BBB wil (juridische) versnelling van álle woningbouw, ook in de regio
Gepubliceerd op: 25-06-2025
Marieke Wijen-Nass: “De juridische keten zit vol met vertragingen die vele bouwplannen blokkeren”
BBB wil dat woningbouwprojecten, groot en klein, sneller van de grond komen. Tijdens het debat over de Wet versterking regie op de volkshuisvesting komt Kamerlid Marieke Wijen-Nass met vier concrete voorstellen die juridische procedures moeten versnellen zonder afbreuk te doen aan rechtsbescherming. De plannen richten zich op het voorkomen van onnodige vertraging, efficiënter gebruik van de bestuursrechter én betere kansen voor kleinschalige woningbouw in dorpen en kleinere gemeenten.
“We moeten eerlijk zijn: het probleem zit niet alleen in het aantal plannen dat gemaakt wordt, maar ook in de manier waarop procedures uitlopen en vastlopen,” zegt Wijen-Nass. “De juridische keten zit vol met vertragingen die niet bijdragen aan de inhoud, maar vele bouwplannen wel blokkeren. Dat moet anders, en kan ook anders.”
-
1.Beroep bij de rechter ook mogelijk als dat verzoek later ontstaat
Het eerste voorstel (amendement) van BBB maakt het mogelijk om alsnog rechtstreeks beroep in te stellen bij de bestuursrechter, ook als die wens niet al in het eerste bezwaar was opgenomen.
“In de praktijk blijkt dat pas later in de bezwaarprocedure, als standpunten zich scherpen, duidelijk wordt dat doorprocederen geen zin meer heeft. Dan moet je ook op dat moment nog de stap naar de rechter kunnen maken, zonder te worden teruggefloten op een formele slordigheid,” aldus Wijen-Nass. Het voorstel voorkomt onnodig tijdverlies en houdt het proces flexibel zonder de rechtspositie van burgers of initiatiefnemers aan te tasten.
-
2.Versnelling mogelijk bij kansloze beroepsgronden
Met het tweede amendement wil BBB regelen dat de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State in woningbouwzaken, net als in het vreemdelingenrecht, gebruik kan maken van een verkorte uitspraak als een deel van het beroep overduidelijk kansloos is. “Dat voorkomt dat de Raad van State kostbare tijd en capaciteit moet steken in het volledig motiveren van bezwaren die juridisch geen stand kunnen houden. De rechter blijft oordelen, maar met dit instrument kan hij de echt relevante punten prioriteren,” aldus Wijen-Nass.
Dit voorstel verlaagt de werkdruk bij de rechter en bevordert het tempo in urgente bouwprocedures.
-
3.Laat de rechter zelf beslissen of een tweede zitting nodig is
Momenteel moet de rechter alle partijen langsgaan als hij een extra zitting wil overslaan, zelfs als inhoudelijk alles al is besproken. BBB wil dat de rechter hierin een zelfstandige afweging kan maken. “Iedereen wil een zorgvuldige procedure, maar niemand is gebaat bij nodeloos herhalen van bekende standpunten. Als de rechter oordeelt dat een tweede zitting niets meer toevoegt, moet hij die beslissing zelf kunnen nemen. Dat is geen afbraak van het proces, maar een versterking van de effectiviteit,” stelt het Kamerlid.
-
4.Schrap ondergrens van twaalf woningen, versnel alle woningbouw
Het vierde amendement van BBB richt zich op een punt dat in de praktijk van groot belang is voor dorpen en kleinere gemeenten: het schrappen van de ondergrens van twaalf woningen om in aanmerking te komen voor versnelde rechtsbescherming. “In grote steden is een project van twaalf woningen misschien de ondergrens, maar in dorpen zijn drie of vier woningen al een wezenlijk project voor het behoud van leefbaarheid. Denk aan starterswoningen, jongeren die in hun geboortedorp willen blijven, of senioren die kleiner willen wonen. Het is belangrijk dat die projecten niet buiten de versnellingsmaatregelen vallen,” zegt Wijen-Nass.
BBB pleit ervoor om juist in deze projecten het tempo erin te houden, omdat de impact lokaal vaak groot is, en de weerstand beperkt.
Verantwoordelijkheid nemen voor hele woningmarkt
BBB benadrukt dat het pakket van vier voorstellen in samenhang is opgesteld: zorgvuldig, gericht op de praktijk, en met oog voor de diverse woningbouwprojecten.
“Wij willen niet tornen aan het recht op bezwaar. Maar we willen wel dat het systeem dienstbaar wordt aan zijn doel: het maken van een evenwichtige afweging, in redelijke tijd, zodat er ook echt gebouwd kan worden,” aldus Wijen-Nass. “Voor BBB is bouwen in de regio topprioriteit. Dat betekent dat je ook oog moet hebben voor de juridische rem waaraan nu vaak onnodig wordt getrokken.”