Brede Europese coalitie voor Nederlands transparantie-offensief

Alle nationale parlementen van de Europese Unie en het Europees Parlement i hebben zich dinsdag 19 juni 2018 aangesloten bij een Nederlands initiatief voor een meer transparante Europese besluitvorming. Deze brede coalitie van parlementen gaat er bij Europese instellingen op aandringen om te stoppen met het vertrouwelijk houden van documenten over Europese wetgeving. Pieter Omtzigt i en Malik Azmani i presenteren op maandag 18 juni in Sofia hun initiatief voor een transparantere besluitvorming in de EU

Samen met het Deense parlement dienden de Nederlandse Eerste en Tweede Kamer op maandag 18 juni 2018 een amendement in tijdens een Europese parlementaire conferentie (COSAC) in Sofia (Bulgarije). Alle Kamers van de nationale parlementen schaarden zich op 19 juni achter het initiatief. In het amendement doen het parlement van Denemarken en de Nederlandse Eerste en Tweede Kamer de oproep om vertegenwoordigers in de Raad van de Europese Unie i aan te spreken op meer openheid. Al eerder sloot ruim de helft van de parlementen zich aan bij een Nederlandse aanbevelingen voor meer transparantie.

Brede coalitie

De COSAC in Sofia, Bulgarij. Eerste Kamerlid Bastiaan van Apeldoorn i (links) met daarnaast VVD-Tweede Kamerlid Malik Azmani, voorzitter van de commissie voor Europese Zaken.

Malik Azmani, voorzitter van de commissie Europese Zaken: "‘Met veel diplomatiek werk is het ons gelukt om een nog bredere coalitie van delegaties van nationale parlementen te vinden voor het pleidooi om Europese besluitvorming transparanter te maken. Met dit aangenomen initiatief zorgen we er voor dat het onderwerp in alle nationale parlementen zal worden besproken. En zorgen we er voor dat de Europese instituties een grondige reactie moeten geven aan de nationale parlementen. Daar mogen wij als Staten-Generaal trots op zijn!"

‘Black box’

De commissie Europese Zaken van de Tweede Kamer deed in 2017 onderzoek naar transparantie in Europese wetgeving en concludeert dat parlementariërs op dit moment de EU niet goed kunnen controleren. In de paper ‘Opening up closed doors - paper on EU transparency’ schrijven de rapporteurs Pieter Omtzigt (CDA), Renske Leijten i (SP) en Martin van Rooijen i (50PLUS) namens de commissie dat instanties zoals de Raad van de Europese Unie een soort ‘black box’ zijn.

Het is volgens de rapporteurs onduidelijk hoe onderhandelingen verlopen en hoe beleid over bijvoorbeeld landbouw, pensioenen of migratiebeleid precies tot stand komt. Te veel documenten zijn als vertrouwelijk aangemerkt. Dit zorgt ervoor dat nationale volksvertegenwoordigers de regeringen niet goed kunnen controleren. Ook inwoners van Europa kunnen weinig informatie vinden. De afstand voor burgers tot Europa wordt door het niet transparant maken van (het proces van) wetgeving groter.

• - 

  Het rapport is eerder aangeboden aan de voorzitter van de eurogroep i, Mario Centeno i en aan Frans Timmermans i, vicevoorzitter van de Europese Commissie i Lees meer over de campagne voor een transparanter Europa.

Ook de Europese Ombudsman i heeft onderzoek gedaan naar de transparantie van EU-wetgeving. Het Europees Parlement is onlangs zelf ook een onderzoek gestart.

COSAC

Elk parlement binnen de Europese Unie heeft een commissie die zich bezighoudt met Europese Zaken. Deze parlementaire commissies komen twee keer per jaar bijeen in de COSAC: de Conferentie van commissies voor Europese aangelegenheden. Ook het Europees Parlement is hierin vertegenwoordigd en is met het amendement akkoord gegaan.