Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië: de stand van zaken

Een rapport dat op de agenda staat voor de plenaire vergadering van juli zal de Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië (FYROM) uitnodigen om Europese voorbeelden van etnische en taalkundige verschillen als model te nemen in de aanloop naar een mogelijke toetreding tot de EU. Wordt het land sowieso binnen afzienbare tijd het 28e lid van de EU? We namen een kijkje naar hoe het land ervoor staat in de aanloop naar een mogelijke toetreding.

Daar het land van twee miljoen inwoners zowel twee officiële talen kent als een gemixte etnische samenstelling, stelt het rapport voor dat het onderwijs en het openbaar bestuur rekening zouden moeten houden met deze factoren. In december 2005 accepteerden de EU-leiders het land als kandidaat lidstaat voor de EU. De toetredingsonderhandelingen zijn echter nog niet van start gegaan.

Het rapport, afkomstig van het Nederlandse Parlementslid Erik Meijer i (GUE/NGL) stelt het volgende voor:

• - 

  Overeenkomsten over het 'harmonieus' en 'op gelijke basis' samenleven van de etnische groepen en minderheden
• - 

  Minderheden betrekken in de besluitvorming
• - 

  De tweede taal, het Albanees, versterken in het onderwijs en de overheid
• - 

  Het respecteren van de waarde van de talen van de inwoners
• - 

  Het reformeren van de politie, het gerecht en de publieke administratie en het tegengaan van corruptie en criminaliteit

Doris Pack ( Fractie van de Europese Volkspartij en Europese Democraten) , de voorzitter van de EP-delegatie voor Zuidoost-Europa, liet wat betreft de wetgeving betreffende de behandeling van minderheden in het land al weten dat "de situatie "exemplarisch" is.

Unieke mix

Het feit dat in de eigen grondwet de naam 'Republiek Macedonië' wordt gebruikt, roept met name in Griekenland veel weerstand op. Verscheidene Griekse provincies hebben namelijk dezelfde naam. Hoewel landen als de VS, Rusland en China het land eveneens als de 'Republiek Macedonië' aanduiden, prefereren de EU en de Verenigde Naties de naam 'Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië.'

Hoe dan ook kent het land een unieke mix van culturen, religies en volkeren. Zo maakt de Albanese bevolking voor bijna een kwart deel uit van het totaal aantal inwoners. Ook zijn er Roma minderheden, Roemenen, Turken, Serviërs en Bosniërs. Verder worden er twee alfabetten gebruikt, het cyrillische en het Latijnse.

Optimisme overheerst

Een succesvolle militaire inmenging van de EU in 2001 deed de voormalige Joegoslavische republiek ontsnappen aan een burgeroorlog in 2001, na een intern conflict met de Albanese separatisten. Het resultaat van Operatie Concordia vormde een vredesakkoord tussen de regering en de separatisten, in nauwe samenwerking met de NATO. De Macedoniërs zelf zijn, zes jaar na dato, optimistisch over een volgende stap: toetreding tot de EU.

De minister van Buitenlandse Zaken Antonio Milosoki liet de Europese Parlementsleden in de commissie Buitenlandse zaken weten dat zijn land "de traditie van tolerantie bevordert." Milosoki liet verder weten dat zijn land er alles aan gelegen is een representieve vertegenwoordiging van minderheden in de overheid en de publieke organen na te streven.

"EU-lidmaatschap is een noodzaak", zo verklaarde Milosoki eveneens. Daarbij wees hij op het feit dat negentig procent van de populatie de toetreding tot de EU steunt.

Het rapport dat in juli in Straatsburg zal worden behandeld, verzoekt voor toetredingsonderhandelingen met de EU 'zodra dit mogelijk is', waarbij de nakoming van de Kopenhagen criteria i als voorwaarde gelden.