Dreiging door dierenextremisten groeit - wet moet duidelijke grens trekken

Gepubliceerd op: 08-07-2025

Van der Plas: “Demonstreren mag, maar geweld en sabotage blijven strafbaar”

BBB maakt zich grote zorgen over de toenemende dreiging van extremistische dierenactivisten. Na brandstichting bij Plukon in Noord-Holland, de bekladding bij BBB-gedeputeerde Harold Zoet in Gelderland, werden maandag drie slachterijen in Apeldoorn bezet. Dit gebeurde door de zeer radicale internationale veganistische actiegroep actiegroep 269 Libération Animale. Na al eerder schriftelijke vragen te hebben gesteld en vragen te hebben gesteld in het mondelinge vragenuur, vorige week dinsdag, heeft BBB daarom opnieuw Kamervragen gesteld aan de ministers van Justitie en Veiligheid, David van Weel en van Binnenlandse Zaken, Judith Uitermark.

“De reactie van minister Van Weel was vorige week ontwijkend en veel te slap,” zegt Van der Plas. “Er wordt gewezen op bestaande regels, maar juist die zijn te ruim. Daardoor kunnen extremisten hun gang gaan.”

Bij de bezetting, maandag in Apeldoorn, braken zo’n veertig activisten - onder wie ook actievoerders uit Frankrijk en Duitsland - deuren open, vernielden apparatuur en ketenden zich vast aan machines. De actie werd gefilmd en breed verspreid via sociale media. Een voormalig AIVD’er waarschuwde deze week in De Telegraaf dat brandstichtingen mogelijk weer terugkeren als actiemiddel en dat dit soort acties onderdeel zijn van een bredere opleving van extreemlinks geweld.

Intimidatie en sabotage zijn geen protest

“Boeren en voedselproducenten krijgen te maken met intimidatie, inbraak, sabotage en zelfs brandstichting,” zegt fractievoorzitter Caroline van der Plas. “En ondertussen is er ook nog eens juridische onduidelijkheid over wat daartegen gedaan wordt. Dat is onacceptabel. De wet moet glashelder zijn: demonstreren mag, maar geweld, vernieling en het schenden van eigendom moeten gewoon bestraft worden.”

Initiatiefwet in de maak

Omdat het kabinet volgens BBB te weinig doet, werkt de fractie deze zomer hard verder aan een initiatiefwet om sabotage, inbraak en ontwrichting van boerenbedrijven en voedselverwerkers zwaarder strafbaar te maken. “Als de minister het niet oppakt, dan doen wij het zelf. Dit moet snel, want de dreiging neemt toe,” aldus Van der Plas.

“Zolang onduidelijk blijft wat nog onder demonstratie valt en wat niet, kunnen extremisten daar misbruik van maken. Het is aan de politiek om die grens duidelijk te trekken,” zegt Van der Plas.

Kamervragen:

• 1. 

  Bent u bekend met het artikel in De Telegraaf van 7 juli 2025, waarin wordt bericht over de bezetting van drie slachthuizen in Apeldoorn door naar verluidt circa veertig radicale dierenactivisten van de groep 269 Libération Animale, en waarin een voormalig medewerker van de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) waarschuwt dat brandstichtingen door dierenextremisten “weer terug dreigen te komen”? 1)

• 2. 

  Klopt het dat het hierbij ging om een internationale actie, gecoördineerd door extremisten uit onder meer Frankrijk, Duitsland en Nederland? Hoeveel extremisten namen deel aan de acties? Hoeveel aanhoudingen zijn er verricht? En hoeveel van de aangehouden extremisten waren buitenlands staatsburger?

• 3. 

  Sinds wanneer is de Nationaal Coördinator Terorrismebestrijding en Veiligheid (NCTV)/AIVD op de hoogte van deze groep en hun activiteiten in Nederland en daarbuiten? Is hierover contact geweest met buitenlandse veiligheidsdiensten?

• 4. 

  Hoe beoordeelt u de toegenomen samenwerking van radicaal dierenextremisme over de landsgrenzen heen? Acht u het risico reëel dat buitenlandse groeperingen in Nederland aanslagen of andere gewelddadige acties plegen?

• 5. 

  Kunt u een overzicht geven van de dreigingsinschatting van de NCTV/AIVD met betrekking tot deze groep en verwante groeperingen in de afgelopen vijf jaar? Is deze dreiging in de loop der tijd toegenomen?

• 6. 

  Wordt de groep 269 Libération Animale momenteel actief gemonitord door de NCTV, AIVD of andere opsporings- of inlichtingendiensten? Zo nee, waarom niet?

• 7. 

  Wat is uw reactie op de uitspraak van voormalig AIVD’er Hanselman dat de kans op brandstichtingen door dierenextremisten “reëel” is en dat “we dit weer vaker gaan zien”? Wat is uw eigen inschatting?

• 8. 

  Heeft u informatie dat deze groep of aanverwante netwerken betrokken waren bij eerdere strafbare feiten in Nederland, zoals de brandstichting bij Plukon in juni of intimidatie van gedeputeerde Zoet op privéterrein?

• 9. 

  Wordt onderzocht of sprake is van een criminele of terroristische organisatie in de zin van de artikelen 140 en 140a van het Wetboek van Strafrecht? Waarom wel of waarom niet?

• 10. 

  Zijn de aangehouden extremisten in Apeldoorn voorgeleid aan een (hulp)Officier van Justitie? Zijn zij in verzekering gesteld, of zijn zij direct weer vrijgelaten? Voor welke exacte strafbare feiten zijn zij aangehouden, en welke (verdere) vervolging wordt overwogen?

• 11. 

  Kunt u in overleg treden met het Openbaar Ministerie om ervoor te zorgen dat de aangehouden dierenextremisten daadwerkelijk vervolgd worden?

• 12. 

  Deelt u de mening dat de rechterlijke uitspraak in de zaak-Boxtel waarbij werd geoordeeld dat illegale bedrijfsvestiging onder het demonstratierecht kan vallen, zonder het aanpassen van wetgeving, een uitnodiging vormt voor meer, en mogelijk ernstigere, extremistische of terroristische acties tegen bedrijven in de voedselketen?

• 13. 

  Bent u bereid om het actuele inlichtingenbeeld over dierenextremisme te actualiseren, te herijken en (vertrouwelijk) met de Kamer te delen? Zo nee, waarom niet?

• 14. 

  Bent u bereid om te onderzoeken of bepaalde extremistische dierenrechtenorganisaties, zoals het Animal Liberation Front en 269 Libération Animale, kunnen worden aangemerkt als terroristische of criminele groeperingen?

• 15. 

  Hoe worden bedrijven in de voedselketen waaronder slachterijen, kalverhouders, transporteurs en pluimveebedrijven op dit moment actief en preventief beschermd tegen sabotage, inbraak of brandstichting door dierenextremisten? Is er structurele ondersteuning, of zijn zij hiervoor op zichzelf aangewezen?

• 16. 

  Bestaan er draaiboeken of scenario’s voor overheidsoptreden bij dit soort gecoördineerde bezettingen of sabotageacties? Worden deze afgestemd met de veiligheidsregio’s, politie en sectorpartijen?

• 17. 

  Bent u bereid om structureel overleg te voeren met belangenorganisaties in de voedselketen, zoals LTO Nederland, COV, Nepluvi en Vee&Logistiek, om veiligheidsmaatregelen te bespreken?

• 18. 

  Herkent u de bredere trend dat ideologisch gemotiveerde, ontwrichtende acties tegen de voedselketen vaker voorkomen, waarbij de grens tussen activisme en extremisme vervaagt? Hoe positioneert u dit fenomeen in het Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland?

• 19. 

  Kunt u deze vragen binnen een week beantwoorden, mede gelet op de urgentie van het onderwerp, namelijk de dreiging van meer aanslagen, bezettingen en brandstichtingen, en de eerdere, nog onbeantwoorde Kamervragen die op 19 juni 2025 gesteld zijn?

Foto Header: Remko de Waal/ANP

Deel dit artikel