EU-ministers van Justitie onderschrijven nieuwe regels met het oog op rechtszekerheid bij grensoverschrijdende echtscheidingen
De lidstaten van de EU i spraken vandaag hun steun uit voor regels die rechtszekerheid moeten bieden aan internationale echtparen die willen scheiden. Dankzij de nieuwe wetgeving zullen echtparen waarbij de partners een verschillende nationaliteit hebben, elk in een ander land wonen of samenwonen in een land dat niet hun thuisland is, kunnen kiezen van welk land de regels van toepassing zijn als zij gaan scheiden. Het doel is forumshopping te beperken en de zwakkere partner in echtscheidingsgeschillen te beschermen. Voor de allereerste keer maken EU-landen i gebruik van het zogeheten systeem van "nauwere samenwerking", op grond waarvan negen of meer lidstaten kunnen doorgaan met een maatregel die belangrijk is maar op basis van de normale stemprocedures geblokkeerd wordt. Het politieke akkoord van vandaag komt precies acht maanden nadat de Commissie i is ingegaan op een voorstel van negen lidstaten om wetgeving voor te stellen (zie IP/10/347). Wanneer ze eenmaal in werking zijn getreden, zullen de regels om te beginnen gelden in 14 EU-lidstaten - de overige lidstaten hebben het recht zich in de toekomst aan te sluiten.
"Het beëindigen van een huwelijk is sowieso voor elk gezin een pijnlijke ervaring, maar internationale echtparen krijgen vaak nog te maken met extra complicaties door onduidelijkheid in de nationale wetgeving", verklaarde vicevoorzitter Viviane Reding, EU-commissaris voor Justitie. "Het akkoord van vandaag zal het leven gemakkelijker maken voor echtparen die voor een internationale echtscheiding staan; het zal de stress verminderen en bescherming bieden aan de zwakste echtgenoot. Het vormt ook een mijlpaal op het gebied van EU-samenwerking in moeilijke juridische dossiers, waaruit blijkt dat we nog pragmatische oplossingen kunnen vinden voor alledaagse problemen."
Nu een politiek akkoord is bereikt onder de EU-ministers van Justitie, bijeen in de Raad i, is het de beurt aan het Europees Parlement i om zijn advies over deze wettelijke regeling uit te brengen. Pas daarna kan de regeling van kracht worden. Verwacht wordt dat de Raad de nieuwe wetgeving vóór het einde van het jaar formeel kan vaststellen. Ze zal 18 maanden na de vaststelling in werking treden.
De nieuwe regeling zal gelden in 14 lidstaten (België, Bulgarije, Duitsland, Spanje, Frankrijk, Italië, Letland, Luxemburg, Hongarije, Malta, Oostenrijk, Portugal, Roemenië en Slovenië). Landen die zich bij de bestaande nauwere samenwerking willen aansluiten, kunnen dat op elk ogenblik doen. Conform het Verdrag van Lissabon i moeten landen die willen deelnemen dit melden aan de Raad en de Commissie. De Commissie neemt daarop het vereiste besluit.
Achtergrond
Nadat de Commissie op 24 maart haar voorstel had gedaan (IP/10/347), stemde het Europees Parlement op 16 juni 2010 in met de procedure van nauwere samenwerking (IP/10/747). De regeringen van de EU keurden op 12 juli 2010 het besluit van de Raad houdende machtiging tot het aangaan van een nauwere samenwerking goed (IP/10/917). De instemming die de EU-ministers van Justitie vandaag hebben betuigd, betreft het voorstel van de Commissie voor een verordening die concrete voorschriften voor internationale echtscheidingen vaststelt.
Op grond van het voorstel van de Commissie zullen echtparen tijdens het huwelijk kunnen overeenkomen welk recht op hun echtscheiding van toepassing dient te zijn. Dit zou hen meer rechtszekerheid, voorspelbaarheid en flexibiliteit bieden en bijdragen tot een betere bescherming van echtgenoten en kinderen tegen gecompliceerde, langdurige en pijnlijke procedures (zie MEMO/10/100).
Het voorstel is er ook op gericht internationale echtparen meer zeggenschap over hun scheiding te geven en zwakkere echtgenoten te beschermen tegen oneerlijke benadeling in de echtscheidingsprocedure. Rechters zullen een gemeenschappelijke formule hanteren om te bepalen van welk land het recht wordt toegepast wanneer de echtgenoten het niet eens kunnen worden. Het voorstel laat het recht van de lidstaten om te bepalen wat onder het huwelijk wordt verstaan onverlet.
De EU-wetgeving inzake nauwere samenwerking bepaalt dat landen die geen verzoek hebben ingediend, zich op elk ogenblik kunnen aansluiten nadat het voorstel wet is geworden, onder voorbehoud van een positieve analyse door de Commissie (Verdrag betreffende de werking van de EU, artikel 331).
De Commissie deed in 2006 een eerste voorstel om internationale echtparen te helpen, maar dit voorstel (de zogenaamde verordening "Rome III") kreeg niet de vereiste unanieme steun van alle EU-regeringen.
Meer informatie:
Newsroom van DG Justitie:
http://ec.europa.eu/justice/news/intro/news_intro_en.htm
Homepage van Viviane Reding, vicevoorzitter en commissaris voor Justitie, grondrechten en burgerschap:
http://ec.europa.eu/commission_2010-2014/reding/index_en.htm