EP-delegatie: verkiezingen Oekraïne overeenkomstig internationale normen

Met dank overgenomen van Europees Parlement (EP) i, gepubliceerd op maandag 1 oktober 2007.

Op zondag 30 september koos de bevolking in Oekraïne een nieuw parlement. Volgens een delegatie van het Europees Parlement i zijn de verkiezingen, met een opkomst van rond de 63% en nog geen definitieve winnaar, overeenkomstig de internationale normen. De delegatie beklemtoont verder de behoefte aan samenwerking onder de verschillende politieke machten.

Op dit moment, nadat 77 procent van de stemmen zijn geteld, hebben de partijen van premier Viktor Janoekovitsj en Joelija Tymosjenko vrijwel hetzelfde aantal stemmen bemachtigd, rond de 32%. 'Ons Oekraïne', de partij van president Viktor Joesjtsjenko, zou tot nu toe 15,5 procent van de stemmen hebben gekregen.

President Viktor Joesjtsjenko ontbond op 2 april het vorige parlement, nadat enkele van zijn partijgenoten waren overgelopen naar het kamp van premier Viktor Janoekovitsj. Samen met de Oekraïense oppositiepartij van Joelija Tymosjenko maken ze deel uit van de belangrijkste partijen.

Het EP riep in juli van dit jaar al op tot een vreedzame beslechting van de politieke crisis en heeft een delegatie van waarnemers aanwezig bij de verkiezingen. De verkiezingen zouden overeenkomstig de internationale normen zijn en lijken daardoor te kunnen bijdragen aan een stabiele omgeving voor een nieuwe regering. Alain Severin, hoofd van de delegatie van het Europees Parlement, zet echter een aantal kanttekeningen: "De resultaten tonen aan dat de maatschappij dramatisch verdeeld is. Samenwerking tussen de meerderheid en de oppositie zal daarom uiterst belangrijk zijn om een nieuwe crisis te vermijden."

Verkiezingen in "ontspannen atmosfeer"

De Europese Parlementsleden werden uitgezonden naar diverse gebieden in Oekraïne en bezochten zodoende verschillende stemposten. Severin kon president Joesjtsjenko zijn stem zien uitbrengen in het Huis van de Vakbonden. Ook bezocht hij een gevangenis, daar gevangenen in Oekraïne het recht hebben te stemmen. Severin ontmoette daar de Oekraïense ombudsman Nina Karpachova die het stemmingssysteem in de detentiecentra nader toelichtte. "De atmosfeer waarin de verkiezingen plaatsvonden is ontspannen te noemen. Er werd goed samengewerkt tussen de verschillende waarnemers en de stemcommissies", zo liet Severin weten.

Nochtans vonden er enkele incidenten plaats, zoals het incident dat het Litouwse Parlementslid Laima Andrikien? (Europese Volkspartij) meemaakte: "Een voorzitter van een stemcommissie was er zich niet van bewust dat het stemlokaal al open was." Het Duitse Parlementslid Milan Horá?ek (fractie De Groenen) constateerde verder taalproblemen in de Krim, waar veel bejaarden Russisch in plaats van Oekraïens spreken en daardoor problemen met de stemmingsinstructies ondervonden. Het Poolse liberale Parlementslid Gra?yna Staniszewska drukte verder haar zorg uit over auto's die in Donetsk rondreden om burgers aan te moedigen te gaan stemmen.

De Parlementsleden werden verder door niet-gouvernementele organisaties op de hoogte gebracht dat de stemlijsten niet volledig betrouwbaar zouden zijn. In sommige steden zouden bijvoorbeeld overledenen op de kiezerslijsten staan.

Samenwerking essentieel

In de dagen voorafgaand aan de verkiezingen ontmoetten de Parlementsleden andere delegaties van onder andere de NAVO, de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE) en vertegenwoordigers van de politieke partijen in Oekraïne.

In de ontmoeting met Joesjtsjenko benadrukte de president dat samenwerking tussen de politieke partijen na de verkiezingen essentieel zal zijn voor het land. De campagnes van de verkiezingen zouden volgens hem echter hoop geven. Severin vraagt de politieke partijen om de uitslag van de verkiezingen te respecteren en een minimale inhoud van een politieke agenda overeen te komen.

De definitieve resultaten worden verwacht op 15 oktober.