Gelijke rechten en één aanvraagprocedure voor verblijfs- en werkvergunning niet EU-werknemers
Migranten van derde landen die legaal in de EU werken, krijgen vergelijkbare rechten als EU-burgers wat betreft arbeidsvoorwaarden, pensioen, sociale zekerheid en toegang tot publieke diensten. Dit is geregeld in de nieuwe "één aanvraagprocedure" wet die het Europees Parlement dinsdag heeft aangenomen. De nieuwe richtlijn regelt bovendien dat via één procedure zowel de werk- als de verblijfsvergunning aangevraagd kunnen worden.
De "één aanvraagprocedure" richtlijn is een aanvulling op andere maatregelen voor legale migratie, zoals de blauwe kaart. Doel is migratie te vergemakkelijken die aansluit op behoeften op de EU-arbeidsmarkt.
De wetgeving heeft geen effect op de bevoegdheid van EU-landen om te beslissen of een niet EU-werknemer wordt toegelaten of hoeveel worden toegelaten, maar de landen moeten wel binnen vier maanden beslissen of een aanvraag via deze enkele procedure wordt toegekend.
De voorgestelde richtlijn zou administratieve lasten voor arbeidsmigranten verminderen door het mogelijk te maken om een werk- en verblijfsvergunning in een lidstaat te verkrijgen via één enkele procedure. De arbeidsmigrant zelf, of zijn of haar werkgever kan de aanvraag doen.
Wie vallen er onder de richtlijn?
De regels zouden betrekking hebben op niet EU-burgers die in een lidstaat willen werken en leven, of die al legaal in een EU-lidstaat wonen en werken.
De nieuwe wetgeving heeft geen betrekking op langdurig ingezetenen, vluchtelingen en gedetacheerde werknemers (die al vallen onder andere EU-regels), seizoenswerkers of binnen dezelfde onderneming overgeplaatste werknemers (die zullen worden gedekt door andere EU-richtlijnen). Au pairs en zeevaarders die onder de vlag van een lidstaat varen, vallen ook niet onder de regels.
Sociale zekerheid, publieke woonvoorzieningen en pensioenen
De houders van de nieuwe werk- en verblijfsvergunning zullen vergelijkbare rechten genieten als EU-ingezetenen. Te denken valt aan fatsoenlijke arbeidsomstandigheden, erkenning van kwalificaties, het recht om lid te worden van een vakbond, belastingvoordelen, toegang tot pensioen, sociale zekerheid en publieke woonvoorzieningen.
Lidstaten kunnen sommige van deze rechten wel inperken. Het recht op sociale zekerheid kan beperkt worden voor arbeidsmigranten met een contract van minder dan zes maanden. Hetzelfde geldt voor kinderbijslag voor niet EU-inwoners die hier komen studeren, of toegang tot sociale woningbouw of andere publieke diensten voor buitenlandse werknemers met een baan.
Onder druk van het EP is het nu mogelijk dat de arbeidsmigrant zijn opgebouwde pensioenrechten onder dezelfde voorwaarden in het land van herkomst kan ontvangen.
Beroepsopleidingen en onderwijs
Het EP heeft ook met succes aangedrongen op training en onderwijs voor niet EU-ingezetenen die hier werken of als werkzoekend staan ingeschreven. In de onderhandelingen hebben de EP-leden voorkomen dat dit recht alleen zou gelden voor arbeidsmigranten met een baan.
Volgende stappen
De wet was al aangenomen door de lidstaten. Met de stemming in het EP is een eind gekomen aan de wetgevingsprocedure. Zodra de richtlijn is gepubliceerd in het EU Publicatieblad, hebben lidstaten twee jaar om hem om te zetten in nationale wetgeving.