Conclusies van de Raad over Oekraïne

Zitting van de Raad Buitenlandse Zaken

Brussel, 29 januari 2015

De Raad heeft de volgende conclusies goedgekeurd:

"1. De Raad veroordeelt met klem de willekeurige beschietingen van woonwijken, met name in Marioepol, en de recente escalatie van de gevechten in de regio's Donetsk en Loegansk van Oekraïne. De Raad is geschokt door het hoge aantal slachtoffers. Hij ziet aanwijzingen dat de separatisten bij voortduring en in toenemende mate worden gesteund door Rusland, wat de verantwoordelijkheid van Rusland onderstreept. De Raad verwacht dat Rusland zijn invloed aanwendt en dat het de separatisten overhaalt om hun vijandige acties onmiddellijk stop te zetten en hun verplichtingen uit hoofde van de akkoorden van Minsk volledig na te komen, waaronder met name het staken van de vijandelijkheden en de terugtrekking van zware wapens uit de veiligheidszone langs de raaklijn die in het memorandum van Minsk is vastgelegd, bij wijze van dringende eerste stappen waartoe de ministers van Buitenlandse Zaken van Frankrijk, Duitsland, Rusland en Oekraïne hebben opgeroepen in de gezamenlijke verklaring die zij na hun gesprekken in Berlijn op 21 januari jongstleden hebben afgelegd. Herinnerend aan de conclusies van de Europese Raad van 30 augustus, 24 oktober en 18 december 2014 roept de Raad alle partijen ertoe op hun verantwoordelijkheid ten volle op te nemen en hun verplichtingen uit hoofde van de akkoorden van Minsk na te komen. Hij roept in het bijzonder de Russische federatie ertoe op de acties van de separatisten te veroordelen. Publieke verklaringen waarin de realiteit op het terrein wordt vertekend, tot verder geweld wordt aangezet, en gegijzelden publiekelijk worden vernederd in strijd met het internationaal recht, zullen niet tot de broodnodige de-escalatie leiden. Alle ondertekenaars van de akkoorden van Minsk moeten daarom dringend bijeenkomen in het kader van de Tripartiete Contactgroep.

• 2. 

  De Europese Unie zal actief steun verlenen aan alle diplomatieke inspanningen die voor een nieuw politiek elan kunnen zorgen, in het bijzonder die welke momenteel onder auspiciën van de OVSE worden gedaan, en zal zich verder inzetten zoals nodig. Deze inspanningen moeten te goeder trouw worden geleverd en moeten tot zinvolle resultaten leiden. De volledige uitvoering van de akkoorden van Minsk, als basis voor een duurzame politieke oplossing voor het conflict, waarbij de onafhankelijkheid, de soevereiniteit en de territoriale integriteit van Oekraïne worden geëerbiedigd, moet het doel van de besprekingen blijven. Er moeten vorderingen worden gemaakt met het terugtrekken van illegale en buitenlandse gewapende groepen, militair materieel, strijders en huurlingen, het vrijlaten van alle gegijzelden, het beveiligen van de Oekraïens-Russische grens met permanent toezicht door de OVSE, het spoedig organiseren van plaatselijke verkiezingen in delen van de regio's Donetsk en Loegansk in het kader van de Oekraïense wet betreffende voorlopig zelfbestuur, en een inclusieve nationale dialoog, met name over kwesties als constitutionele hervormingen en decentralisering.

• 3. 

  Gelet op de verslechterende situatie besluit de Raad dat de in maart 2014 aangenomen, en naderhand geactualiseerde, beperkende maatregelen jegens bepaalde personen en entiteiten in verband met het bedreigen of ondermijnen van de soevereiniteit en de territoriale integriteit van Oekraïne, in volledige overeenstemming met hetgeen de toepasselijke Europese wettelijke bepalingen voorschrijven, worden verlengd tot september 2015. Voorts roept hij de hoge vertegenwoordiger en de Commissie op om binnen de week met een voorstel te komen betreffende plaatsing van nog meer personen en/of entiteiten op de lijst, met het oog op een besluit in de zitting van de Raad (Buitenlandse Zaken) op 9 februari 2015. De Raad zal de situatie op het terrein en de huidige diplomatieke inspanningen van nabij blijven volgen en vraagt dat de Commissiediensten en de EDEO verder voorbereidend werk verrichten met betrekking tot passende acties, teneinde een snelle en algehele uitvoering van de akkoorden van Minsk te garanderen.

• 4. 

  De EU zal nauw blijven samenwerken met internationale partners, waaronder de OVSE en de Raad van Europa. De Raad spreekt nogmaals zijn waardering uit voor de rol die de OVSE speelt, met name door haar aanwezigheid ter plekke en de objectieve rapportering van haar speciale waarnemingsmissie in Oekraïne alsmede de inspanningen van de speciale vertegenwoordiger van de fungerend voorzitter in de Tripartiete Contactgroep. De Raad roept alle partijen ertoe op de waarnemers van de speciale waarnemingsmissie en onbemande luchtvaartuigen vrije en volledige toegang te verlenen tot alle delen van Oekraïne, met inbegrip van alle delen van de oblasten Donetsk en Loegansk en de gebieden langs de staatsgrens met Rusland. De Raad spreekt nogmaals zijn steun uit voor een snelle uitbreiding van de speciale waarnemingsmissie totdat zij haar volledige capaciteit heeft bereikt, en voor de uitbreiding van het mandaat van de OVSE-waarnemingsmissie aan de controlepunten van de Russische grens, opdat Oekraïne opnieuw de controle krijgt over zijn grens met Rusland.

• 5. 

  De Raad moedigt de Oekraïense autoriteiten ertoe aan, snel de beoogde juridische stappen te ondernemen om het Internationaal Strafhof in staat te stellen de beweerde misdaden tegen de menselijkheid die in 2014 en 2015 op het grondgebied van Oekraïne zijn begaan, te onderzoeken. De Raad herhaalt dat verder werk moet worden gemaakt van de ratificatie van het Statuut van Rome door Oekraïne, zoals het land heeft toegezegd in het kader van de Associatieovereenkomst.

• 6. 

  De Raad veroordeelt de aanval op het gebouw van de televisiezender ATR, die de meest recente daad van vervolging en intimidatie van de Tatarengemeenschap op de Krim is en een zoveelste poging om de vrijheid van meningsuiting en de mediavrijheid op het schiereiland te beperken. De Raad herhaalt zijn oproep aan alle partijen om de internationale mensenrechtenactoren volledige, vrije en ongehinderde toegang te verlenen tot het Oekraïense grondgebied, inclusief de Krim en Sebastopol, waarvan de EU de illegale inlijving veroordeelt en niet zal erkennen.

• 7. 

  De Raad draagt de hoge vertegenwoordiger/vicevoorzitter op om in samenwerking met de lidstaten en de EU-instellingen de inspanningen op te voeren om de strategische communicatie ter ondersteuning van het EU-beleid verder te verbeteren, en de mogelijkheden te bekijken voor het oprichten van een specifiek communicatieteam dat deze acties leidt. Die inspanningen moeten proactieve communicatie over het EU-beleid, het rechtzetten van eventuele desinformatie, alsook steun voor de verdere ontwikkeling van onafhankelijke media in de hele regio behelzen.

• 8. 

  De Raad neemt met bezorgdheid nota van de recente Russische verklaringen die het onderzoek naar het neerhalen van vlucht MH 17 in twijfel trekken. De Raad benadrukt dat dit onderzoek uitgevoerd wordt door een volledig onafhankelijk team van internationale deskundigen, dat geheel volgens de regels en voorschriften van de ICAO werkt, en roept alle partijen ertoe op hun volledige medewerking aan het onderzoek te verlenen.

• 9. 

  De Raad herhaalt zijn oproep aan de regering van Oekraïne om de doorvoering van politieke en economische hervormingen te bespoedigen. Hij dringt er bij Oekraïne op aan concrete resultaten te behalen op belangrijke gebieden voor hervorming, teneinde tegemoet te komen aan de verzuchtingen van de bevolking in verband met een democratisch en gemoderniseerd Oekraïne, onder eerbiediging van de rechten van personen die tot een nationale minderheid behoren. Deze hervormingen moeten de economische, financiële en politieke situatie stabiliseren en de steun van de internationale gemeenschap verankeren, onder meer door een klimaat te scheppen dat investeringen mogelijk maakt, met name met het oog op een mogelijke internationale ondersteuningsconferentie voor Oekraïne. Hij is ingenomen met een aantal recente stappen in de hervorming, waaronder de aanneming van de wetten inzake budgettaire decentralisatie. Hij memoreert dat een versterkt hervormingsproces, daaronder begrepen de passende voorbereiding van de toekomstige uitvoering van Titel IV van de Associatieovereenkomst, van cruciaal belang zal zijn voor de politieke betrokkenheid van Oekraïne bij de EU en de economische integratie van het land in de EU. De Raad neemt met instemming kennis van het voorstel van de Commissie voor macrofinanciële bijstand aan Oekraïne, en hoopt dat het spoedig wordt aangenomen.

• 10. 

  De Europese Unie uit haar grote bezorgdheid over de verslechterende humanitaire situatie in de regio Donbas in Oekraïne. Hij verzoekt alle partijen met aandrang het internationaal recht ten volle te eerbiedigen, burgers en humanitaire hulpverleners te beschermen en humanitaire organisaties ongehinderde toegang te verlenen, overeenkomstig het internationaal humanitair recht en de internationale humanitaire beginselen.

De EU blijft zich inzetten om steun te verlenen aan de meest kwetsbare burgers die door het conflict zijn getroffen, zoals de thans in totaal 900 000 intern ontheemden en 600 000 vluchtelingen, die worden gedwongen de zones waar wordt gevochten zo snel mogelijk te verlaten en die in acute nood verkeren. In dit verband toont de EU zich ingenomen met de recente beslissing van de Commissie en de lidstaten om extra middelen vrij te maken en bijstand in natura te verlenen om de ergste nood te lenigen, zoals is meegedeeld tijdens het recente bezoek van Commissielid Stylianides aan Oekraïne. Tot dusver bedraagt de humanitaire bijstand en eerste noodhulp van de EU in totaal 95 miljoen euro. De Raad doet een oproep tot alle internationale donoren om op gecoördineerde wijze tegemoet te komen aan de toenemende humanitaire behoeften, op basis van het strategisch responsplan van de VN. "