Mr. L.C. Luzac

Liberale Leidse advocaat en rechter. Nazaat van een patriottenvoorman. Kwam in 1828 in de Tweede Kamer en was twintig jaar lang één van de voornaamste opposanten tegen de politiek van de koningen Willem I en Willem II. Veelvuldig deelnemer aan debatten en gezagvol Kamerlid. Medestander van Thorbecke i in 1844 ('de Negenmannen i') en lid van diens Grondwetscommissie in 1848. Werd in 1848 in het kabinet-De Kempenaer/Donker Curtius i minister van Binnenlandse Zaken en Hervormde Eredienst, maar raakte toen spoedig overspannen. Hoogstaande, eenvoudige en bescheiden staatsman die zeer werd gewaardeerd door tijdgenoten. Zij prezen hem als edelmoedige bestrijder van het oude bewind.

Liberalen
functie(s) in de periode 1828-1848: lid Tweede Kamer, voorzitter Tweede Kamer, minister

Inhoudsopgave van deze pagina:

1. Personalia
2. Partij/stroming
3. Hoofdfuncties/beroepen
4. Nevenfuncties
5. Opleiding
6. Activiteiten
7. Wetenswaardigheden
8. Publicaties van/over
9. Familie/gezin
10. Uitgebreide versie

voornamen (roepnaam)
Lodewijk Caspar

geboorteplaats en -datum
Leiden, 1 augustus 1786

overlijdensplaats en -datum
Leiden, 18 februari 1861stroming(en)
liberaal

• - 

  secretaris van J. Valckenaer, van juni 1810 tot mei 1811
• - 

  advocaat te 's-Gravenhage, van 17 mei 1811 tot 11 augustus 1811
• - 

  advocaat te Leiden, van 12 augustus 1811 tot januari 1828
• - 

  secretaris College van Curatoren Hogeschool te Leiden, van 1 november 1818 tot 1819 (ontslag op eigen verzoek omdat zijn praktijk zich uitbreidde)
• - 

  rechter in de rechtbank van eerste aanleg te Leiden, van 1 februari 1828 tot 1 oktober 1838
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 20 oktober 1828 tot 30 juni 1848 (1828-1840 voor Holland, 1840-1848 voor Zuid-Holland)
• - 

  voorzitter Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 18 oktober 1836 tot 16 oktober 1837
• - 

  rechter Arrondissementsrechtbank te Leiden, van 1 oktober 1838 tot 25 maart 1848
• - 

  lid Staatscommissie tot herziening van de Grondwet, van 17 maart 1848 tot 4 november 1848
• - 

  tijdelijk minister van Binnenlandse Zaken, van 25 maart 1848 tot 13 mei 1848
• - 

  tijdelijk minister voor zaken der Hervormde en andere erediensten, de Rooms-Katholieke uitgezonderd, van 25 maart 1848 tot 30 juni 1848

• - 

  lid commissie tot het doen van voorstellen tot wijziging van het middelbaar onderwijs, vanaf 29 februari 1829
• - 

  lid Staatscommissie administratieve scheiding van Nederland, vanaf 23 oktober 1830
• - 

  lid College van Curatoren Hogeschool te Leiden, van 9 juni 1841 tot 18 februari 1861

afgeleide functies, presidia etc.

• - 

  lid Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van februari 1830 tot september 1830
• - 

  lid Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van oktober 1834 tot november 1834
• - 

  lid Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van oktober 1839 tot oktober 1840
• - 

  lid Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van maart 1841 tot februari 1843
• - 

  lid Commissie voor de Huishoudelijke aangelegenheden (Tweede Kamer der Staten-Generaal), omstreeks 1842 tot 30 juni 1848
• - 

  lid Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van mei 1843 tot oktober 1843
• - 

  lid Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van december 1843 tot april 1845
• - 

  lid Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van februari 1846 tot april 1846
• - 

  lid Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van februari 1847 tot mei 1848

academische studie

• - 

  Romeins en hedendaags recht (gepromoveerd op dissertatie), Hogeschool te Leiden, van 20 september 1804 tot 16 juni 1810

als parlementariër (10/25)

• - 

  Behoorde in 1844 tot de 15 leden die tegen een aanvulling van de instructie aan de Algemene Rekenkamer stemden, omdat die tot onvoldoende verbetering van het toezicht zou leiden
• - 

  Behoorde in 1844 tot de 28 leden die vóór het ontwerp-Adres van Antwoord stemden, waarin werd aangedrongen op grondwetsherziening
• - 

  In 1844 één der "Negenmannen" die een initiatiefwetsvoorstel over Grondwetsherziening indienden
• - 

  Behoorde in 1845 tot de 19 leden die tegen hoofdstuk I van de begroting voor 1846 en 1847 stemden. De begroting werd met 37 tegen 19 stemmen aangenomen.
• - 

  In 1845 spraken hij, Corver Hooft en De Kempenaer zich in de Tweede Kamer als enigen uit voor onbeperkte handelsvrijheid
• - 

  Behoorde in 1845 tot de meerderheid die tegen het wetsvoorstel inzake onteigening ten algemene nutte stemde. Het wetsvoorstel werd met 31 tegen 20 stemmen verworpen.
• - 

  Behoorde in 1847 tot de meerderheid die tegen het wetsvoorstel over het stemrecht in steden en op het platteland stemde. Het wetsvoorstel werd met 31 tegen 27 stemmen verworpen.
• - 

  Stemde in 1847 tegen hoofdstuk II (Hoge Colleges van Staat) van de begroting voor 1848 en 1849
• - 

  Behoorde in 1847 tot de 23 leden die tegen hoofdstuk IV (Justitie) van de begroting voor 1848 en 1849 stemden. De begroting werd met 35 tegen 23 stemmen aangenomen.
• - 

  Steunde in 1847, als één van de weinige liberalen, het regeringsvoorstel tot afschaffing van het Recht van Placet

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.

algemeen

• - 

  Derde kandidaat voor het voorzitterschap van de Tweede Kamer in 1834 en 1837
• - 

  Tweede kandidaat voor het voorzitterschap van de Tweede Kamer in 1838 en 1840
• - 

  Was in maart 1848 aanvankelijk de beoogde minister van Financiën, maar achtte zichzelf daarvoor minder geschikt en koos voor Binnenlandse Zaken en Hervormde Eredienst

uit de privésfeer

• - 

  Was een studiegenoot van H.J. van Doorn van Westcapelle, staatsraad en minister
• - 

  Hij moest na zijn aftreden in juni 1848 geruime tijd rust nemen vanwege overspannenheid
• - 

  Zijn vader was een leidend figuur in de patriottische beweging

verkiezingen

• - 

  Werd in 1848 door de kiezers van het district Gorinchem als tweede op de voordracht voor het Eerste Kamerlidmaatschap gezet, maar werd niet benoemd

niet-aanvaarde politieke functies

• - 

  staatsraad in buitengewone dienst (Raad van State), 26 januari 1841 (ingetrokken op 5 februari 1841)
• - 

  minister van Justitie, 1842 (bedankt)

literatuur/documentatie

• - 

  G.W. Vreede, "Levensberigt van L.C. Luzac", in: Levensberichten van leden van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 1862, 157
• - 

  Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek, deel IX, 627
• - 

  G.W.F. van Es, "Lodewijk Caspar Luzac, 1828-1840" (niet gepubliceerde doctoraalscriptie geschiedenis, Utrecht 1985)
• - 

  W.P. Secker, "Parlementaire oppositie vóór 1848. De volhardingspolitiek van Lodewijk Caspar Luzac, opposant malgré lui", in: Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 1999, 73-87
• - 

  Ned. Patriciaat, 1952

Biografisch Woordenboek(en)
biografie opgenomen in het Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek

publicaties over en van letterkundigen
gegevens uit de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.