Het Stockholmprogramma: naar een open en veiliger Europa

Stel je wordt vastgehouden in een ander land van de EU. Wat zijn dan je rechten? Hoe kan politiesamenwerking worden verbeterd om terrorisme te voorkomen of om drugssmokkel tegen te gaan? Hoe kan de EU er voor zorgen dat asielzoekers in alle lidstaten dezelfde behandeling krijgen? Het Zweedse voorzitterschap i stelt momenteel een nieuw meerjarenprogramma voor samenwerking op het gebied van justitie en binnenlandse zaken op.

Genoemd naar de Zweedse hoofdstad zal het Stockholmprogramma de EU een nieuw kader geven voor samenwerking op het gebied van politie, justitie en douane evenals het asiel- en migratiebeleid voor de periode 2010-2014. Het huidige meerjarenprogramma loopt eind dit jaar af.

Een ambitieus programma

De Zweden beginnen niet bij nul. De lidstaten van de EU hebben de laatste jaren veel initiatieven op dit gebied ontplooid met als doel om de bewegingsvrijheid van burgers te verzekeren en de georganiseerde misdaad te bestrijden. Ondanks samenwerking op gebieden zoals visumuitgifte, migratie- en asielbeleid, belemmeren de verschillen in nationale systemen (gebrek aan wederzijds vertrouwen) en mislukkingen in de uitvoering van het beleid de gemeenschappelijke doelstellingen.

Het Zweeds voorzitterschap legt de lat hoog: het nieuwe programma moet evenwichtig zijn met een visie op lange termijn. Het moet de Europese burgers toegevoegde waarde bieden door een efficiëntere bestrijding van grensoverschrijdende misdaad en een evenwicht bieden tussen veiligheidsbehoeften en de bescherming van grondrechten. Verder moet migratie goed worden geleid voor zowel ontvangende landen, landen van herkomst als individuele migranten, met als doel een gemeenschappelijk Europees asielsysteem dat op solidariteit is gestoeld.

'Stockholm' dit najaar onderwerp van debat

Het Zweeds voorzitterschap wil dat de Europese Raad van regeringsleiders het Stockholmprogramma in december aanneemt. Tot die tijd wordt er op verschillende niveaus over gedebatteerd. Afgelopen dinsdag spraken de leden van de parlementaire commissie burgerlijke vrijheden en justitie hierover en dat doen zij weer op 8 oktober samen met leden van verwante commissies. Op 16 november is 'Stockholm' onderwerp van een debat in een gezamenlijke parlementaire vergadering met leden van de parlementen van de lidstaten. Eind november zal de plenaire vergadering over een resolutie stemmen. Daarna ligt de eindbeslissing bij de regeringsleiders.