Grondwet Hoofdstuk 1: Grondrechten
1
00:00:00,100 --> 00:00:03,346
(Schuivend geluid)
2
00:00:03,381 --> 00:00:07,432
Man:
Grondrechten? Democratie.
3
00:00:07,467 --> 00:00:08,847
Vrouw:
Recht op grond.
4
00:00:08,882 --> 00:00:10,693
Man:
Als je een oud kasteel hebt,
5
00:00:10,728 --> 00:00:12,474
zijn daar grondrechten op.
6
00:00:12,509 --> 00:00:13,894
Vrouw:
Ja, dat is toch de grondwet,
7
00:00:13,929 --> 00:00:16,906
gewoon de wet die er is.
8
00:00:16,941 --> 00:00:17,901
Vrouw:
De rechten die alle mensen
9
00:00:17,936 --> 00:00:19,356
hier in Nederland hebben.
10
00:00:19,391 --> 00:00:21,091
Voice over:
Grondrechten zijn aanspraken
11
00:00:21,126 --> 00:00:24,855
en vrijheden die de burger heeft
tegenover de overheid.
12
00:00:25,690 --> 00:00:28,736
Grondrechten staan in het eerste
hoofdstuk van de grondwet voor
13
00:00:28,771 --> 00:00:30,935
het Koninkrijk der Nederlanden.
14
00:00:31,470 --> 00:00:33,088
Man:
Ja het recht vrijheid van meningsuiting
15
00:00:33,323 --> 00:00:35,135
denk ik, dat lijkt me een
grondrecht, toch?
16
00:00:35,170 --> 00:00:36,328
Vrouw:
Vrijheid van godsdienst.
17
00:00:36,363 --> 00:00:37,761
Vrouw:
Nou Nederlands stemrecht bijvoorbeeld.
18
00:00:37,796 --> 00:00:39,751
Vrouw:
Ieder mens heeft recht op onderdak
19
00:00:39,786 --> 00:00:42,910
en recht op voedsel en
recht op kleding.
20
00:00:42,945 --> 00:00:45,602
Vrouw:
Dat je dan je eigen godsdienst mag,
21
00:00:45,637 --> 00:00:50,188
nou ja in Nederland of in andere
landen gewoon kan leven.
22
00:00:50,223 --> 00:00:51,459
Man:
Nou dat je geen onderscheid mag maken
23
00:00:51,494 --> 00:00:54,666
tussen vrouwen, mannen
blank, zwart, geen onderscheid
24
00:00:54,701 --> 00:00:56,076
tussen rassen en dergelijke.
25
00:00:56,111 --> 00:00:57,808
Voice over:
Er wordt een onderscheid gemaakt tussen
26
00:00:57,843 --> 00:01:01,599
klassieke grondrechten en
sociale grondrechten.
27
00:01:01,634 --> 00:01:04,804
Klassieke grondrechten gaan over de
vrijheden van burgers, zoals
28
00:01:04,839 --> 00:01:08,597
vrijheid van meningsuiting en
vrijheid van godsdienst.
29
00:01:08,632 --> 00:01:10,683
Ze beperken de macht van de overheid
30
00:01:10,718 --> 00:01:14,923
en garanderen de burger
een overheidsvrije sfeer.
31
00:01:14,958 --> 00:01:18,297
Sociale grondrechten zijn
verplichtingen die de overheid heeft
32
00:01:18,332 --> 00:01:20,327
ten opzichte van de burger.
33
00:01:20,362 --> 00:01:23,891
Zo is de overheid verplicht zorg te
dragen voor de bestaande zekerheid
34
00:01:23,926 --> 00:01:28,164
van de bevolking en de
bewoonbaarheid van het land.
35
00:01:28,199 --> 00:01:30,274
Grondrechten zijn niet absoluut.
36
00:01:30,309 --> 00:01:33,486
Soms mag de overheid
grondrechten beperken.
37
00:01:33,521 --> 00:01:36,534
Zo heeft iedereen recht op betogen,
maar een demonstratie
38
00:01:36,569 --> 00:01:39,011
kan worden beperkt in het
belang van het verkeer
39
00:01:39,046 --> 00:01:41,801
of ter voorkoming van wanordelijkheden.
40
00:01:41,836 --> 00:01:44,587
Iedereen heeft vrijheid van
meningsuiting, maar je moet
41
00:01:44,622 --> 00:01:46,508
je daarbij wel aan de wet houden.
42
00:01:46,543 --> 00:01:51,503
Je mag geen mensen beledigen of haat
zaaien of oproepen tot geweld.
43
00:01:51,538 --> 00:01:53,820
In Nederland bestaat een recht
op onaantastbaarheid van
44
00:01:53,855 --> 00:01:57,431
het menselijk lichaam, maar onder
voorwaarde mag in strafzaken
45
00:01:57,466 --> 00:02:00,911
DNA worden afgenomen voor onderzoek.
46
00:02:00,946 --> 00:02:04,782
In Nederland mag de politie niet zomaar
iemands huis binnengaan,
47
00:02:04,817 --> 00:02:07,652
maar bij onderzoek naar misdrijven
mag het soms wel.
48
00:02:07,687 --> 00:02:10,611
Daar zijn wel strikte regels voor.
49
00:02:10,646 --> 00:02:13,158
Voelt iemand zich in zijn
grondrechten aangetast,
50
00:02:13,193 --> 00:02:15,075
dan kan hij naar de rechter stappen.
51
00:02:15,110 --> 00:02:15,639
Interviewer:
Vindt u het belangrijk
52
00:02:15,674 --> 00:02:16,778
dat er grondrechten zijn?
53
00:02:16,813 --> 00:02:18,541
Vrouw:
Ja, anders weet je ook niet
54
00:02:18,576 --> 00:02:21,288
waar je vanuit moet gaan in Nederland.
Er moeten regels zijn om met elkaar
55
00:02:21,323 --> 00:02:22,554
te kunnen omgaan.
56
00:02:22,789 --> 00:02:24,800
Man:
Ik denk dat we dan geen structuur
57
00:02:24,835 --> 00:02:30,177
zouden hebben en dat het een warboel
zou worden in ons land.
58
00:02:30,212 --> 00:02:31,799
Man:
En of het risico dat je
59
00:02:31,834 --> 00:02:33,106
in een dictatuur belandt.
60
00:02:33,741 --> 00:02:37,929
(Eindtune)