Klimaatverandering: kosten en baten van preventie en aanpassing

vrijdag 7 maart 2014

DEN HAAG (PDC) - Er zijn twee manieren om met klimaatverandering om te gaan. De klimaatverandering zelf kan worden aangepakt (mitigatie) maar daarnaast kunnen ook de schadelijke gevolgen van klimaatverandering worden opgevangen (adaptatie). Het Planbureau voor de Leefomgeving i (PBL) heeft de kosten en baten van mitigatie en adaptatie naast elkaar gelegd, op mondiaal, Europees en nationaal niveau.

De voornaamste conclusie is dat mitigatie de betere keus is, zeker op mondiale schaal. De voordelen van mitigatie zijn moeilijk te berekenen, maar mitigatie beperkt de risico's op potentieel enorme kosten voor adaptatie aanzienlijk.

Mondiaal niveau

De kosten om de gemiddelde wereldwijde stijging van de temperatuur onder de twee graden Celsius te houden worden geraamd op één tot drie procent van het mondiale BNP i. Binnen die grenzen zijn de kosten voor adaptatie te overzien. De kosten voor adaptatie (nu 100 miljard dollar wereldwijd, 0.14 procent van het mondiaal BNP) zullen zeker gaan stijgen, maar in beperkte mate.

Als de temperatuur 2,5 graden stijgt kan het BNP van landen er tot 3 procent op achter uit gaan. In het slechtste scenario met een temperatuurstijging van 5 graden loopt de schade op tussen 7 en 25 procent van het BNP. Met name de ontwikkelingslanden zullen hard worden getroffen.

Europees niveau

Een relatief kleine inspanning van tussen de 0,25 en 0,4 procent van het Europees BNP i kan ervoor zorgen dat de Europese doelstellingen van 40 procent minder uitstoot van CO2 kan worden gerealiseerd. De voordelen van deze mitigatie ten opzichte van adaptatie kunnen tegen het eind van de eeuw oplopen tot één procent van het Europees BNP.

Grote onzekerheid voor Europa zijn het smelten van de poolkappen en of de golfstroom die bepalend is voor het klimaat in Europa wegvalt of niet. Ook is geen rekening gehouden met de kosten die de opvang van klimaatvluchtelingen met zich mee zou brengen.

Nationaal niveau

Nederland is voor mitigatie afhankelijk van afspraken op Europees en mondiaal niveau. De kosten voor mitigatie in eigen land lopen bij strenge doelen hoog op (voor een reductie van CO2 uitstoot van 80 procent is 70 miljard euro nodig). Toch stelt het PBL dat Nederland zich hard moet inspannen om internationaal zo streng mogelijke eisen af te dwingen. Als rivierdelta met grote delen van het land onder of op zeeniveau zijn potentiële adaptatiekosten enorm. Het PBL pleit ervoor dat risico zoveel mogelijk te beperken.

Bron: Planbureau voor de Leefomgeving