Levenskunst - Epicurus: Brief over het geluk - Prof. dr. Maarten van Buuren, Utrecht
| datum | 6 december 2011 20:00 - 22:00 |
|---|---|
| plaats | Utrecht |
| locatie | Aula, Academiegebouw  |
| organisatie | Studium Generale van de Universiteit Utrecht |
Levenskunst Deugden en ondeugden
Maarten van Buuren en Joep Dohmen over filosofie, levenskunst en deugdethiek
De westerse mens heeft de vrijheid veroverd om te kiezen wie hij wil zijn. Maar hoe moet je die vrijheid invullen? En hoe kan een maatschappij vol vrije individuen goed functioneren? Daarvoor is een nieuwe moraal nodig die niet dogmatisch is, maar positief. Geen verboden en geboden, maar persoonlijke vrijheid gedefinieerd ten opzichte van de ander, in een maatschappelijk verband. Waar vinden we zo’n moraal?
Prof. dr. Joep Dohmen (Wijsgerige en Praktische Ethiek, UvH) en prof. dr. Maarten van Buuren (Moderne Letterkunde, UU) proberen die vraag te beantwoorden in een nieuwe serie lezingen over levenskunst, waarbij ze uitgaan van een actuele filosofie van deugden. Hoe verkrijg je als academicus en als mens het vermogen om in een bepaalde situatie het goede van het kwade te onderscheiden? Door je karakter te vormen met deugden. Deugden zijn enerzijds goede karaktereigenschappen die je kunt leren, maar anderzijds moeten ze in de praktijk met wijsheid worden ingezet, afhankelijk van de situatie en de mores. Gebeurt dat niet, dan verkeren ze in hun tegendeel en worden ze ondeugden.
Om en om behandelen Van Buuren en Dohmen het werk van filosofen en denkers, waarna ze op het scherpst van de snede met elkaar in discussie gaan. Door afstand en reflectie, maar ook door in de praktijk het gemeenschappelijke te benoemen - dat wat de cultuur en het tijdsgewricht overstijgt - maken ze de weg vrij voor een nieuwe moraal. 2500 jaar denken over deugden, van Aristoteles tot Martha Nussbaum en van taoïsme tot empathie.
Deze reeks loopt door in het voorjaar van 2012.
LET OP: de vierde lezing is op dinsdag i.p.v. op woensdag.
Programma
WOENSDAG 7 SEPTEMBER
Frans de Waal - Empathie
Prof. dr. Joep Dohmen, met een reactie door prof. dr. Maarten van Buuren
WOENSDAG 5 OKTOBER
Wu Wei - Doen door niet te doen
Prof. dr. Maarten van Buuren, met een reactie door prof. dr. Joep Dohmen
WOENSDAG 9 NOVEMBER
Aristoteles - De deugd ligt in het midden
Prof. dr. Joep Dohmen, met een reactie door prof. dr. Maarten van Buuren
DINSDAG 6 DECEMBER
Epicurus - Brief over het geluk
Prof. dr. Maarten van Buuren, met een reactie door prof. dr. Joep Dohmen
Leestips & links
Algemeen
-
-Bekijk de academische pagina over Levenskunst van Studium Generale.
-
-Maarten van Buuren en Joep Dohmen, De prijs van de vrijheid. Ambo
-
-Paul van Tongeren, Deugdelijk leven. Een inleiding in de deugdethiek. SUN
Frans de Waal - Empathie
-
-Frans de Waal, Een tijd voor empathie. Wat de natuur ons leert over een betere samenleving. Contact. Lees hier een stuk uit het boek: Bodies in Sync.
-
-Frans de Waal was in juni 2011 te gast bij Studium Generale op festival deBeschaving, de lezing is hier terug te zien.
Wu Wei - Doen door niet te doen
-
-Lees het interview met Maarten van Buuren over Wu Wei op het Humanistisch Verbond: Doen door niet te doen.
-
-De Tao Te Ching is in verschillende talen online te raadplegen: een overzicht met zo'n 150 vertalingen, waaronder Nederlandse vind je hier.
-
-Lao Zi, Het boek van de Tao en de innerlijke kracht (vert. Kristofer Schipper). Augustus
-
-Patricia de Martelaere, Taoisme. De weg om niet te volgen. Ambo
-
-Kristofer Schipper, Tao. De levende religie van China. J. M. Meulenhoff
-
-Michiel Leezenberg, bespreking van Wunengzi. Nietskunner. NCR Handelsblad, 19 augustus 2011.
Aristoteles - De deugd ligt in het midden
-
-Aristoteles, Ethica Nicomachea. Historische Uitgeverij
-
-Wikipedialemma over de Nichomachische ethiek, met links naar verschillende online beschikbare vertalingen
Epicurus - Brief over het geluk
-
-Epicurus, Brief over het geluk (vert. Keimpe Algra). Historische Uitgeverij
-
-Online Engelse vertaling van de Letter to Menoeceus