EU wil lessen trekken uit toetreding Roemenië en Bulgarije

woensdag 13 december 2006

BRUSSEL (ANP) - Met mooie woorden zullen de Europese regeringsleiders en staatshoofden op hun topontmoeting in Brussel, donderdag en vrijdag, Roemenië en Bulgarije welkom heten als nieuwe EU-lidstaten. Maar tegelijk wil de EU lessen trekken uit het moeizame laatste deel van de onderhandelingen met die twee landen.

Niet langer mogen landen lang van tevoren een toetredingsdatum toegezegd krijgen. Want dan is er geen druk meer om de voorbereidingen af te ronden. Zo staan Bulgarije en Roemenië vanaf hun toetreding over twee weken nog lange tijd onder toezicht van Brussel. In de twee landen mankeert het vooral aan voldoende bestrijding van corruptie en georganiseerde misdaad.

De EU wil dergelijke problemen in de toekomst voorkomen en zal daarom moeilijke onderwerpen eerder in het toetredingsproces behandelen.

De regeringsleiders willen donderdag een principieel debat voeren over verdere uitbreidingen van de unie. Landen als Kroatië, Macedonië en Servië staan te popelen, maar kunnen zolang er geen nieuw EU-verdrag is waarschijnlijk pas na 2010 toetreden. De vorig jaar in Frankrijk en Nederland weggestemde grondwet was had het huidige verdrag moeten vervangen.

Tijd en ruimte voor zo'n principieel debat is er in elk geval, nu de crisis rond Turkije maandag door de ministers van Buitenlandse Zaken is afgewend. Er wordt voorlopig niet onderhandeld met Turkije over acht van de 35 onderwerpen. Het is de sanctie voor het nog steeds niet openstellen van Turkse lucht- en zeehavens voor goederen uit Cyprus.

Nederland kan wel eens in het nauw komen bij het debat over Servië. Dat kreeg vorige maand onverwacht een uitnodiging van de NAVO om partnerland te worden. Een aantal landen, waaronder Oostenrijk en Italië, zouden Servië nu ook een versnelde route naar het EU-lidmaatschap willen bieden.

Nederland voelt daar maar weinig voor. Het kabinet wil vasthouden aan het besluit van afgelopen mei om de onderhandelingen te bevriezen zolang Belgrado de van oorlogsmisdaden verdachte oud-generaal Ratko Mladic niet uitlevert aan het Joegoslavië-Tribunaal in Den Haag. Niet toevallig zei de Servische president Boris Tadic woensdag in een interview dat Servië, wil het bij de EU horen, meer moet doen om de voortvluchtige Mladic op te pakken.

De EU-leiders spreken op hun top ook nog over justitie en illegale immigratie. De Europese Commissie, het dagelijks bestuur van de EU, wil dat de lidstaten meer doen om illegale immigratie van Afrika naar Spanje en Italië te voorkomen. Het agentschap Frontex moet meer geld en materieel krijgen.

Verder praten de premiers en presidenten over innovatie, energie en klimaat. Nederland kan inmiddels instemmen met de oprichting van een Europees Instituut voor Technologie (EIT), maar heeft nog kritische vragen over het budget.