Consumentenveiligheid in de EU – onlinemarktplaatsen werken mee om gevaarlijke producten uit de handel te halen

Met dank overgenomen van Europese Commissie (EC) i, gepubliceerd op donderdag 16 maart 2017.

De Europese Commissie i presenteert vandaag haar nieuwste verslag over het systeem voor snelle waarschuwing over gevaarlijke producten.

In 2016 is het gebruik van het systeem door nationale autoriteiten toegenomen en zijn meer gevaarlijke producten uit de handel genomen. Steeds meer gevaarlijke producten die met het systeem voor snelle waarschuwing worden gemeld, worden tegenwoordig via onlineplatforms verkocht. De Commissie werkt daarom intensiever met Amazon, eBay en Alibaba samen, om potentieel onveilige en niet-conforme producten actiever te verwijderen van hun websites die op consumenten in de EU zijn gericht.

Věra Jourová i, EU-commissaris voor Justitie, Consumentenzaken en Gendergelijkheid: „Consumenten moeten worden beschermd tegen gevaarlijke producten, zowel online als offline. Ik ben dan ook blij dat we met Amazon, eBay en Alibaba afspraken hebben kunnen maken over samenwerking om producten van hun websites te verwijderen als ze via het systeem voor snelle waarschuwing zijn gemeld, en ik roep andere bedrijven op hun voorbeeld te volgen. Ik ben ook verheugd dat we met China vorderingen hebben kunnen boeken, waardoor er dit jaar minder gevaarlijke producten zijn geïmporteerd. De samenwerking met China en de druk die we blijven uitoefenen om voor strengere normen te zorgen, sorteren dus effect.”

De samenwerking tussen de EU-lidstaten is geïntensiveerd. Het systeem voor snelle waarschuwing wordt steeds vaker gebruikt om ervoor te zorgen dat gevaarlijke producten overal in Europa snel uit de handel worden genomen. De nationale autoriteiten hebben in 2016 met het systeem voor snelle waarschuwing 2 044 meldingen van gevaarlijke producten uitgewisseld. Naar aanleiding daarvan kwamen er 3 824 vervolgacties, zoals het terugroepen van producten. Er werden in 2016 ruim tweemaal zo veel reacties geregistreerd als de vorige jaren. Daaruit blijkt dat de nationale autoriteiten sneller op meldingen reageren en maatregelen nemen om de markt voor consumenten veiliger te maken.

De Europese Commissie heeft er in samenwerking met de nationale autoriteiten naar gestreefd het systeem nog gebruikersvriendelijker te maken. Ook is de publieke website gemoderniseerd om het gebruik ervan door bedrijven en consumenten te bevorderen.

Hoe worden consumenten beschermd tegen online verkochte gevaarlijke producten?

Nu consumenten steeds meer online aankopen doen, worden veel van de gevaarlijke producten die met het systeem voor snelle waarschuwing worden gemeld, ook via onlineplatforms en ‑marktplaatsen verkocht. In 2016 was dat voor 244 meldingen het geval. Een aantal lidstaten heeft daarom al een gespecialiseerd team opgezet om websites te monitoren en de onlineverkoop van gevaarlijke producten in het oog te houden. Daarnaast hebben Amazon, eBay en Alibaba toegezegd dergelijke producten sneller te verwijderen, zodra deze door de regelgevende instanties in de EU worden gemeld. De onlinemarktplaatsen hebben daarvoor een contactpunt met de autoriteiten opgezet.

Welke producten zijn het gevaarlijkst?

In 2016 was speelgoed de vaakst gemelde productcategorie (26%), gevolgd door motorvoertuigen (18%) en kleding-, textiel- en modeartikelen (13%).

Wat de soort risico's betreft, werd letselrisico in 2016 het vaakst gemeld (25%), gevolgd door chemische risico's (23%).

Waar kwamen de gevaarlijke producten in 2016 vandaan?

De meeste via het systeem gemelde gevaarlijke producten kwamen van buiten de EU. Voor 53% (1 069) van de gemelde producten werd China als land van oorsprong opgegeven. Het aantal meldingen van producten uit China bleek echter met negen procentpunten te zijn gedaald: van 62% in 2015 tot 53% in 2016.

23% (468) van de meldingen betrof gevaarlijke producten uit Europa.

Voor 5% (102) werd als land van oorsprong de Verenigde Staten opgegeven en voor 2,6% (53) Turkije. De herkomst van 158 gemelde producten (8%) was onbekend.

Volgende stappen

De Europese Commissie blijft werken aan verbetering van het systeem voor snelle waarschuwing, zodat de autoriteiten het in de dagelijkse praktijk nog gemakkelijker kunnen toepassen.

Zij zal ook blijven samenwerken met de Chinese autoriteiten en informatie over gevaarlijke producten met hen blijven uitwisselen, zodat de autoriteiten in China „aan de bron” maatregelen kunnen nemen.

Verder zal de Commissie met de onlinemarktplaatsen blijven samenwerken en erop blijven aandringen dat zij actie ondernemen tegen onveilige producten. Om de controles door de overheid te ondersteunen, werkt de Commissie momenteel aan praktische richtsnoeren voor het markttoezicht op online verkochte producten.

Achtergrond

Sinds 2003 zorgt het systeem voor snelle waarschuwing ervoor dat informatie over gevaarlijke non-foodproducten, ongeacht waar in Europa deze van de markt worden gehaald en/of worden teruggeroepen, zeer snel wordt uitgewisseld tussen de lidstaten en de Europese Commissie. Op deze manier kunnen overal in de EU passende vervolgacties worden ondernomen: handelsverbod/-stopzetting, uit de handel nemen, terugroepen of het weigeren van invoer door de douaneautoriteiten.

Momenteel nemen 31 landen deel aan het systeem (de EU-landen plus IJsland, Liechtenstein en Noorwegen). Het systeem voor snelle waarschuwing functioneert dankzij de continue nauwe samenwerking tussen de lidstaten.

Op de website van het systeem voor snelle waarschuwing (ec.europa.eu/consumers/rapid-alert-system) zijn wekelijkse updates te vinden van de meldingen van de deelnemende nationale autoriteiten. Elke week worden zo'n vijftig meldingen geregistreerd en op de website gepubliceerd. De meldingen kunnen door iedereen worden geraadpleegd. Consumenten en bedrijven kunnen zich nu ook abonneren op de meldingen waarin zij geïnteresseerd zijn en die meldingen delen op de sociale media.

BIJLAGE

De problemen met de Samsung Galaxy Note 7: een goed praktijkvoorbeeld

Dit product bevatte een gevaarlijke batterij, die oververhit kon raken en ontploffen, waardoor consumenten ernstige brandwonden konden oplopen. Het Verenigd Koninkrijk heeft via het systeem voor snelle waarschuwing gemeld welke maatregelen waren genomen om het product terug te roepen en de verkoop te stoppen. Naar aanleiding daarvan werd via het systeem informatie uitgewisseld over het aantal betrokken toestellen, de getroffen maatregelen, de betrokken bedrijven en het aantal gemelde incidenten. Hoewel de autoriteiten geen ongevallen meldden, werd het product toch als zeer brandgevaarlijk aangemerkt.

 
1
Bron: Europese Commissie: Rapid persberichten

Grafiek 1

Totaal aantal meldingen, totaal aantal reacties en totaal aantal meldingen waarop is gereageerd - per land in 2016

 
Graph1
Bron: Europese Commissie: Rapid persberichten

Grafiek 2

 
3
Bron: Europese Commissie: Rapid persberichten

Afbeeldingen

 
4
Bron: Europese Commissie: Rapid persberichten

Meer informatie

Systeem voor snelle waarschuwing over gevaarlijke producten - verslag 2016

Q&A

Factsheet

Website systeem voor snelle waarschuwing

Interactieve kaart

IP/17/602

 

Contactpersoon voor de pers:

Voor het publiek: Europe Direct per telefoon 00 800 67 89 10 11 of e-mail