EU-begroting: Een ruimtevaartprogramma van 16 miljard EUR ter ondersteuning van EU-leiderschap in de ruimtevaart na 2020

Voor de volgende lange-termijn EU-begroting (2021-2027) stelt de Commissie voor 16 miljard EUR te besteden aan het helpen behouden en verder versterken van de leidende rol van de EU in de ruimtevaart.

Ruimtevaarttechnologieën, -gegevens en -diensten zijn onmisbaar geworden voor de Europese burger, in het dagelijks leven, en voor Europa als geheel, bij het nastreven van zijn strategische belangen. Dankzij aanzienlijke investeringen heeft de EU een goede voorsprong in ruimtevaartactiviteiten en is de Europese ruimtevaartindustrie een van de meest concurrerende. Wereldwijd zijn er echter tal van nieuwe uitdagingen en actoren. Het nieuwe Europese ruimtevaartprogramma zal meer investeren ruimtevaartactiviteiten, aansluiting zoeken bij nieuwe behoeften en technologieën, en tegelijkertijd de autonome toegang van Europa tot de ruimte versterken.

Vicevoorzitter van de Commissie Maroš Šefčovič i: "Investeringen van de EU in de ruimtevaart hebben al resultaten van wereldniveau opgeleverd voor Europese burgers en bedrijven. Meer dan 10 % van het bbp van de EU is al afhankelijk van aan de ruimtevaart gerelateerde diensten en grote investeringen door de EU heeft vooruitgang mogelijk gemaakt die geen enkele lidstaat op eigen houtje had kunnen bereiken. Maar wij moeten nog hoger inzetten. Gegevens uit de ruimte kunnen ons bedrijfsleven helpen de leiding te nemen in het internet van de dingen en geautomatiseerd rijden, en betere monitoring van broeikasgasemissies zal onze klimaatacties doeltreffender dan ooit maken."

Elżbieta Bieńkowska, commissaris voor Interne Markt, Industrie, Ondernemerschap en Midden- en Kleinbedrijf: "De ruimte is van wezenlijk belang voor Europa. Ruimtevaartactiviteiten zijn van bijzonder grote waarde voor onze samenleving, onze economie en onze veiligheid. Ons stappenplan is duidelijk: de bestaande infrastructuur voor Galileo en Copernicus onderhouden en verbeteren, het gebruik van gegevens uit de ruimte verhogen, een Europese "NewSpace" van innovatieve startende ondernemingen bevorderen, en de veiligheid van de Europese burger verbeteren. Vandaag zetten we onze ambities en visie om in een concreet programma, zodat Europa zijn leidende rol in de ruimtevaart behoudt, en beter in staat is de ingrijpende veranderingen in de ruimtevaartsector het hoofd te bieden."

Het voorstel van de Commissie zal alle bestaande en nieuwe ruimtevaartactiviteiten in een enkel programma bijeenbrengen. In het nieuwe ruimtevaartprogramma blijven de bestaande infrastructuur en diensten behouden, en worden een aantal nieuwe elementen geïntroduceerd.

• - 

  Bevordering van een sterke en innovatieve ruimtevaartindustrie: het nieuwe ruimtevaartprogramma zal de toegang van startende ruimtevaartondernemingen tot risicofinanciering verbeteren. Tegelijkertijd zal de Commissie de mogelijkheden onderzoeken om via het InvestEU-programma een speciaal eigenvermogensinstrument op te zetten. Er zullen in het kader van het nieuwe ruimtevaartprogramma innovatiepartnerschappen worden opgezet voor de ontwikkeling en aanschaf van innovatieve producten en diensten, de toegang van start-ups tot test- en verwerkingsinstallaties zal worden vergemakkelijkt, en certificering en normalisatie zal worden bevorderen. Het programma zal samen met Horizon Europa worden uitgerold, opdat er samenwerkingsverbanden ontstaan tussen onderzoeks- en innovatieactiviteiten op het gebied van de ruimtevaart.
• - 

  Behoud van de autonome, betrouwbare en kosteneffectieve toegang van de EU tot de ruimte: de strategische autonomie van Europa wat betreft kritische infrastructuur, technologie, veiligheid en defensie is van bijzonder belang. Aangezien de EU de groote institutionele klant is, zal de Commissie de behoefte binnen de EU aan lanceerdiensten samenbundelen, zorgen voor investeringen en het gebruik ondersteunen van innovatieve technologieën zoals herbruikbare draagraketten, en bijdragen tot de aanpassingen van de nodige grondinfrastructuur.
• - 

  Instelling van een uniforme en vereenvoudigde systeem van governance: de EU zal ervoor zorgen dat de toegenomen financiële investeringen worden ondersteund door een efficiënte besluitvorming, zodat alle Europese ruimtevaartactiviteiten op tijd en binnen het budget worden uitgevoerd. De Commissie zal de verantwoording blijven dragen voor het beheer van het programma als geheel. Gezien zijn ongeëvenaarde expertise zal het intergouvernementele Europees Ruimteagentschap (ESA) een belangrijke partner blijven bij de technische en operationele uitvoering van het Europese ruimtevaartprogramma. Het Europees GNSS-Agentschap, dat het "Agentschap van de EU voor het ruimtevaartprogramma" zal gaan heten, zal de exploitatie en marktintroductie van ruimtevaartactiviteiten van de EU steeds meer ondersteunen, en zal een grotere rol spelen bij de veiligheidsaccreditatie voor alle onderdelen van het programma.

De Commissie stelt voor de periode 2021-2027 een begroting van 16 miljard EUR voor, als volgt.

• - 

  Aan Galileo en Egnos, de mondiale en regionale satellietnavigatiesystemen van de EU, wordt 9,7 miljard EUR toegewezen voor verdere investeringen in de werkzaamheden en infrastructuur om de constellatie te voltooien en te onderhouden, voor de ontwikkelling van een signaal met verbeterde precisie en om de marktacceptatie van satellietnavigatiediensten ten behoeve van de autonome en geconnecteerde auto's, het internet van de dingen, smartphones of verkeersbeheer te ondersteunen.
• - 

  Copernicus, het aardobservatieprogramma van de EU, krijgt 5,8 miljard EUR om de autonomie en het leiderschap van de EU in hoogwaardige milieutoezicht, het beheren van noodsituaties en ondersteuning van grensbeheer en maritieme veiligheid te behouden. Nieuwe Copernicusmissies, zoals monitoring van de CO₂-emissies, zullen de EU in staat stellen om een op technologisch gebied een voortrekkersrol in te nemen in de strijd tegen de klimaatverandering, in overeenstemming met de verbintenissen die zijn aangegaan in het kader van de Overeenkomst van Parijs. De DIAS-diensten (Data and Information Access Services) van Copernicus zullen het voor kleine, middelgrote en startende ondernemingen veel gemakkelijker maken om gebruik te maken van Copernicus-gegevens en innovatieve toepassingen te ontwikkelen.
• - 

  Er is 500 miljoen EUR voor de ontwikkeling van nieuwe veiligheidsonderdelen: het nieuwe ruimtevaartprogramma zal de prestaties en autonomie van de "omgevingsbewustzijn in de ruimte" (Space and Situational Awareness of SSA) verbeteren, dat botsingen in de ruimte helpt voorkomen en de terugkeer van voorwerpen uit de ruimte naar de aarde volgt. Daarnaast zal gewerkt worden aan het aanpakken van gevaren voor kritische infrastructuren als gevolg van zonneactiviteit, asteroïden of kometen. Het nieuwe GOVSATCOM-initiatief zal de lidstaten betrouwbare, veilige en kosteneffectieve toegang bieden tot beveiligde satellietcommunicatie en zal grensbewaking door de politie, diplomatieke gemeenschappen, civiele bescherming en humanitaire interventies ondersteunen.

Volgende stappen

Een snel akkoord over de langetermijnbegroting van de EU en haar sectorale voorstellen is essentieel om ervoor te zorgen dat de EU-financiering zo snel mogelijk resultaten gaat opleveren. Vertragingen zoals die zich aan het begin van de huidige begrotingsperiode (2014-2020) voordeden, zouden investeringen in de ruimtevaartactiviteiten van de EU — Galileo, Egnos en Copernicus — in gevaar kunnen brengen en zouden uitstel van nieuwe diensten kunnen betekenen. Investeringen in ruimteprogramma's beslaan decennia, en de risico's zijn groot. Beslissingen over het programmabeheer moeten lang van tevoren gepland worden.

Als in 2019 overeenstemming wordt bereikt over de volgende langetermijnbegroting, zou deze naadloos aansluiten op de huidige langetermijnbegroting (2014-2020). Dat draagt bij tot de voorspelbaarheid en continuïteit van de ruimtevaartactiviteiten, en daar is iedereen bij gebaat.

Chronologisch overzicht

Ruimtevaarttechnologieën, -gegevens en -diensten zijn onmisbaar geworden in het dagelijks leven van de Europese burger en spelen een essentiële rol bij het beschermen van tal van strategische belangen. Als gevolg van belangrijke investeringen door de EU is vooruitgang geboekt die geen enkele lidstaat alleen had kunnen bereiken.

Het voorstel van vandaag bouwt voort op de ruimtestrategie voor Europa van oktober 2016 en op de strategie voor het industriebeleid gepresenteerd door voorzitter Juncker in zijn "State of the Union" van 2017. Beide stategieën zijn een strategische visie voor een slimme, innovatieve en duurzame industrie dat zich aanpast aan de toenemende wereldwijde concurrentie en belangrijke technologische veranderingen.

Het voorstel is bedoeld ervoor te zorgen dat de EU wereldleider blijft op het gebied van de ruimtevaart. Het zal de continuïteit van de investeringen in de Europese ruimtevaart waarborgen, wetenschappelijke en technische vooruitgang aanmoedigen en het concurrentievermogen en de innovatieve capaciteit van de Europese ruimtevaartindustrie ondersteunen, in het bijzonder van kleine en middelgrote ondernemingen, startups en innovatieve bedrijven. Het zal ook acties van de EU op gebieden zoals hoogperformante computersystemen, klimaatverandering en veiligheid ondersteunen.

Meer informatie

Het nieuwe ruimtevaartprogramma van de Europese Unie: Vragen en antwoorden

Juridische teksten en factsheets:

• - 

  Voorstel voor een verordening
• - 

  Effectbeoordeling
• - 

  Samenvatting
• - 

  Factsheet: ruimtevaartbeleid en -activiteiten na 2020

Ruimtestrategie voor Europa

Meer informatie over de EU-begroting voor de toekomst vindt u hier.

IP/18/4022