Commissie analyseert hoe mondialisering in goede banen kan worden geleid

In aansluiting op het witboek over de toekomst van Europa, dat de Commissie op 1 maart presenteerde, komt zij vandaag met een nieuwe discussienota over de vraag hoe de mondialisering in goede banen kan worden geleid.

De nota bevat een eerlijke analyse van de voor- en nadelen van de mondialisering en moet de aanzet geven tot een debat over hoe de EU en de lidstaten dit proces zo kunnen sturen dat het de burgers van Europa in de toekomst nog meer ten goede komt.

Frans Timmermans i, eerste vicevoorzitter van de Europese Commissie: “Mondialisering is goed voor de Europese economie als geheel, maar daar hebben onze burgers weinig boodschap aan als de voordelen ervan niet beter en eerlijker worden verdeeld. Europa moet helpen de mondiale regelgeving zo te herschrijven dat vrijhandel eerlijke handel wordt en dat mondialisering duurzaam wordt en alle Europeanen iets oplevert. Tegelijkertijd moet ons beleid erop gericht zijn mensen het onderwijs te laten volgen en de vaardigheden te laten verwerven die nodig zijn om mee te groeien met onze economieën. Betere herverdeling zal de sociale cohesie en solidariteit waarop de Unie berust, helpen waarborgen.”

Jyrki Katainen i, vicevoorzitter voor Banen, Groei, Investeringen en Concurrentievermogen: “Mondialisering is een zeer dynamisch proces, dat Europa en de rest van de wereld veel voordelen oplevert, maar ook voor tal van uitdagingen stelt. Om de voordelen van openheid te behouden, maar de nadelen aan te pakken, moet Europa ijveren voor een krachtiger wereldorde op basis van regels en korte metten maken met onbillijke praktijken. In de snel veranderende wereld van nu is het zaak onze samenlevingen weerbaarder te maken en onze economieën concurrerender.”

In de discussienota wordt eerlijk geïnventariseerd wat de mondialisering de EU dusver heeft opgeleverd. Het is duidelijk dat de EU sterk heeft geprofiteerd van de mondialisering, maar er ook tal van uitdagingen zijn. Wereldwijd heeft mondialisering honderden miljoenen mensen uit de armoede getild en arme landen in staat gesteld een inhaalslag te maken. De wereldhandel is een sterke stimulans voor de economische groei van de EU en elk miljard euro aan uitvoer extra is goed voor 14 000 nieuwe banen. Met name armere huishoudens profiteren van goedkopere invoer. Maar de voordelen zijn niet vanzelfsprekend en komen onze burgers ook niet in gelijke mate ten goede. Ook is het nadelig voor Europa dat andere landen niet dezelfde normen hanteren op het gebied van werk, gezondheid en veiligheid, waardoor Europese bedrijven minder goed op prijs alleen kunnen concurreren met buitenlandse ondernemingen. Dit kan ertoe leiden dat fabrieken hun deuren sluiten, banen verdwijnen en salarissen en arbeidsvoorwaarden van werknemers onder druk komen te staan.

Protectionisme noch laisser-fairebeleid kan hier echter uitkomst bieden. Uit de discussienota blijkt duidelijk dat mondialisering, mits in goede banen geleid, gunstig kan uitpakken. De EU moet ervoor zorgen dat de voordelen van de mondialisering beter worden verdeeld door samen te werken met haar lidstaten en regio's, haar internationale partners en andere belanghebbenden. We moeten gebruikmaken van de mogelijkheid om de mondialisering af te stemmen op onze waarden en belangen.

Deze nieuwe discussienota geeft de aanzet tot een belangrijk debat over hoe de EU zowel de kansen van mondialisering kan benutten als de nadelen kan beheersen:

• - 

  Wat de externe dimensie betreft, benadrukt de discussienota dat er een echt duurzame wereldorde tot stand moet worden gebracht, op basis van gedeelde regels en een gezamenlijke agenda. De EU ijvert van oudsher voor krachtige en doeltreffende multilaterale mondiale regelgeving en zij zou deze moeten blijven afstemmen op nieuwe uitdagingen, zodat doeltreffende handhaving gewaarborgd is. Zo zou de EU kunnen aandringen op nieuwe regels om een gelijk speelveld tot stand te brengen door schadelijk gedrag als belastingontduiking, oneerlijke overheidssubsidies of sociale dumping aan te pakken. Ook doeltreffende handelsbeschermingsinstrumenten en een multilateraal investeringsgerecht zouden de EU kunnen helpen om daadkrachtig op te treden tegen landen of bedrijven die er oneerlijke praktijken op nahouden.
• - 

  Wat de interne dimensie betreft, worden in de discussienota instrumenten beschreven die de burger zouden kunnen beschermen en emanciperen door middel van stevig sociaal beleid en levenslange ondersteuning op het gebied van onderwijs en opleiding. Moderne belastingmaatregelen, investeringen in innovatie en krachtig welzijnsbeleid zouden alle kunnen bijdragen tot een billijker herverdeling van de welvaart. Tot het zover is, kunnen de negatieve gevolgen onder meer worden afgezwakt door kwetsbare regio's te helpen via de EU-structuurfondsen en door ontslagen werknemers aan een nieuwe baan te helpen met steun van het Europees Fonds voor aanpassing aan de globalisering (zie de betreffende factsheet).

Achtergrond

Ongeveer een derde van ons nationale inkomen komt voort uit de handel met de rest van de wereld. Aangezien de overzeese markten zijn gegroeid, is de Europese export gestegen, wat weer goedbetaalde banen oplevert. Door zich te specialiseren in sectoren waarin zij uitblinken, kunnen landen goedkoper produceren, wat de consumentenkoopkracht ten goede komt. Mensen wonen, werken, studeren en gaan op vakantie in verschillende landen. Ze hebben contact via internet en delen ideeën, ervaringen en culturen. Studenten kunnen online colleges volgen van toonaangevende universiteiten overal ter wereld. Internationale concurrentie en wetenschappelijke samenwerking zorgen voor snellere innovatie. Mondialisering heeft ervoor gezorgd dat honderden miljoenen mensen niet meer in armoede leven en arme landen in staat gesteld een inhaalslag te maken.

Maar mondialisering heeft ook een keerzijde. Veel Europeanen vrezen dat mondialisering gepaard gaat met ongelijkheid, banenverlies, sociale onrechtvaardigheid en lagere normen op het gebied van milieu, gezondheid of privacy. Soms hebben zij het gevoel dat hun identiteit, tradities en levenswijze worden bedreigd. Deze zorgen moeten worden onderkend en weggenomen.

De mondialisering in goede banen leiden, de wereld verbeteren, buiten Europa ijveren voor strenge normen en onze waarden uitdragen, onze burgers beschermen tegen oneerlijke praktijken, en ervoor zorgen dat onze samenlevingen weerbaarder en onze economieën concurrerender worden: het zijn bij uitstek de prioriteiten van deze Commissie.

De discussienota over het in goede banen leiden van de mondialisering bouwt voort op het witboek over de toekomst van Europa dat op 1 maart werd gepresenteerd en waarin de belangrijkste uitdagingen en kansen voor Europa in het komende decennium worden uiteengezet. Met het witboek is een proces begonnen waarin de EU27 keuzes gaat maken over de toekomst van de Unie. Om dit debat aan te zwengelen, zal de Europese Commissie samen met het Europees Parlement en belangstellende lidstaten een reeks debatten over de toekomst van Europa organiseren in de nationale parlementen, steden en regio's van Europa.

De nota over de mondialisering wordt gevolgd door een reeks discussienota's over:

• - 

  het verdiepen van de Economische en Monetaire Unie op basis van het verslag van de vijf voorzitters van juni 2015,
• - 

  de toekomst van Europa's defensie,
• - 

  de toekomst van de financiën van de EU.

Meer informatie

Discussienota over het in goede banen leiden van de mondialisering

Volg eerste vicevoorzitter Timmermans op Facebook en Twitter

Volg vicevoorzitter Katainen op Facebook en Twitter

IP/17/1230