Ontknoping EU-Grondwet nadert: Iers presidentschap presenteert laatste compromis-voorstellen

vrijdag 11 juni 2004

Gisteren heeft het Ierse voorzitterschap de laatste compromis-voorstellen gepubliceerd, naar aanleiding van eerdere Grondwet-besprekingen op 17-18 mei i en 24 mei i. Maandag 14 juni zullen de ministers van buitenlandse zaken uit alle EU-lidstaten zich buigen over dit document (CIG 79/04, te downloaden via het documentenoverzicht onderaan de module Intergouvernementele Conferentie), waarna de regeringsleiders en staatshoofden donderdag en vrijdag (17 en 18 juni) een beslissing zullen nemen over het al dan niet invoeren van de Europese Grondwet.

De laatste voorstellen van het Ierse voorzitterschap bevatten vele technisch/juridische wijzigingen. Opvallend zijn de gewijzigde artikelen over Energie. De ontwerp-Grondwet van vorig jaar bevatte een hoofdstuk waarin lidstaten bevoegdheden over het nationale energiebeleid overhevelen naar Europa. Dit hoofdstuk werd in de loop van mei 2004 geschrapt, maar is thans - in gewijzigde vorm - weer opgenomen. Een (nieuwe) specifieke declaratie meldt dat de lidstaten elke noodzakelijke maatregel mogen nemen om de eigen nationale energietoevoer te garanderen.

Het hoofdstuk over Volksgezondheid is ook enigszins aangepast. Eerder deze week protesteerden artsenorganisaties, omdat deze vonden dat de EU te veel bevoegdheden op dit gebied naar zich toetrok. Aanvankelijke voorstellen gaven de EU bevoegdheden om epidemieën die Europa teisterden gezamenlijk aan te pakken. Voor 'nieuwe' ziektes als SARS was iedereen overtuigd van de noodzaak van een Europese coördinatie. Maar in de bewoordingen van het concept-artikel zouden epidemieën als vetzucht en diabetes ook onder EU-bevoegdheid vallen, terwijl artsen vonden dat dit overgelaten moest worden aan nationale lidstaten. Ook in dit artikel zijn thans enkele wijzigingen aangebracht.

Tijdens de Europese Raad van 17-18 juni i zullen de regeringsleiders en staatshoofden een beslissing moeten nemen over fundamentele onderhandelingspunten, zoals de inrichting van de Europese Commissie, de stemwegingen, en behoud dan wel het afschaffen van vetorecht op beleidsterreinen als de meerjarenbegroting van de Unie of het buitenlands beleid.