
Breda, 27 december 1906

overlijdensplaats en -datum
's-Gravenhage, 1 december 1977

2.

Partij/stroming

partij(en)
  • RKSP (Roomsch-Katholieke Staatspartij), tot 22 december 1945
  • KVP (Katholieke Volkspartij), vanaf 22 december 1945

3.

Hoofdfuncties/beroepen

  • advocaat en procureur te Breda, van 1932 tot 1950
  • waarnemend griffier, arrondissementsrechtbank te Breda
  • lid gemeenteraad van Breda, van 3 september 1935 tot 1 september 1941
  • lid Provinciale Staten van Noord-Brabant, van 4 juli 1939 tot 1 september 1941
  • wethouder van Breda, van 5 september 1939 tot 15 november 1941 (nam ontslag)
  • hoofd sociale dienst, "Hollandsche Kunstzijde Industrie" te Breda, vanaf 1941
  • wethouder (van financiën en nutsbedrijven, vanaf 1940 tevens belast met vluchtelingen en ontheemden) van Breda, van november 1944 tot juli 1950 (sinds 1945 tevens locoburgemeester)
  • lid tijdelijke gemeenteraad van Breda, van november 1945 tot 2 september 1946
  • lid gemeenteraad van Breda, van 2 september 1946 tot 10 juli 1950
  • minister van Justitie, van 10 juli 1950 tot 15 maart 1951
  • Gouverneur van de Nederlandse Antillen, van 1 juni 1951 tot 26 oktober 1956 (benoemd bij K.B. van 13 april 1951)
  • minister van Binnenlandse Zaken, Bezitsvorming en Publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie en viceminister-president, van 29 oktober 1956 tot 19 mei 1959 (benoemd bij K.B. van 26 oktober 1956)
  • minister van Justitie ad interim, van 22 december 1958 tot 19 mei 1959
  • lid Raad van State, van 1 november 1959 tot 22 november 1966 (benoemd bij K.B. van 17 september 1959)
  • minister van Justitie, van 22 november 1966 tot 5 april 1967
  • lid Raad van State, van 16 april 1967 tot 1 december 1977 (benoemd bij K.B. van 12 april 1967)

gevangenschap/internering
geïnterneerd gijzelaarskamp te Sint-Michielsgestel, van mei 1942 tot januari 1944

4.

Partijpolitieke functies

overzicht
  • fractievoorzitter RKSP gemeenteraad van Breda, van 1935 tot 1938
  • lid bestuur Centrum voor Staatkundige Vorming (wetenschappelijk instituut KVP), van augustus 1945 tot juli 1950
  • voorzitter commissie wettelijke regeling der politieke partijen, Centrum voor Staatkundige Vorming, 1948

5.

Nevenfuncties

  • secretaris bestuur Nederlandsche Unie, afdeling Breda
  • lid Comité-Scholten (groep jongeren uit politieke partijen, die onder zijn leiding spraken over de naoorlogse politiek; deelnemers o.a. Schermerhorn, Wiardi Beckman en C. Patijn)
  • lid Grootburgercomité, van december 1941 tot 1 april 1943
  • voorzitter adviescommissie Gewestelijk Arbeidsbureau te Breda
  • plaatsvervangend leider Orde-Dienst, afdeling West-Brabant, vanaf 1944
  • lid bestuur Maatschappij voor Handel en Nijverheid, afdeling Breda
  • lid bestuur "Wit-Gele Kruis", afdeling Breda
  • voorzitter Sint Adelbertsverenging, adeling Breda
  • voorzitter Stichting Brabants Orkest
  • lid Raad van Commissarissen "Hollandse Bank Unie", vanaf 1 januari 1962
  • lid College van Curatoren Katholieke Leergangen te Tilburg, vanaf november 1962
  • lid College van Curatoren Katholieke Economische Hogeschool te Tilburg, omstreeks 1967
  • voorzitter Raad van Advies Bouwcentrum te Rotterdam
  • lid Raad van Commissarissen ABN (Algemene Bank Nederland)
  • lid Raad van Commissarissen bouwbedrijf BOZ (Bergen op Zoom)
  • lid Raad van Commissarissen N.V. Electrotechniek
  • lid Raad van Commissarissen Contactcommissie Onroerende Zaken
  • voorzitter Katholieke Vereniging Bejaardentehuizen

afgeleide functies, presidia etc.
  • lid afdeling Buitenlandse Zaken (Raad van State)
  • lid afdeling Justitie (Raad van State)
  • lid afdeling Economische Zaken (Raad van State)
  • lid afdeling Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk (Raad van State)
  • lid afdeling geschillen van bestuur (Raad van State)

6.

Opleiding

voortgezet onderwijs
  • gymnasium, R.K. "Onze Lieve Vrouwe Lyceum" te Breda
  • gymnasium, R.K. "Gymnasium Augustinianum" te Eindhoven, tot juni 1926

academische studie
  • Nederlands recht, Katholieke Universiteit Nijmegen, van september 1926 tot 1932

7.

Activiteiten

als bewindspersoon (beleidsmatig)
  • Was in januari 1951 als minister van Justitie verantwoordelijk voor de gratieverlening aan de Duitse oorlogsmisdadigers Aus der Fünten, Fischer, Stöver, Köhler en Christiansen
  • Verdedigde in 1950 met succes in de Tweede Kamer de ontwerp-Wet op de staatsgeheimen. Het voorstel werd door minister Mulderije in 1951 in het Staatsblad gebracht. (1.554)
  • Diende in 1956 samen met minister Witte een wetsvoorstel over bevordering van een evenwichtige ontwikkeling in het gebied van de IJmond, waarbij onder meer een Raad voor de IJmond zou worden ingesteld. Het wetsvoorstel werd in 1959 ingetrokken. (4.553)
  • Schrapte in november 1957 de bepaling uit het Algemeen Rijksambtenarenreglement dat huwende ambtenaressen ontslag krijgen (K.B. 527)
  • Voerde in 1958 de noodwachtplicht in voor dienstplichtigen zonder mobilisatiebestemming (buitengewoon dienstplichtigen)
  • Diende in 1959 een wetsvoorstel tot herziening van de Provinciewet in. Dit voorstel werd in 1962 door zijn opvolger in het Staatsblad gebracht. (5.460)
  • Belangrijke benoemingen tijdens zijn ministerschap op Binnenlandse Zaken: Bloemers (VVD, Commissaris van de Koningin in Gelderland); Van Hall (PvdA, burgemeester van Amsterdam), Kolfschoten (KVP, burgemeester van 's-Gravenhage), Van Rooy (KVP, burgemeester van Eindhoven); Rutgers (ARP, vicepresident van de Raad van State)

als bewindspersoon (wetgeving)
  • Bracht in 1950 als minister van Justitie samen met minister Lieftinck een wijziging (Stb. K 619) van de Loterijwet 1905 tot stand, waardoor de staatsloterij en het loterijwezen onder één wet werden gebracht. Het particuliere loterijwezen werd verboden. Het wetsvoorstel was in 1948 (mede) ingediend door zijn voorganger Wijers. (1.042)
  • Bracht in 1957 als minister van Binnenlandse Zaken een wet tot stand waarbij het grondgebied van de gemeenten Tienhoven (Utr.) en Westbroek werd verdeeld over Maarssen en Maartensdijk
  • Bracht in 1957 een wet tot stand waarbij de grens tussen Gelderland en Noord-Brabant werd gewijzigd en de gemeente Alem, Maren en Kessel werd opgeheven. Het dorp Alem ging over van Noord-Brabant naar de Gelderse gemeente Maasdriel. (4.671)
  • Bracht in 1957 samen met minister Samkalden de Politiewet (Stb. 244) tot stand, die de politie verdeelde in gemeentepolitie (voor gemeenten van boven de 25.000 inwoners en aangewezen gemeenten) en rijkspolitie, en die regels bevatte over de rechtspositie, tucht en benoemingsvereisten van politieambtenaren, en over de taken en bevoegdheden van de politie. Het wetsvoorstel was in 1953 ingediend door de ministers Beel en Donker. (3.525)
  • Bracht in 1958 een wet tot stand waardoor het lidmaatschap van de gemeenteraad werd opengesteld voor onder meer onderwijzers in het bijzonder onderwijs (niet voor onderwijzers van openbare scholen, omdat die een dienstbetrekking met de gemeente hebben) (4.350)
  • Bracht in 1958 de wet nadere regeling van de wettelijke tijd (Stb. 352) tot stand. De tijdens de Bezetting ingevoerde Midden-Europese tijd blijft daardoor definitief gehandhaafd. De tijdwetten uit 1908 en 1918 worden ingetrokken. (4.798)
  • Bracht in 1959 wetten tot stand inzake de vereniging van de gemeenten Opmeer en Spanbroek, van de gemeenten Roermond en Maasniel en tot wijziging van de grens tussen de provincies Utrecht en Gelderland waardoor de splitsing van Stichts en Gelders Veenendaal ophield te bestaan
  • Bracht in 1967 als minister van Justitie een nieuwe Uitleveringswet in het Staatsblad (Stb. 139). Deze nieuwe wet sluit beter aan bij de ontwikkelingen in het internationale recht. Uitgangspunt is dat uitlevering alleen geschiedt krachtens een verdrag. Nederlanders worden niet uitgeleverd. Uitlevering vindt slechts in een beperkt aantal gevallen plaats (bijvoorbeeld als sprake is geweest van inbreuk op de rechtsorde van de verzoekende staat) en als aan bepaalde randvoorwaarden is voldaan. Het wetsvoorstel was in 1966 ingediend door zijn voorganger Samkalden. (8.054)

8.

Wetenswaardigheden

algemeen (5/6)
  • Was in juni 1950 beoogd voorzitter van de Mijnindustrieraad, maar zijn benoeming tot minister doorkruiste dit
  • Weigerde in 1956 als Gouverneur van de Antillen een benoeming van mr. S.W. van der Meer tot minister van Justitie te ondertekenen, omdat Van der Meer niet zijn advocatenpraktijk wilde opgeven. Na interventie van minister Beel werd een oplossing gevonden, waardoor de positie van Struycken als Gouverneur was verzwakt. Hem werd nadien te verstaan gegeven dat hij eervol ontslag zou krijgen als Gouverneur. Een door minister Staf in combinatie daarmee aangeboden wachtgeldregeling wees hij echter af.
  • Werd in 1956 op Sicilië beëdigd als minister, alwaar de koningin vakantie hield
  • Kreeg in 1956 als minister Norbert Schmelzer 'naast' zich als staatssecretaris en economisch adviseur
  • Werd in 1959 gepasseerd voor de functie van Commissaris van de Koningin in Noord-Brabant, omdat zowel bij ministers als bij de koningin bezwaren tegen hem bestonden. Hij werd toen benoemd in de Raad van State.

anekdotes en citaten
  • Hij had in december 1958 na de val van het vierde kabinet-Drees de regeringsverklaring die hij als opvolger van Drees meende te gaan afleggen al gereed. Na verzet van koningin Juliana en van KVP-kopstukken werd Beel echter de nieuwe premier. Struycken kon zijn concept-tekst toen in de prullenmand gooien.

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

9.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie
  • J. Bosmans, "Struiken, Anton Arnold Marie (1906-1977)", in: Biografisch Woordenboek van Nederland, deel II, 546
  • J.C.F.J. van Merriënboer en P.P.T. Bovend'Eert, "Het rustige tuintje van rechter Wijers", in: P.F. Maas, "Het kabinet-Drees-Van Schaik, 1948-1951", band B, 502-504
  • J. Ramakers, "'Alhoewel ik in staat zou zijn geweest ze persoonlijk dood te trappen...'. Oud-minister Struycken over zijn rol in het gratiebeleid jegens ter dood veroordeelde misdadigers", in: Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2003
  • Wie is dat? 1956

Biografisch Woordenboek(en)
biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van Nederland

10.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

11.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.

Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.