Mission Impossible

Met dank overgenomen van J.J. (Jasper) van Dijk i, gepubliceerd op zondag 14 maart 2010, 3:04, column.

"Natuurlijk is het fijn als de loodgieter niet met zijn vieze schoenen door het huis banjert. Maar wat heb je aan iemand die netjes bij de deur zijn schoenen uitdoet, als hij de verwarming niet kan repareren?", aldus collegevoorzitter Kees Tetteroo van ROC Eindhoven in de Volkskrant van 9 maart. Dat is in één zin het probleem met het competentiegericht onderwijs (CGO) in het MBO. Het onderwijs wordt beperkt tot uiterlijkheden als houding, gedrag en presentatie. Niet onbelangrijk, maar voor een beroepsopleiding is vakkennis nodig. En dat werd even vergeten in het CGO.

Het Volkskrant-artikel staat vol met boze MBO-bestuurders. Ze hebben genoeg van de onwerkbare eisen die aan de opleidingen worden gesteld, verpakt in dossiers van 200 pagina's. "Leerling en leraar gaan over tot afvinkgedrag. Het CGO is op deze manier een mission impossible", zegt bestuurder Coen Free van het Koning Willem I college in Den Bosch. "Neem de competentie ‘kan zich gedragen in de openbare ruimte’. Mag je dan op niveau 1 nog een ruit ingooien als je het ergens niet mee eens bent, en moet je bij niveau 4 aanbellen en je excuses aanbieden?" Zelfs MBO-raad voorzitter Jan van Zijl - altijd groot voorvechter van CGO - zegt dat deze hervorming teveel als blauwdruk is opgelegd.

In april vorig jaar kwam de SP met het onderzoek: Competentiegericht onderwijs: vernieuwing of vernieling? Daaruit blijkt dat driekwart van de MBO-docenten wil stoppen met de verplichte invoering van CGO. De reacties zijn veelzeggend. Eén leerling schrijft dat hij geen idee heeft waarvoor hij een diploma krijgt: "Tot nog toe heb ik niks geleerd. Omdat er totaal geen structuur en begeleiding is, zwemmen we allemaal maar wat rond. Laat me alsjeblieft gewoon weer leren en een toets maken." Vanwege de massale kritiek is de SP een petitie gestart.

Naast docenten en leerlingen, hebben nu ook bestuurders genoeg van deze mislukte onderwijsvernieuwing. De kritiek zwelt aan, maar toch gaat staatssecretaris Van Bijsterveldt rücksichtslos door met het opleggen van deze blauwdruk die zoveel schade aanricht. Ook PvdA, D66 en VVD zijn nog altijd voorstander van CGO.

Maar er is goed nieuws, want CGO is controversieel verklaard. Wettelijke invoering is daarmee voorlopig van de baan. Ondanks het feit dat CGO op de meeste opleidingen al is ingevoerd, is dit een goed teken. Steeds meer mensen zien in dat CGO niet werkt en indruist tegen alle lessen van de Commissie Dijsselbloem.

Het is nu aan docenten om het heft in handen te nemen. Zij kunnen weigeren om nog door te gaan met het afvinken van competenties. Zij kunnen de ruimte opeisen om goed vakonderwijs te geven. Zij hoeven niet langer mee te werken aan deze mission impossible. Ik steun dat van harte en nodig iedereen uit om op 1 april naar het Kamerdebat over het MBO te komen, onder het motto: Red het MBO, stop het CGO!