Antimicrobiële resistentie: Commissie intensiveert de strijd met nieuw actieplan

De Commissie stelt vandaag een nieuw actieplan tegen antimicrobiële resistentie (AMR) vast - een groeiende bedreiging die verantwoordelijk is voor 25 000 doden en 1,5 miljard euro economische schade in de EU per jaar.

Het actieplan is gebaseerd op een "één gezondheid”-benadering die resistentie bij mens en dier aanpakt. De Commissie hecht tegelijkertijd haar goedkeuring aan het eerste resultaat van het plan: EU-richtsnoeren voor het verstandig gebruik van antimicrobiële stoffen bij mensen[1].

Vytenis Andriukaitis, commissaris voor Gezondheid en Voedselveiligheid, zei hierover: "Antimicrobiële resistentie vormt wereldwijd een toenemende dreiging, en als we nu niet vastberaden optreden, kan die tegen 2050 meer sterfgevallen dan kanker veroorzaken. De ambitieuze agenda die ik vandaag voorstel, is gericht op maatregelen op belangrijke terreinen met de hoogste toegevoegde waarde voor EU-landen i. Door het verstandige gebruik van antimicrobiële stoffen bij mens en dier te bevorderen, het toezicht te consolideren, gegevens beter te verzamelen en onderzoek te stimuleren, wil ik van de EU een regio met beste praktijken maken die de wereldwijde agenda inzake AMR in onze steeds sterker verbonden wereld kan bepalen”

Carlos Moedas, commissaris voor Onderzoek i, Wetenschap en Innovatie, voegde hieraan toe: “Antimicrobiële resistentie zorgt nu al voor duizenden doden en betekent een zware last voor de gemeenschap en de economie. Geen enkel land kan deze bedreiging alleen aan. We hebben een echte Europese onderzoeksinspanning nodig om mensenlevens, dieren en het milieu te redden. Daarom is het "één gezondheid”-actieplan zo belangrijk - het zorgt voor een betere coördinatie en samenwerking inzake onderzoek tussen de EU-lidstaten en tussen openbare en particuliere sectoren in heel Europa en daarbuiten”.

Het plan omvat richtsnoeren ter bevordering van het verstandig gebruik van antimicrobiële stoffen bij mensen. De richtsnoeren zijn gericht tot alle betrokken partijen - artsen, verpleegkundigen, apothekers, administratief personeel van ziekenhuizen en anderen die een rol spelen bij het gebruik van antimicrobiële stoffen. Ze vormen een aanvulling op de richtsnoeren voor infectiepreventie en -beheersing die op nationaal niveau kunnen bestaan.

Voorts voorziet het plan in ruim 75 maatregelen, op basis van drie belangrijke pijlers:

Pijler 1: Van de EU een regio met beste praktijken maken

Om van de EU een regio met beste praktijken te maken, zijn beter bewijs, betere coördinatie en beter toezicht, en betere controlemaatregelen nodig. Dat zal de lidstaten helpen bij het opzetten, uitvoeren en monitoren van hun nationale “één gezondheid”-actieplannen inzake AMR, overeenkomstig hun toezegging tijdens de Wereldgezondheidsvergadering in 2015. Voorbeelden van steun van de Commissie omvatten de levering van op feitenmateriaal gebaseerde gegevens met behulp van onze agentschappen, de actualisering van EU-uitvoeringswetgeving inzake AMR-monitoring van en AMR-rapportering over dieren, voedingsmiddelen en mensen, wederzijds leren mogelijk maken, de uitwisseling van innovatieve ideeën en consensusvorming, en cofinancieringsactiviteiten in de lidstaten ter bestrijding van antimicrobiële resistentie. Het actieplan zal worden uitgebreid tot milieuaspecten als een van de belangrijkste factoren voor de ontwikkeling en de verspreiding van AMR.

Pijler 2: Ondersteunen van onderzoek, ontwikkeling en innovatie

Maatregelen op grond van deze onderzoekspijler zijn erop gericht onderzoek te bevorderen en innovatie verder te stimuleren, waardevolle input voor op wetenschap gebaseerd beleid en wettelijke maatregelen ter bestrijding van AMR te leveren en kennishiaten, zoals de invloed van AMR op het milieu, te dichten. De Commissie zal als partner met de lidstaten en het bedrijfsleven, inclusief kleine en middelgrote ondernemingen, samenwerken om AMR in bacteriën, fungi en parasieten te bestrijden. Speciale aandacht gaat uit naar de prioritaire lijst van ziekteverwekkers van de WHO, en naar tuberculose, HIV/aids, malaria en verwaarloosde infectieziekten.

Financiering en partnerschapsprogramma's zullen gericht zijn op betere kennis omtrent een doeltreffende beheersing van infecties en toezicht, inclusief nieuwe diagnostica en de ontwikkeling van nieuwe behandelingswijzen en preventieve vaccins. De maatregelen binnen deze prioritaire gebieden dragen bij tot een betere volksgezondheid en tot de verwezenlijking van economische en maatschappelijke voordelen binnen en buiten Europa.

Pijler 3: De wereldwijde agenda vormgeven

Nu actiegebieden internationaal zijn overeengekomen, zal de EU streven naar grotere betrokkenheid en meer samenwerking met multilaterale organisaties, en zal zij de samenwerking met de zwaarst getroffen ontwikkelingslanden intensiveren. Als een van de grootste markten voor landbouwproducten kan de EU een grote rol spelen door haar normen en maatregelen voor de aanpak van AMR bij haar handelspartners te promoten. Op onderzoeksgebied zal de EU voortbouwen op haar succesvolle grootschalige internationale initiatieven, zoals het Partnerschap voor klinische proeven tussen Europese en ontwikkelingslanden en het gezamenlijk programmeringsinitiatief, en verder werken aan de ontwikkeling van een sterker en onderling verbonden AMR-onderzoeksgebied met mondiale reikwijdte.

Achtergrond

Het nieuwe actieplan bouwt voort op het eerste AMR-actieplan, dat liep van 2011 tot 2016. In het nieuwe plan Hierbij is rekening gehouden met de aanbevelingen van een onafhankelijke externe evaluatie[2]en met de standpunten van belanghebbenden die aan een openbare raadpleging hebben deelgenomen [3]. De respondenten van de raadpleging waren grotendeels positief over de rol van de Commissie als aanvulling op het optreden van de lidstaten, met 79 % die de maatregelen van de Commissie als nuttig beoordeelden.

Meer informatie:

Factsheet

Meer informatie over antimicrobiële resistentie

Onderzoek naar antimicrobiële resistentie

Volg ons op Twitter: @V_Andriukaitis @EU_Health; @EUScienceInnov

[1] https://ec.europa.eu/health/amr/sites/amr/files/amr_guidelines_prudent_use_en.pdf

[2] http://ec.europa.eu/health/amr/sites/amr/files/amr_evaluation_2011-16_evaluation-action-plan.pdf

[3] https://ec.europa.eu/health/amr/consultations/consultation_20170123_amr-new-action-plan_en

IP/17/1762

---