EP-hoorzitting over geheime CIA-locaties in Europa

Met dank overgenomen van Europees Parlement (EP) i, gepubliceerd op vrijdag 13 april 2012, 13:15.

Er is bewijs dat de CIA geheime locaties had in verschillende EU lidstaten i voor het gevangen houden van terrorismeverdachten. Het Europees Parlement i wil dat de betrokken landen zich verantwoorden, maar haar pogingen om de aanklacht te onderzoeken zou door overheden in de VS en de EU i verhinderd worden. De Parlementaire subcommissie voor mensenrechten hield op 12 april 2012 een publieke hoorzitting over geheime vasthouding- en uitleveringpraktijken.

Geheimhouding en martelpraktijken geviseerd

Zowel Europarlementariërs als andere sprekers van buiten het Parlement spraken zich uit tegen foltering en geheime vasthouding.

Volgens Ben Emmerson, een speciale VN i-rapporteur ter ondersteuning en bescherming van mensenrechten, is het belangrijk openbare processen te houden: "Een publieke terechtzitting verleent zichtbare gerechtigheid voor de slachtoffers van terrorisme en hun families. Geheime of eindeloze vasthouding van verdachten zonder aanklacht of proces is daarentegen niet enkel onwettelijk maar zorgt ook voor vertekende argumenten voor terroristen."

Gerald Staberock, de secretaris generaal van de Organisation Mondiale Contre la Torture (OMCT) sprak zich uit tegen de foltering van gelijk welk individu: "We maken een onderscheid tussen onschuldige en schuldige slachtoffers, maar het verbod op foltering geldt voor elke persoon, ook voor terroristen."

Juan Méndez, een speciale VN-rapporteur voor marteling, had het vooral over het gebrek aan gerechtigheid: "Bij haast alle recente gevallen was er geen sprake van een gerechtelijk onderzoek naar de aantijgingen van geheime vasthouding en er is zo goed als niemand gestraft. Veel slachtoffers hebben bijna nooit enige vorm van rehabilitatie of compensatie ontvangen."

Volgens de Litouwse christendemocratische parlementariër Vytautas Landsbergis wordt de strijd tegen terrorisme soms gebruikt als legitimering voor folterpraktijken: "Dergelijke praktijken worden gewoonlijk verder gezet zonder enig respect voor mensenrechten onder de dekmantel van terrorismebestrijding."

NAVO

De Duitse Groene voorzitter van de commissie, Barbara Lochbihler, bekritiseerde de NAVO omdat het geen vertegenwoordigers naar de hoorzitting stuurde en ook geen constructief antwoord bood: "Ik heb hier echt geen begrip voor omdat leden van de NAVO strijdmachten betrokken kunnen worden bij deze mensenrechtenovertredingen." Ze gaf het voorbeeld van Duitse soldaten in Afghanistan die gevraagd worden mensen aan de VS te overhandigen, hoewel er een risico zou kunnen zijn dat ze gefolterd worden.

Het belang van mensenrechten

De Britse Socialist Sarah Ludford zei: "Door mensenrechten na te leven zijn we veiliger. Ik heb me altijd tegen het dogma verzet dat we onze rechten moeten opgeven voor onze veiligheid."

Clive Stafford Smith, de oprichter en directeur van Reprieve, een organisatie die de wet hanteert om de mensenrechten van gevangenen te beschermen, zei dat het risico enkel toeneemt als men mensenrechten negeert: "Wanneer we verraad plegen tegen onze eigen waarden, maken we onze wereld onveiliger. De versterking en ondersteuning van mensenrechten is ons beste wapen om terrorisme en geweld te bestrijden."

De rol van het Europees Parlement en NGO's

Volgens de Britse socialistische parlementariër Richard Howitt spelen NGO's en parlementsleden een cruciale rol: "Ik geloof dat het werk van het Europees Parlement, NGO's en nationale parlementen helpen om dit onder de aandacht te brengen."

De Portugese Socialist Ana Gomes zei dat de commissie met veel tegenstand te maken kreeg van politici en inlichtingendiensten. Ze wees ook op het belang van verantwoording: "De politieke besluitvormers en degenen die zaken geheimhielden voor de parlementaire onderzoekers moeten verantwoording afleggen"

Ook Antoine Buchet van het directoraat-generaal voor justitie van de Europese Commissie i, wees op de verantwoordelijkheid van de lidstaten: "De Europese Commissie en het Europees Parlement hebben geen eigen onderzoeksmandaten. Het is aan de lidstaten om te onderzoeken wat er gebeurd is."