Nieuwe maatregelen ter bevordering van kerncompetenties, digitale vaardigheden en de Europese dimensie van het onderwijs

Als vervolg op de top van Göteborg heeft de Europese Commissie i vandaag nieuwe initiatieven goedgekeurd om de sleutelcompetenties en digitale vaardigheden van de Europese burgers te verbeteren, gemeenschappelijke waarden te bevorderen en leerlingen beter bewust te maken van de werking van de Europese Unie i.

De nieuwe voorstellen komen slechts twee maanden na de besprekingen van de Europese staatshoofden en regeringsleiders over onderwijs, opleiding en cultuur op de top van Göteborg in november 2017. De voorstellen zijn bedoeld om de sociaal-economische ongelijkheden terug te dringen en tegelijkertijd het concurrentievermogen op peil te houden om een Europa tot stand te brengen dat beter verenigd, sterker en democratischer is.

Jyrki Katainen i, vicevoorzitter van de Commissie voor Banen, Groei, Investeringen en Concurrentievermogen, zei hierover: "De initiatieven die wij vandaag nemen, zijn erop gericht de mensen mogelijkheden te geven om zich volledig te ontplooien zodat wij eerlijke en veerkrachtige economieën en samenlevingen kunnen bouwen. Wij moeten ervoor zorgen dat iedereen, in heel Europa, het beste uit het onderwijs kan halen zodat iedereen zich kan aanpassen aan en voordeel kan halen uit verandering. Dat is nu al uiterst belangrijk voor de duurzame groei en het concurrentievermogen van Europa en zal dat in de toekomst nog meer zijn. Wij zijn bereid steun te verlenen aan en samen te werken met de lidstaten om dit te realiseren."

Tibor Navracsics i, Europees commissaris voor Onderwijs, Cultuur, Jongerenzaken en Sport, zei: "De onderwijs- en opleidingsstelsels van Europa moeten mensen van alle achtergronden de juiste competenties aanleren om vooruitgang te maken en succes te oogsten in hun werk, maar ook om hen in staat te stellen betrokken burgers te zijn. Wij moeten het potentieel van onderwijs benutten om de sociale cohesie en een gevoel van samenhorigheid te bevorderen. Om dat te doen, moeten wij voortbouwen op onze gemeenschappelijke waarden en ervoor zorgen dat het onderwijs leerlingen in staat stelt hun Europese identiteit in al haar verscheidenheid te beleven, meer te weten te komen over Europa, over andere Europese landen en over zichzelf."

Mariya Gabriel i, EU-commissaris voor Digitale Economie en Maatschappij, voegde daaraan toe: "Het digitale tijdperk breidt uit tot alle gebieden van ons leven en niet alleen wie in IT werkt, zal moeten alert zijn op de digitale transformatie. De digitale vaardigheidskloof is reëel. Voor 90 % van de toekomstige jobs is al een zekere mate van digitale geletterdheid nodig. Toch beschikt 44 % van de Europeanen niet over elementaire digitale vaardigheden. Het actieplan voor digitaal onderwijs dat wij vandaag voorstellen zal de Europeanen, onderwijsinstellingen en onderwijsstelsels helpen zich beter aan te passen aan leven en werken in steeds digitalere samenlevingen."

De nieuwe voorstellen zullen ook worden meegenomen op de eerste Europese onderwijstop die commissaris Navracsics op 25 januari in Brussel organiseert met als thema "De fundamenten van de Europese onderwijsruimte leggen voor innovatief, inclusief en op waarden gebaseerd onderwijs".

De drie initiatieven die de Commissie voorstelt, zijn:

• 1. 

  A Ontwerpaanbeveling van de Raad inzake sleutelcompetenties voor een leven lang leren: Dit voorstel bouwt voort op de aanbeveling inzake sleutelcompetenties van 2006 en brengt belangrijke aanpassingen omdat lesgeven en leren sindsdien snel zijn geëvolueerd. Het doel van de aanbeveling is om bij mensen van alle leeftijden de ontwikkeling van sleutelcompetenties gedurende hun hele leven te verbeteren en de lidstaten richtsnoeren te geven om dat doel te bereiken. Bijzondere aandacht wordt besteed aan de bevordering van ondernemerszin en een innovatiegerichte mentaliteit om persoonlijk potentieel, creativiteit en eigen initiatief vrij te maken. De Commissie beveelt ook initiatieven aan om competenties in wetenschappen, technologie, techniek en wiskunde (STEM) te bevorderen en meer jongeren warm te maken voor een loopbaan in die vakgebieden. De voorstellen die vandaag worden gedaan, moeten ook worden gezien als deel van de reactie op de vele uitdagingen die in het laatste PISA-onderzoek zijn blootgelegd. De Europese onderwijsstelsels moeten dringend worden verbeterd om daaraan het hoofd te kunnen bieden. Meer in het algemeen zullen de maatregelen de lidstaten helpen om de lerenden beter voor te bereiden op veranderende arbeidsmarkten en actief burgerschap in samenlevingen die diverser, mobieler, digitaler en geglobaliseerd zijn.

• 2. 

  Een Actieplan voor digitaal onderwijs dat duidelijk maakt hoe de EU mensen, onderwijsinstellingen en -stelsels kan helpen om zich beter aan te passen aan leven en werken in een tijdperk van snelle digitale verandering, door:

• - 

  beter gebruik te maken van digitale technologie voor onderwijs en leren;

• - 

  de digitale competenties en vaardigheden te ontwikkelen die nodig zijn om te leven en werken in een tijdperk van snelle digitale verandering; en

• - 

  het onderwijs te verbeteren aan de hand van betere gegevensanalyse en prognoses.

De initiatieven zullen onder meer bestaan uit het uitrusten van scholen met snelle breedbandverbindingen, het uitbreiden van het gebruik door scholen van een nieuw zelfbeoordelingsinstrument over het gebruik van technologie bij lesgeven en leren (Selfie), en het opzetten van een brede bewustmakingscampagne over onlineveiligheid, mediageletterdheid en cyberhygiëne.

• 3. 

  Een Aanbeveling van de Raad inzake gemeenschappelijke waarden, inclusief onderwijs en de Europese dimensie van lesgeven: Dit initiatief stelt manieren voor waarop onderwijs jongeren kan helpen het belang te begrijpen van en voorstander te zijn van de gemeenschappelijke waarden die zijn omschreven in artikel 2 van het Verdrag betreffende de Europese Unie. Het doel van het initiatief is de sociale samenhang te versterken en bij te dragen aan de bestrijding van populisme, vreemdelingenhaat, verdeeldheid zaaiend nationalisme en de verspreiding van nepnieuws. Het voorstel versterkt ook inclusief onderwijs om kwaliteitsvol onderwijs voor alle leerlingen te bevorderen, en de Europese dimensie van het onderwijs, zodat kinderen ook leren over het gemeenschappelijk erfgoed en de diversiteit van Europa en de werking van de EU goed begrijpen. Om die doelstellingen te bereiken, zal de Commissie stappen ondernemen om meer virtuele uitwisselingen tussen scholen mogelijk te maken, met name via het succesvolle e-Twinning-netwerk, en schoolmobiliteit te bevorderen via het programma Erasmus+.

Achtergrond

De staatshoofden en regeringsleiders hielden een informeel debat over onderwijs en opleiding op de Sociale Top van Göteborg in november 2017, op basis van de Mededeling van de Commissie "De Europese identiteit versterken via onderwijs en cultuur". Dit resulteerde in de Conclusies van de Europese Raad van 14 december 2017, waarin de lidstaten, de Raad en de Commissie werden verzocht werk te maken van de in Göteborg besproken agenda. De herziening van de aanbeveling van de Raad van 2006 inzake sleutelcompetenties voor een leven lang leren is aangekondigd in de nieuwe agenda voor vaardigheden voor Europa, die in juni 2016 werd aangenomen. Ter voorbereiding van haar voorstel heeft de Commissie in 2017 een openbare raadpleging en een conferentie van belanghebbenden gehouden.

De voorgestelde aanbeveling van de Raad inzake het bevorderen van gemeenschappelijke waarden, inclusief onderwijs en de Europese dimensie van lesgeven bouwt voort op de Verklaring van Parijs over het bevorderen, via het onderwijs, van burgerschap en de gemeenschappelijke waarden vrijheid, tolerantie en non-discriminatie die is aangenomen tijdens de informele bijeenkomst van ministers van Onderwijs op 17 maart 2015. Zij werd aangekondigd in de Mededeling van de Commissie over de preventie van radicalisering die leidt tot gewelddadig extremisme van 14 juni 2016. Ter voorbereiding van haar voorstel heeft de Commissie in 2017 een openbare raadpleging gehouden.

Meer informatie

Memorandum - Vragen en antwoorden

Factsheet over de Europese onderwijsruimte

Factsheet over sleutelcompetenties voor een leven lang leren

Factsheet over het actieplan voor digitaal onderwijs

Factsheet over het bevorderen van gemeenschappelijke waarden, inclusief onderwijs en de Europese dimensie van lesgeven

Aanbeveling van de Raad inzake sleutelcompetenties voor een leven lang leren

Aanbeveling van de Raad inzake het bevorderen van gemeenschappelijke waarden, inclusief onderwijs en de Europese dimensie van lesgeven

Actieplan voor digitaal onderwijs

Webpagina digitaal leren

Factsheets Göteborg

IP/18/102