Zonder land geen identiteit en recht? Staatloze mensen in Nederland, Amsterdam

Er zijn wereldwijd meer dan tien miljoen mensen zonder nationaliteit. Ze horen nergens thuis. Ze lopen het risico om in onbepaalde vreemdelingendetentie te belanden, kunnen amper aanspraak maken op vele rechten en leven in de marge van een maatschappij. Reden tot zorg voor de VN, EU en Raad van Europa. Maar zijn er ook staatloze mensen in Nederland, en zo ja, in welke problemen komen ze? Hoe gaat Nederland om met staatlozen hier, en is dat voldoende?

Nationaliteit is voor de meesten een gegeven. Nederlanders ontlenen er hun identiteit aan, zoals plotseling overal zichtbaar is tijdens het WK. Maar ook het fundamentele recht om in Nederland te mogen verblijven, of er naar terug te keren ontlenen we aan onze nationaliteit. Dit maakt vele praktische zaken mogelijk: sociale rechten als huisvesting, onderwijs en zorg, en economische rechten als toegang tot de arbeidsmarkt vloeien eruit voort. Het recht op nationaliteit is niet voor niets omschreven als het recht op rechten.

Tijdens deze bijeenkomst zullen experts het probleem van het niet hebben van een nationaliteit - van het staatloos zijn - vanuit theorie en praktijk voor de Nederlandse situatie inzichtelijker maken. Ook de menselijke kant van het verhaal komt aan bod. Professor De Groot zal het onderwerp mede vanuit zijn eigen onderzoek inleiden, waarbij hij (de oorzaken en gevolgen van) de problemen uiteenzet. Vervolgens licht advocaat Jelle Klaas de obstakels in het procederen voor staatlozen toe. Welke mensen zijn of worden staatloos, en wat zijn de ‘typische’ problemen?

Daarop volgt een paneldebat onder leiding van Stans Goudsmit tussen Peter van Krieken, Inge Sturkenboom en Katja Swider, waarbij het recente advies ‘Geen land te bekennen’ van de Adviescommissie voor Vreemdelingenzaken wordt besproken. Zij gaan met name in op de (on)zin van een vaststellingsprocedure en de wenselijkheid van een bijbehorende speciale status met e.g. een (tijdelijk) verblijfsrecht.

Tot slot zal Van Waas de blik verbreden naar staatloosheid in Europa, en eindigen met enkele stippen aan de horizon. Er is tijdens het programma ruimte voor publieksvragen. De discussie kan na het programma met iets te drinken worden voortgezet.

Over de sprekers

René de Groot is hoogleraar rechtsvergelijking/internationaal privaatrecht bij de Universiteit Maastricht, en heeft o.a. als expert op het gebied van nationaliteitsrecht gewerkt voor de Raad van Europa.

Jelle Klaas is advocaat bij Fischer advocaten, gespecialiseerd in sociaaleconomische mensenrechten.

Peter van Krieken doceert aan Webster Universiteit Leiden en de Haagse Hogeschool, en was tot eind vorig jaar bijzonder adviseur bij het Ministerie van V&J.

Inge Sturkenboom is jurist en beleidsmedewerkster bij UNHCR Brussel.

Katja Swider is promovenda bij de UvA en doet onderzoek naar een vaststellingsprocedure voor staatloosheid.

Stans Goudsmit is lid van het College voor de Rechten van de Mens.

Laura van Waas is hoofd van het Staatloosheid Programma, Universiteit van Tilburg.

Aanmelden

Toegang tot de activiteiten van SPUI25 is gratis. Aanmelden is niet vrijblijvend. Wij rekenen op uw komst. Bent u verhinderd, dan graag doorgeven via spui25@uva.nl | T: 020 525 8142.

---