Brits referendum van de baan, Estland stelt goedkeuring uit, vraagtekens in Luxemburg, Tsjechië en Zweden

maandag 6 juni 2005

De Britse regering heeft de voorbereidingen voor een referendum over de Europese grondwet opgeschort. Minister Jack Straw van Buitenlandse Zaken maakte dat vanmiddag officieel bekend in het Lagerhuis. De beslissing is een reactie op het wegstemmen van het verdrag door Franse en Nederlandse kiezers.

Volgens een woordvoerder van premier Tony Blair moeten "bepaalde Europese leiders" eerst beslissen hoe het Franse en Nederlandse 'nee' verwerkt moet worden. De Europese Raad praat op 16 en 17 juni over de toekomst van de Europese grondwet. Uitstel of afstel van het Britse referendum over de grondwet zou premier Blair overigens niet slecht uitkomen. De Britten zouden het verdrag naar verwachting wegstemmen, waarna politieke analisten een vertrek van Blair onvermijdelijk achten.

Dit weekend deden de Franse president Chirac en de Duitse bondskanselier Schröder nog een oproep aan de landen die de Europese Grondwet nog niet hadden geratificeerd. De twee leiders willen dat deze landen gewoon doorgaan met de goedkeuringsprocedure. Naast Groot-Brittannië plaatsen nu meer landen vraagtekens bij de zin van deze operatie.

Zo heeft het parlement van Estland besloten om de goedkeuring van de Europese Grondwet, die is voorzien voor deze zomer, uit te stellen tot dit najaar.  In Zweden dreigt een politieke crisis te ontstaan als de minderheidsregering wenst door te gaan met de goedkeuring. De Tsjechische president Klaus vindt dat het geen zin meer heeft om door te gaan nu Frankrijk en Nederland 'nee' hebben gezegd. En het Luxemburgs referendum, dat plaatsvindt op 10 juli, dreigt uit te lopen op een debakel voor premier Jean Claude Juncker. Het 'ja' leek af te stevenen op een zekere overwinning, maar de laatste week rukt het 'nee' op in de peilingen. Juncker kondigde aan af te treden als een meerderheid van de Luxemburgse kiesgerechtigden tegenstemt.

Bronnen: NOS Teletekst, Het Financieele Dagblad, 6 juni 2005; NRC Handelsblad, 4 juni 2005