Short selling een reëel gevaar voor de financiële markt?

De meeste mensen die hun geld in aandelen en obligaties steken hebben daar enkel voordeel bij als de prijzen stijgen. Er zijn echter ook investeerders die geld verdienen als de prijzen dalen. Ze worden short sellers genoemd en worden beschuldigd van de exploitatie van het ongeluk van andere investeerders en het laten stijgen van de kosten voor landen om geld te lenen. Frans parlementslid Pascal Canfin i van De Groenen i wil dat de praktijk van short selling aan banden wordt gelegd.

Afgelopen maandag werd er over een verslag van Canfin over short selling of baissetransacties en credit default swaps (CDS) in de Commissie voor Economische Zaken gedebatteerd. Canfin wil de mogelijke risico's identificeren in het financiële systeem die volgende crisissen zouden kunnen aanwakkeren. "We hebben met de financiële crisis de kosten van een zelfregulerend financieel systeem gezien. Ik was niet verkozen om dat opnieuw te laten gebeuren."

Wat is short selling?

Short selling is een handelsstrategie toegepast door investeerders om winst te maken uit dalende prijzen. Stel dat je verwacht dat de aandelen van bedrijf X waarde zullen verliezen, je leent 1000 aandelen van bedrijf X voor 10 euro per aandeel en verkoop ze voor 10.000 euro. Je wacht vervolgens tot de aandelen in prijs zakken tot 9 euro en koopt de 1000 aandelen terug voor 9000 euro. Je maakt dan 1000 euro winst. Het risico is dat je op enig moment de geleende aandelen zult moeten terugkopen. Is de koers gestegen, dan lijd je verlies.

Naked short selling is dezelfde handelsstrategie maar zonder de aandelen te lenen. De handelaar handelt dus zonder deze effecten in zijn bezit te hebben.

Wat zijn Credit default swaps (CDS)?

CDS op staatsobligaties bieden beleggers in dergelijke obligaties een verzekering tegen wanbetaling (default), dus tegen de mogelijkheid dat de regering van een land het door haar verschuldigde geld niet (volledig) terugbetaalt. Wanneer een land in gebreke blijft, krijgt de houder van de respectieve CDS zijn geld hoe dan ook terug; de verliezen worden in dat geval gedragen door degenen die de CDS hebben verkocht. .

Een ongedekte CDS is een CDS die in handen is van een belegger die geen eigenaar is van de onderliggende obligatie. Er zijn speculanten die deze kopen om te gokken op de mogelijkheid dat de regering van een land haar schuldverplichtingen niet nakomt; hoe groter de kans op wanbetaling, des te hoger de waarde van de CDS, die een verzekering tegen wanbetaling vormt.

Voordelen...

Short selling maakt de markten efficiënter omdat investeerders kunnen handelen in stijgende en dalende prijzen. Wat CDS betreft: het is altijd nuttig om verzekeringen te kunnen kopen voor het afdekken van risico's.

en nadelen...

Canfin vindt dat deze producten kunnen leiden tot een verhoogde mate van koersschommelingen en overreacties op de markt. Als voorbeeld haalt hij de crisis in de Verenigde Staten aan."Toen het financiële systeem van de Verenigde Staten aan het wankelen was, haastte iedereen zich om bankaandelen te verkopen omdat het instorten van een aantal banken werd verwacht. Short sellers leenden aandelen en dumpten ze op de markt, wat leidde tot grote prijsdalingen, die instabiliteit en besmetting naar andere sectoren veroorzaakten."

Canfin ziet Griekenland als een goed voorbeeld om de nefaste gevolgen van de CDS aan te tonen. "Toen Griekenland aan het wankelen was, haastte iedereen zich om CDS te kopen, zelf investeerders die geen Griekse obligaties bezaten." Canfin legt uit dat meer vraag naar CDS hogere prijzen betekent voor verzekeringen, wat de indruk creëert dat de obligaties riskanter zijn en dat leidt tot een verhoogde rente die de overheid moet betalen om geld aan te trekken.

Afschaffen?

Canfin pleit voor de afschaffing van naked short selling en ongedekte CDS. "Natuurlijk zal de afschaffing van de CDS de fiscale problemen van Griekenland en Ierland niet oplossen. Echter, bij een crisissituaties kun je ervoor kiezen olie op het vuur gieten of het vuur te blussen. Deze instrumenten moeten niet meer als speculatiemiddel ingezet kunnen worden. Verder is er nood aan meer transparantie en informatie over de stand van zaken om het vertrouwen op te krikken en paniek te vermijden.

Het eventuele vertrek naar niet-Europese staten van financiële instellingen door een verstrengde financiële wetgeving ziet Canfin niet meteen als grootste dreiging: "Oneerlijke competitie tussen Europese beurzen is een groter risico. Daarom hebben we nood aan een sterke Europese Autoriteit voor effecten en markten i om een uniforme uitvoering van regels door te voeren in de EU i.