Europese Antibioticadag 2017 – Verklaring door Vytenis Andriukaitis, commissaris voor gezondheid en voedselveiligheid, en Carlos Moedas, commissaris voor onderzoek, wetenschap en innovatie
Vandaag vieren we de tiende verjaardag van de Europese Antibioticadag. Op deze dag vragen we aandacht voor antimicrobiële resistentie (AMR), een van de grootste bedreigingen voor de gezondheid in de wereld. AMR leidt in de EU i jaarlijks tot 25 000 doden en 1,5 miljard euro aan zorgkosten en productiviteitsverlies, dus het is meer dan ooit nodig om hier aandacht aan te besteden. Maar bewustmaking alleen is niet genoeg. Er moeten stappen worden gezet om de verschillen te verkleinen en alle lidstaten op het niveau van de best presterende lidstaat te brengen.
Nu zelfs de resistentie voor laatste redmiddelen als colistine toeneemt, dreigen we terecht te komen in een „post-antibioticatijdperk”, waarin het onmogelijk kan worden om grote operaties en orgaantransplantaties uit te voeren, zodat bijvoorbeeld geen heupimplantaat of kunsthartklep kan worden aangebracht. In 2050 zou elke drie seconden iemand door AMR kunnen overlijden en zou AMR een belangrijkere doodsoorzaak kunnen zijn dan kanker.
Om te voorkomen dat deze ondenkbare toekomst werkelijkheid wordt, hebben we op 29 juni een nieuw „één gezondheid”-actieplan tegen AMR gepresenteerd, dat voortbouwt op bijna twintig jaar EU-maatregelen in de gezondheidszorg en de veterinaire sector en rekening houdt met de lessen van eerdere EU-maatregelen. In het actieplan wordt benadrukt dat het antibioticagebruik bij mensen en dieren gelijktijdig moet worden aangepakt, terwijl ook een betere benadering voor de rol van AMR in het milieu nodig is. De EU moet volgens het plan een leidende rol spelen in de strijd tegen AMR en moet waarde toevoegen aan de acties van de lidstaten.
Het nieuwe actieplan heeft tot doel ervoor te zorgen dat we infecties bij mensen en dieren doeltreffend kunnen blijven behandelen. De hoofddoelstellingen* zijn: „van de EU een regio met de beste praktijken maken”; „onderzoek en innovatie opvoeren”;en „de wereldwijde agenda vormgeven”.
Sommige maatregelen zijn al in een vergevorderd stadium. Zo heeft de Commissie in juni EU-richtsnoeren voor het verstandig gebruik van antimicrobiële stoffen bij de mens gepubliceerd, is in september de gezamenlijke Europese actie tegen antibioticaresistentie en zorginfecties EUJAMRAI, met deelname van 28 landen, van start gegaan, en hebben het ECDC, de EFSA en het EMA afgelopen maand een wetenschappelijk advies met indicatoren voor zowel de gezondheidszorg als de veterinaire sector uitgebracht, zodat de EU en de lidstaten de vooruitgang kunnen meten.
Op het gebied van onderzoek worden de investeringen in het kader van Horizon 2020 voortgezet. Tot op heden zijn projecten met een totaal budget van 350 miljoen euro gefinancierd. Voor de komende drie jaar is nog eens 200 miljoen euro voor AMR uitgetrokken. Daarnaast zal de EU voortbouwen op haar succesvolle grootschalige internationale initiatieven, zoals het Partnerschapsprogramma voor klinische proeven tussen Europese en ontwikkelingslanden en het gezamenlijk programmeringsinitiatief inzake AMR, om het onderzoekslandschap voor AMR verder te versterken, samenhang te geven en een verschil te laten maken voor de hele wereld.
Later dit jaar zal het initiatief inzake innovatieve geneesmiddelen (IMI) oproepen tot onderzoek om inzicht te krijgen in de waarde van diagnostische hulpmiddelen en de obstakels voor het gebruik ervan. Daarbij wordt de deskundigheid van wetenschappers, kleine en middelgrote ondernemingen en de geneesmiddelenfabrikanten gebundeld. Ook zal het IMI-programma New Drugs for Bad Bugs, dat al veel in AMR heeft geïnvesteerd, worden uitgebreid.
Kleine en middelgrote ondernemingen zijn in Europa de aanjagers van innovatie op het gebied van AMR. Twee van deze ondernemingen zullen een nieuwe impuls krijgen voor de ontwikkeling van nieuwe antimicrobiële stoffen en alternatieven, door middel van financiering uit de nieuwe financieringsfaciliteit InnovFin Infectious Diseases (InnovFin ID).
Bovendien hebben we een „één gezondheid”-netwerk opgericht om gezondheidszorg- en diergezondheidsdeskundigen van de lidstaten een forum voor de uitwisseling van goede praktijken te bieden.
Terwijl het ambitieuze EU-actieplan wordt uitgevoerd, ligt de moeilijke taak nog voor ons om alle EU-landen op hetzelfde hoge niveau te brengen en onze standaarden in de rest van de wereld te verspreiden. Angstaanjagende schattingen wijzen erop dat als de huidige resistentieniveaus met 40 % toenemen, we in 2050 in Europa zo'n 390 000 doden per jaar kunnen verwachten. Er staat dus zeer veel op het spel. Alleen door binnen en buiten Europa samen te werken kunnen we de antimicrobiële resistentie onder controle krijgen en terugdringen. Op deze Europese Antibioticadag herhalen wij vandaag nog eens dat we ons daarvoor sterk zullen maken.
*De hoofddoelstellingen van het nieuwe AMR-actieplan.
Voor meer informatie
STATEMENT/17/4607
Contactpersoon voor de pers:
Voor het publiek: Europe Direct per telefoon 00 800 67 89 10 11 of e-mail |