Commissie bespreekt amendementen Europese grondwet
De Commissie heeft vanmorgen de wijzigingen in de ontwerp-Grondwet besproken, die gisteravond door het Italiaanse voorzitterschap werden gepresenteerd. Zij verheugt zich over vele delen van de voorstellen en zal steun verlenen aan alle inspanningen van het voorzitterschap om het evenwichtige resultaat van de Conventie te handhaven. Een aantal van deze wijzigingen tornt echter aan compromissen die na moeizame inspanningen op de Conventie werden bereikt. De Commissie betreurt tevens de geringe vooruitgang die tot nog toe op de intergouvernementele conferentie (IGC) werd geboekt, waarbij ernaar werd gestreefd de ontwerp-Grondwet op bepaalde specifieke punten te verbeteren.
Op 28 en 29 november 2003 zou een bijeenkomst van de IGC in Napels het pad moeten effenen voor de slotonderhandelingen. De bijeenkomst zou een keerpunt moeten betekenen. Zij zou ertoe moeten leiden dat de IGC zich afwendt van een gewone opsomming van nationale standpunten en overschakelt naar de slotfase van onderhandelingen en besluitvorming in het algemeen Europees belang. Idealiter zouden de werkzaamheden moeten worden afgerond op de Europese Raad van Brussel van 12 en 13 december, maar de Commissie steunt het Italiaanse voorzitterschap om niet te trachten tot elke prijs een compromis te vinden.
Institutionele aangelegenheden als zodanig zullen officieel niet op de agenda van Napels staan. De Commissie moedigt het voorzitterschap ertoe aan de dubbele meerderheid te handhaven voor stemmingen in de Raad. Het is een eenvoudig en evenwichtig systeem. De kwestie van de samenstelling van de Commissie blijft onopgelost. Het denkbeeld van het voorzitterschap om het ambigue onderscheid tussen Commissieleden "met" en "zonder" stemrecht te behouden, is fundamenteel gebrekkig. Een goede oplossing kan alleen worden gevonden door de erkenning van de gelijkheid van alle leden van de Commissie.
De Commissie verheugt zich over vele delen van het voorstel van gisteren. De inspanningen van het voorzitterschap om het evenwichtige resultaat van de Conventie te behouden, bijvoorbeeld op het gebied van de economische governance of de bevoegdheden van het Europees Parlement op begrotingsgebied, zijn van doorslaggevende betekenis voor een geslaagde IGC. Andere positieve elementen zijn een uitbreiding van de stemming met gekwalificeerde meerderheid in het kader van het gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid (GBVB) en de invoering van flexibiliteit voor de toekomstige herziening van de beleidsbepalingen van de Grondwet. Er is vooruitgang geboekt bij de verduidelijking van de verantwoordelijkheden van de EU op het gebied van volksgezondheid en van onderzoek en ontwikkeling.
Andere wijzigingen verstoren echter het evenwichtige resultaat van de Conventie. De "twee petten"-constructie voor de minister van Buitenlandse Zaken mag niet worden gewijzigd door het GBVB een overkoepelende rol toe te kennen voor alle externe betrekkingen van de EU. De Conventie heeft het juiste evenwicht tot stand gebracht tussen intergouvernementele besluitvorming voor het GBVB en communautaire mechanismen voor andere aspecten van de externe betrekkingen. Dat moet ongewijzigd blijven. Het denkbeeld om de Europese Raad te introduceren als een beroepsinstantie op strafrechtelijk gebied wijzigt het compromis inzake justitie en binnenlandse zaken, dat de Conventie zeer gedetailleerd heeft uitgewerkt. Ook een aanvullende en algemene verwijzing naar bepaalde regionale ontwikkelingsproblemen in de context van de staatssteun is overbodig en leidt tot een interpretatieprobleem.
Ten slotte wenst de Commissie een beperkt aantal verbeteringen in de tekst van de Conventie. De stemming met meerderheid van stemmen in fiscale zaken in verband met de interne markt is van essentieel belang voor een doeltreffend optreden van de EU. De Commissie heeft voorgesteld het toepassingsgebied van de stemming met meerderheid van stemmen zeer nauwkeurig af te bakenen. Zij betreurt dat dit idee niet is overgenomen.