Montagnier hoopt op therapeutisch vaccin tegen aids binnen vijf jaar

De Franse professor Luc Montagnier ontving in 2008 samen met Françoise Barré-Sinoussi de Nobelprijs voor de Geneeskunde voor de ontdekking van het hiv-virus in 1983. Hij kwam afgelopen week naar het Parlement i voor een conferentie over de toekomst van biomedisch onderzoek in de 21ste eeuw. Wij stelden hem een paar vragen.

Steeds minder jongeren zijn geïnteresseerd in exacte wetenschappen. Wat kunnen we doen om onderzoek weer aantrekkelijker te maken?

De wetenschap heeft onlangs geleid tot resultaten die sommigen discutabel vinden voor de vooruitgang van de mensheid. Het idee bestaat dat de wetenschap niet absoluut noodzakelijk voor de gemeenschap is: iets wat jongeren natuurlijk niet aantrekt. Wij missen een beetje een wetenschappelijke cultuur, vooral in televisie-uitzendingen in vergelijking met de Verenigde Staten.

Hoe je dat kunt bestrijden? Ik geloof dat je eerst moet aantonen dat wij vandaag zijn waar we zijn dankzij de wetenschap en de geneeskunde. Geneeskundig onderzoek is echt absoluut noodzakelijk, dit is geen luxe.

Wij moeten ook de beleidsmakers overtuigen. Wanneer er bezuinigd moet worden, is men vaak geneigd om de onderzoeksbegrotingen te verlagen omdat dat niet tot demonstraties op straat zal leiden, in tegenstelling tot bezuinigingen op andere uitgavenposten.

Afgelopen jaar heeft u samen met Françoise Barré-Sinoussi de Nobelprijs voor uw onderzoek naar hiv ontvangen. Wat zou de EU of het Parlement moeten doen in de strijd tegen aids?

Hiv: behandelingen

• - 

  Preventief vaccin: vaccin dat beschermt tegen besmetting met het Hiv-virus
• - 

  Therapeutisch vaccin: vaccin om mensen te behandelen die seropositief zijn. Het vaccin zou de afweer moeten stimuleren en zo het lichaam moeten helpen om tegen het virus te strijden
• - 

  Combinatietherapie: behandeling die momenteel wordt gebruikt om de ontwikkeling van het virus in het lichaam tegen te gaan (combinatie van drie antivirale medicijnen)

Op de eerste plaats moet het onderzoek worden voortgezet. Niet alle problemen zijn opgelost: wij kunnen de infectie noch genezen noch voorkomen. Het onderzoek moet innovatief zijn. Naar mijn mening is er veel geld verspild - niet zozeer op Europees niveau maar op wereldniveau - voor het onderzoek naar een preventief vaccin, gebaseerd op valse denkbeelden.

Ik heb er zelf vaak onder geleden dat mijn project voor een therapeutisch vaccin - ik heb het niet over een preventief vaccin - op Europees niveau werd geweigerd: destijds beschouwde men het als onethisch om de combinatietherapie stop te zetten om de werking van een therapeutisch vaccin te testen. Het voornaamste doel zou op de eerste plaats de ontwikkeling van een therapeutisch vaccin moeten zijn. Dit idee begint langzaam door te dringen, vooral in de Verenigde Staten.

Anderzijds is het noodzakelijk om te proberen om dat deel van het virus te identificeren dat resistent is voor de combinatietherapie.

Op welke termijn verwacht u een therapeutisch vaccin?

Binnen vier tot vijf jaar vanaf het moment waarop wij kunnen beginnen, vanaf het moment waarop wij worden gefinancierd. Het is een goed afgebakend project: wij weten precies wat wij willen doen en in tegenstelling tot het preventieve vaccin kunnen wij de doeltreffendheid van het therapeutisch vaccin al op een klein aantal zieken bewijzen.