Regentschap

Een regent is iemand die tijdelijk het koninklijk gezag uitoefent, we spreken dan van een regentschap. In welke gevallen een regent optreedt, is geregeld in de Grondwet i.

Dat gebeurt in één van de volgende situaties:

  • zolang de Koning nog minderjarig is
  • als de vermoedelijke troonopvolger een ongeboren kind is
  • als de Staten-Generaal hebben vastgesteld dat de Koning niet in staat is het koninklijk gezag uit te oefenen i
  • als de Koning tijdelijk het koninklijk gezag heeft neergelegd
  • als na het overlijden van de Koning of na diens afstand een opvolger ontbreekt

De regent wordt bij wet benoemd. Het voorstel daartoe wordt behandeld in een Verenigde Vergadering i van de beide Kamers der Staten-Generaal.

De regent treedt in de bovengenoemde gevallen onmiddellijk aan en legt daarna de eed of belofte af in een verenigde vergadering. Dit is wettelijk geregeld.

Huidig regentschap

Op 3 december 2013 keurde de Verenigde Vergadering der Staten-Generaal een wetsvoorstel goed dat koningin Máxima benoemt tot regent voor het geval dat koning Willem-Alexander mocht overlijden en de Prinses van Oranje, Amalia, nog geen 18 jaar oud is. Prins Constantijn wordt benoemd tot regent indien Máxima in dat geval mocht zijn overleden.

Historische ontwikkeling

Tot nu toe zijn de volgende regenten opgetreden:

  • koningin Emma i, van 20 tot 23 november 1890, nadat de koning vanwege ziekte buiten staat was verklaard het koninklijk gezag uit te oefenen;
  • koningin Emma, van 23 november 1890 tot 31 augustus 1898, omdat koningin Wilhelmina nog minderjarig was;
  • prinses Juliana i, van 14 oktober tot 1 december 1947 nadat koningin Wilhelmina tijdelijk het koninklijk gezag had neergelegd;
  • prinses Juliana, van 12 mei tot 4 september 1948 nadat koningin Wilhelmina tijdelijk het koninklijk gezag had neergelegd.

Tijdens de volgende Verenigde Vergaderingen vond de beëdiging van de regent plaats:

  • 20 november 1890
  • 8 december 1890
  • 14 oktober 1947
  • 14 mei 1948
 

Meer over