Drs. W.J. (Wim) Deetman

Vooraanstaande in Den Haag geboren politicus van CHU i-huize. Begon zijn loopbaan bij een protestants-christelijke onderwijsorganisatie. Werd, na vier jaar de CDA-onderwijswoordvoerder in de Tweede Kamer te zijn geweest, staatssecretaris van voortgezet onderwijs. Minister van Onderwijs en Wetenschappen in de kabinetten-Lubbers. Had daar de lastige taak omvangrijke bezuinigingen door te voeren en kwam zwaar onder vuur te liggen van studenten en leerkrachten. Bracht de Wet op de studiefinanciering tot stand, waarvan de uitvoering aanvankelijk veel problemen kende. Werd na dit ministerschap 'beloond' met het voorzitterschap van de Tweede Kamer. Van 1996 tot 2008 burgemeester van Den Haag. Krachtige, pragmatische bestuurder en taai onderhandelaar, die uitstekend zijn stad wist te promoten. Was daarna zeven jaar staatsraad.

CDA
functie(s) in de periode 1978-2015: lid Tweede Kamer, voorzitter Tweede Kamer, staatssecretaris, minister, lid Raad van State, burgemeester van 's-Gravenhage

• - 

  CHU (Christelijk-Historische Unie), van 1963 tot 11 oktober 1980
• - 

  CDA (Christen-Democratisch Appèl), vanaf 11 oktober 1980

• - 

  directeur afdeling v.w.o.-h.a.v.o.-m.a.v.o.-opleidingsonderwijs, VBPCO, van 1972 tot 1 februari 1978
• - 

  lid gemeenteraad van Gouda, van 3 september 1974 tot juni 1981
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 16 januari 1978 tot 11 september 1981
• - 

  staatssecretaris van Onderwijs en Wetenschappen (belast met voortgezet onderwijs), van 11 september 1981 tot 29 mei 1982
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 16 september 1982 tot 4 november 1982
• - 

  minister van Onderwijs en Wetenschappen, van 29 mei 1982 tot 14 september 1989
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 3 juni 1986 tot 14 juli 1986
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 14 september 1989 tot 1 december 1996
• - 

  voorzitter Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 14 september 1989 tot 1 december 1996
• - 

  burgemeester van 's-Gravenhage, van 1 december 1996 tot 1 januari 2008
• - 

  lid Raad van State, van 1 januari 2008 tot 1 mei 2015

• - 

  Was als staatssecretaris belast met aangelegenheden op het terrein van 1. het directoraat-generaal voor het Voortgezet Onderwijs; 2. de directie Scholing i.o.; 3. het Plan van Scholen ingevolge de Wet op het voortgezet onderwijs; 4. het bouwbeleid van het ministerie; 5. automatisering; met dien verstande dat niet tot zijn taak werden gerekend: a. de coördinatie van het beleid met betrekking tot achterstandsgroepen, b. de coördinatie van het beleid met betrekking tot de volwasseneneducatie, c. de eerste verantwoordelijkheid voor het beleid met betrekking tot het geïntegeerd voortgezet onderwijs.

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

• - 

  lid bestuur Stichting Postacademische Medische cursussen in Indonesië
• - 

  voorzitter Stichting Kloosterkerk
• - 

  voorzitter Commissie nevenfuncties van de gemeenteraad van 's -Gravenhage
• - 

  voorzitter Gebaarlezing

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

• - 

  voorzitter commissie voor de Werkwijze (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 14 september 1989 tot 1 december 1996
• - 

  voorzitter Nederlandse delegatie naar de CVSE-Assemblée in Helsinki, augustus 1993
• - 

  voorzitter Nederlandse delegatie naar de CVSE-Assemblée in Budapest, augustus 1992
• - 

  voorzitter bijzondere commissie voor Vraagpunten Staatkundige, Bestuurlijke en Staatsrechtelijke Vernieuwing (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 6 februari 1990 tot 1993

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

• - 

  Was in de periode 1978-1981 onderwijswoordvoerder van de CDA-Tweede Kamerfractie. Hield zich ook bezig met milieubeleid en wetenschapsbeleid. Was voorts in 1980 woordvoerder bij de behandeling van de wetsvoorstellen inzake abortus.
• - 

  Tijdens zijn voorzitterschap werd (28 april 1992) de nieuwbouw van de Tweede Kamer in gebruik genomen en kwam een wijziging van het Reglement van Orde tot stand, waarbij nieuwe vormen van overleg werden ingevoerd (wetgevingsoverleg, algemeen overleg en nota-overleg); de procedure voor schriftelijke voorbereiding van de behandeling van wetsvoorstellen werd bekort.

• - 

  Behoorde op 5 maart 1981 tot de minderheid (20 leden) van zijn fractie die tegen een (aangenomen) motie-Duinker stemden, waarin het beleid met betrekking tot de huren in stadsvernieuwingsgebieden impliciet werd afgekeurd
• - 

  Behoorde in 1992 tot de zeven leden van zijn fractie die vóór een (verworpen) motie-Beckers-de Bruijn stemden over het weigeren van toestemming voor het fokken met de stier Herman

• - 

  Verlaagde in 1985 de aanvangssalarissen van leraren
• - 

  Bracht in 1987 de Nota Hoger onderwijs, autonomie en kwaliteit (HOAK-nota) uit, waarin onder meer een gelimiteerd inschrijvingsrecht van in totaal zes jaar voor het gehele hoger onderwijs wordt aangekondigd (19.253)
• - 

  Diende in 1987 samen met staatssecretaris Ginjaar-Maas een wetsvoorstel over invoering van de basisvorming in het voortgezet onderwijs en over vaststelling van eindtermen in het basisonderwijs in. De wet werd in 1992 door staatssecretaris Wallage in het Staatsblad gebracht. (20.381)
• - 

  Schafte in februari 1988 de aanvullende studiebeurs af en verhoogde het collegegeld
• - 

  Trachtte in 1989 tevergeefs een OV-jaarkaart voor studenten in te voeren

• - 

  Bracht in 1986 de Wet op de Onderwijsverzorging (Stb. 635) tot stand, die schoolbegeleidingsdiensten, landelijke pedagogische centra, het Centraal Instituut Toetsontwikkeling (CITO) en de Stichting Leerplanontwikkeling (SLO) een uniforme wettelijke basis geeft (18.770)
• - 

  Bracht in 1987 de Les- en cursusgeldwet (Stb. 343) tot stand. Deze wet breidt de plicht tot betaling van les- of cursusgeld in het voortgezet, speciaal onderwijs en speciaal voortgezet onderwijs uit tot de groep 16- tot 18 jarigen, vervangt de Lesgeldwet voor boven 17-jarigen, en trekt de School- en cursusgeldwet 1972 in. (19.879)
• - 

  Bracht in 1987 een wet (Stb. 355) inzake maatregelen betreffende groei en krimp van de universiteiten en academische ziekenhuizen in de periode 1987-1991 tot stand (19.876)
• - 

  Bracht in 1987 de Wet de op Nederlandse organisatie voor wetenschappelijk onderzoek (Stb. 369) tot stand. Er komt een nieuwe wettelijke basis voor het Zuiver-Wetenschappelijk Onderzoek. Uitgangspunt van de wet is het scheppen van goede voorwaarden voor toekomstige ontwikkeling van het wetenschappelijk onderzoek, waardoor slagvaardig kan worden ingespeeld op technologische en maatschappelijke ontwikkelingen. Het werkterrein van de organisatie (NWO) wordt uitgebreid tot toegepast natuurwetenschappelijk onderzoek. Het topbestuur van de NWO wordt verder geprofessionaliseerd. (19.031)
• - 

  Bracht in 1988 de Harmonisatiewet collegegelden en inschrijvingsduur (Stb. 334) tot stand, waardoor de maximale inschrijvingsduur voor zowel het wetenschappelijk onderwijs en hogerberoepsonderwijs zes jaar wordt en ook in het hbo collegegeld wordt ingevoerd. Door verhoging van de eigen bijdragen van studenten en beperking van het beroep dat op studiefinanciering wordt gedaan, moet het beslag op de rijksmiddelen voor het hoger onderwijs worden beperkt. Na zes jaar blijft er een recht op inschrijving, maar dan met een hogere eigenbijdrage. (20.469)

U ziet een selectie van activiteiten. In de uitgebreide versie is het gehele overzicht van activiteiten in te zien.

• - 

  Kreeg in 1987 veel kritiek vanwege de vele uitvoeringsproblemen bij de invoering van de Wet Studiefinanciering, met name door fouten bij de automatisering, communicatie en logistiek. Op 17 december 1987 verwierp de Tweede Kamer door Lankhorst en door Vermeend en Nuis ingediende moties van afkeuring. De fracties van PvdA, D66, PPR en PSP stemden vóór.
• - 

  Liet zich in april 1988 in een interview met dagblad Trouw zeer kritisch uit over 'onwerkbare' afspaken in het regeerakkoord, vooral doordat ministers tegenvallers op hun eigen begroting moesten opvangen. Betuigde kort daarna spijt over zijn uitlatingen, maar op 11 mei debatteerde de Tweede Kamer daar op verzoek van PvdA-fractievoorzitter Kok wel over.
• - 

  Kreeg te maken met name in 1988 te maken met studentenacties, waarbij hij ook zelf fysiek slachtoffer werd. Voorafgaand aan een bezoek aan het Allard Piersonmuseum in Amsterdam schopte een demonstrerende student hem in zijn buik.
• - 

  Werd in 1989 met 75 stemmen tot Tweede Kamervoorzitter gekozen; zijn voorganger Dolman kreeg 68 stemmen
• - 

  Maakte zich als burgemeester van Den Haag sterk voor het op de kaart zetten van zijn stad als centrum voor internationaal recht, hetgeen leidde tot vestiging van het Internationaal Gerechtshof en van diverse tribunalen in Den Haag. Tijdens zijn burgemeesterschap werd het grondgebied van Den Haag uitgebreid door - omstreden - grenscorrecties, waarbij nieuwbouwwijken in buurgemeenten overgingen naar Den Haag. Er kwam echter geen stadsprovincie Haaglanden. Tijdens zijn burgemeesterschap vroegen de tramtunnel in de binnenstad en de komst van Randstadrail, die beide met veel problemen gepaard gingen, de nodige aandacht.

• - 

  Sprak op 9 april 1992 de 'oude' vergaderzaal van de Tweede Kamer toe, toen daarin voor het laatst werd vergaderd. Hij zei toen onder meer: "Daarom, oude zaal: je was twee eeuwen lang het toneel van onze Nederlandse democratie en ook daar zijn wij voor één keer trots op en een beetje dankbaar voor. Oude zaal, wij moeten oppassen, niet sentimenteel te worden. Wij verheugen ons ook op het gebruik van je opvolger, honderd meter verderop, maar we zullen je missen."

• - 

  In 1986 nummer 5 op de CDA-kandidatenlijst bij de Tweede Kamerverkiezingen
• - 

  In 1989 nummer 4 op de CDA-kandidatenlijst bij de Tweede Kamerverkiezingen

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

• - 

  T. van Rijckevorsel en H. Enkelaar, "Wie is Wie in de Tweede Kamer?" (1988)
• - 

  P. van de Breevaart, "De weg van de zakelijke en nuchtere Deetman gaat in onderwijswereld en Kamer niet over rozen", Reformatorisch Dagblad, 9 augustus 1988
• - 

  Toof Brader en Marja Vuijsje, "Haagse portretten. Tweede-Kamerleden, ministers, staatssecretarissen" (1995)
• - 

  S. Akkerman, "Een doener, geen denker", Leidsche Courant, 27 augustus 1988
• - 

  A.J.J. in 't Groen e.a. (samenst.), "Deetmans missie", (Zoetermeer, 1989) (de bundel bestaat voornamelijk uit interviews)
• - 

  Ruud van Heese en Bart Zuidervaart, "Niet langer zeven dagen per week sjouwen", Trouw, 12 november 2007

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.